سلطه گوگل بر بازارهای مختلف از پلتفرم خرید گرفته تا موبایلهای اندروید و ... قانونگذاران را در نقاط مختلف نگران و وادار کرده تا با وضع جریمه موضع سختگیرانه تری نسبت به این شرکت بگیرند.
به گزارش گرداب، اواخر هفته گذشته دادگاهی تجدیدنظر در اتحادیه اروپا اعلام کرد گوگل باید جریمهای ۲.۴ میلیارد یورویی به دلیل اقدامات ضد رقابتی پرداخت کند. رأی دادگاه در این جریمه موضع گیری سخت منطقه نسبت به قانون شکنیهای گوگل را نشان میدهد.
به نظر میرسد در این اواخر هر روز گرفتاریهای قانونی گوگل در سراسر جهان بیشتر میشود. اما این امر تعجبی ندارد. شرکت فناوری آمریکایی طی سالهای گذشته با تکیه بر ثروت انبوه و سلطه اش بر بازار بارها و بارها قوانین را نقض کرده و جلوی رقابت آزاد را گرفته است. اکنون زمان آن فرارسیده تا این شرکت با عواقب عملکردهایش روبرو شود.
تأیید جریمه ۲.۴ میلیارد یورویی
جریمه ۲.۴ میلیارد یورویی گوگل در اتحادیه اروپا نیز سابقهای طولانی دارد و در سال ۲۰۱۷ میلادی پس از انجام تحقیقاتی گسترده وضع شد. کمیسیون اتحادیه اروپا گوگل را متهم کرده بود با سواستفاده از برتری خود در جستجوی آنلاین و از طریق الگوریتم رتبه بندی در مقایسه قیمت محصولات مختلف در سرویس خرید گوگل، محصولات شرکتهای رقیب ۱۳ کشور اروپایی را کمتر نشان داده بود.
مقامات بروکسل ادعا میکنند هنگامیکه گوگل در سال ۲۰۰۴ این سرویس را افتتاح کرد، موفق نبود. اما در سال ۲۰۰۸ میلادی گوگل به طور سیستماتیک سرویسهای خرید خود را در نتایج جستجوی موتور جستجویش به سرویسهای دیگر ترجیح داد.
این درحالی است که سلطه گوگل در تمام کشورهای اروپایی گسترده است و اکنون گوگل شاپینگ به طور مرتب در صدر نتایج جستجو ظاهر میشود. این روند به سرویسهای خرید رقیب خسارت زده و یافتن آنها در نتایج جستجو را بسیار سخت کرده است. همچنین سبب شده کاربران برای خرید آنلاین به طور پیش فرض به پلتفرم خرید گوگل مراجعه کنند.
کمیسیون اتحادیه اروپا در بیانیهای در سال ۲۰۱۷ میلادی نوشت: شواهد نشان میدهد بیشتر سرویسهای رقیب در نتایج جستجوی گوگل در صفحه ۴ نمایش داده میشوند.
مقامات تخمین میزدند ۹۵ درصد کلیکها به ۱۰ نتیجه برتر جستجو در صفحه نخست تعلق میگیرد و نتایجی که در صفحه دوم به بعد ظاهر میشوند فقط یک درصد کلیکها را دریافت میکنند.
جریمه ۲.۴۲ میلیارد یوروی تعیین شده برای گوگل براساس درآمد این شرکت از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷ در ۱۳ کشور اتحادیه اروپا محاسبه شده است. کمیسیون این منطقه تخمین میزنند بازارهای این ۱۳ کشور (آلمان، انگلیس، فرانسه، ایتالیا، هلند، اسپانیا، جمهور چک، اتریش، بلژیک، دانمارک، نروژ، لهستان و سوئ) تحت تأثیر اقدام غیررقابتی گوگل قرار گرفته بوده است.
صدور جریمههای کلان در اتحادیه اروپا
شاید جریمه ۲.۴ میلیارد یورویی رقم کلانی به نظر برسد. اما درواقع جریمههای گوگل فراتر از اینها است. همچنین این نخستین بار نیست که گوگل خواهان تجدید نظر در جریمه وضع شده بود.
چندی قبل این شرکت آمریکایی خواستار تجدیدنظر در جریمهای ۴.۳۴ میلیارد یورویی شده بود.
اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۸ میلادی این جریمه سنگین را برای گوگل تعیین و دلیل آن را محدودیتهای غیرقانونی بر دستگاههای مجهز به سیستم عامل اندروید اعلام کرده بود. طبق رأی دادگاه شرکت آمریکایی این اقدام را با هدف تثبیت سلطه خود بر بازار انجام داده بود.
سرنوشت این جریمه در دادرسی ۵ روزه در دادگاه عمومی اتحادیه اروپا در لوگزامبورگ بررسی شده و هنوز اعلام نشده است. این مبلغ بالاترین جریمهای است که توسط کمیسیون اتحادیه اروپا و در نتیجه یک تحقیق آنتی تراست تعیین شده است. مبلغ جریمه با توجه به درآمد گوگل از سرویسهای تبلیغاتی در بازار اروپا تعیین شده بود.
کمیسیون اتحادیه اروپا معتقد است گوگل تولید کنندگان دستگاههای اندروید را وادار به نصب پیش فرض ۳ اپ میکند. این اپلیکیشنها موتور جستجوی گوگل، مرورگر کروم و پلی استور هستند. همچنین مقامات معتقدند شرکت آمریکایی اجازه نمیدهند تولید کنندگان موبایل دستگاههایی با نسخههای تغییر یافته اندروید را بفروشند.
چنین عملکردهایی نوآوری و ورود به بازار برای توسعه دهندگان اپ را مشکل میکند و در نتیجه رقابت کاهش مییابد. این امر به نوبه خود مزایای استفاده از رقابت آزاد برای مشتریان را از بین میبرد چراکه بیش از ۸۰ درصد موبایلهای اروپا مجهز به اندروید هستند.
جریمههای بی سابقه دامنگیر گوگل شد
علاوه بر ۲ مبلغ گفته شده، جریمهای دیگر به مبلغ ۱.۴۹ میلیارد یورو برای وضع شرایط ناعادلانه برای شرکتهایی تعیین شده که از نوارجستجوی گوگل در وب سایتهایشان در اتحادیه اروپا استفاده میکردند.
به طور دقیق تراین شرکت برای پرداخت بیش از ۸.۲ میلیارد یورو جریمه مربوط به عملکردهای آنتی تراست در اتحادیه اروپا مقابله میکند که تاکنون پرداخت مبلغ ۲.۴ میلیارد یوروی آن توسط دادگاه تأیید شده است.
وضع جریمه بی سابقه برای گوگل در کره جنوبی
البته فعالیتهای گوگل فقط در اتحادیه اروپا دردسر ساز نبوده است. در سال جاری تحقیقات رگولاتور آنتی تراست کره جنوبی نشان داده گوگل اجازه نمیدهد تولیدکنندگان موبایل از نسخه شخصی سازی شده اندروید استفاده کنند. درهمین راستا شرکت فناوری آمریکایی ۱۷۶.۶۴ میلیون دلار جریمه شد.
جریمه مذکور پس از تحقیقات «کمیسیون تجارت عادلانه کره جنوبی» (KFTC) درباره اقدامات گوگل برای جلوگیری از شخصی سازی اندروید توسط تولید کنندگان موبایل محلی وضع شده است.
این نهمین جریمه بزرگی به شمار میآید که تاکنون «کمیسیون تجارت عادلانه کره جنوبی» وضع کرده است. رگولاتور مذکور ادعا میکند هنگامیکه تولید کنندگان موبایل قراردادهایی کلیدی در خصوص لیسانس فروشگاه اپ با گوگل امضا میکنند، این شرکت آمریکایی تولید کنندگان را وادار میکند از یک توافقنامه ضد تکه تکه کردن (AFA) نیز پیروی کنند. در حقیقت گوگل با چنین اقدامی رقابت در بازار را از بین میبرد.
طبق توافقنامه ضد تکه تکه کردن، تولید کنندگان دستگاهها اجازه ندارند نسخههای اصلاح شده اندروید را روی دستگاههایشان نصب کنند. به گفته KFTC این روند به گوگل کمک کرده تا سلطه خود در بازار سیستم عامل موبایل را تثبیت کند.
جریمه ۵۰۰ میلیون یورویی در فرانسه
علاوه بر اتحادیه اروپا و کره جنوبی، ناظر رقابت فرانسه نیز جریمهای ۵۰۰ میلیون یورویی برای گوگل تعیین کرد. گوگل به دلیل عدم موفقیت در مذاکرات با روزنامههای فرانسه جهت ثبت قرارداد برای پرداخت هزینه اخبار به آنها، ۵۰۰ میلیون یورو جریمه شده است.
مقامات فرانسه به این شرکت ۳ ماه مهلت داده بودند تا درباره پرداخت هزینه به ناشران اخبار، با آنها به توافق برسد. اما ناشران اخبار گوگل را متهم کردهاند از روشهای فریبکارانه در مذاکرات استفاده کرده است.
در اوایل سال جاری میلادی گوگل و ناشران اخبار فرانسوی اعلام کردند درباره چهارچوب توافقی درباره پرداخت هزینه به روزنامهها برای انتشار اخبارشان توسط این شرکت فناوری آمریکایی، به توافق رسیدهاند.
اما سازمان نظارت بر رقابت فرانسه اعلام کرد گوگل مبلغ اندکی، مشابه مبلغی که برای وارد کردن واژهای در دیکشنری یا سرویس آب و هوا به ناشران اخبار فرانسوی پیشنهاد کرده است.
دردسر گوگل در ایتالیا برای محدودیت دسترسی یک اپ
پیش از تمام این موارد و در اوایل سال جاری میلادی ایتالیا نیز جریمه ۱۰۲ میلیون یورویی برای گوگل تعیین کرد، زیرا اجازه نداده بود یک اپ خودروی برقی (توسعه یافته توسط شرکت انل) در سیستم اندروید اتو بماند. اندروید اتو سیستمی است که به اپها اجازه میدهد به طور ایمن در خودروها فعال شوند.
گوگل بیش از دو سال است که به اپ «جوس پس» (JuicePass) اجازه نمیدهد در اندروید اتو فعال شود و به این ترتیب دسترسی آن به گوگل مپس را به طور ناعادلانهای محدود کرده است.
در بیانیه رگولاتور ایتالیایی آمده بود: این رفتار ممکن است روی توسعه اپهای مخصوص خودرو در یک بازه خاص تأثیر گذار باشد و احتمالاً پیامدهای منفی روی رشد خودروهای برقی دارد.
گرفتاری ادامه دار گوگل در روسیه
در این میان سابقه برخورد روسیه با شرکتهای فناوری بزرگ والبته گوگل نیز قابل توجه است. در سال جاری میلادی روسیه بارها گوگل را به دلیل حذف نکردن محتوای غیرقانونی جریمه کرده است. در خرداد سال جاری دادگاهی در مسکو تهدید کرد در صورتیکه گوگل محتوای مذکور را حذف نکند، سرعت آن را کند خواهد کرد.
در مرداد ماه نیز اعلام شد در مجموع جریمهای که برای گوگل در این کشور در نظر گرفته شده ۱۴ میلیون روبل (معادل ۱۹۰ هزار دلار) است.
همچنین هفته گذشته دادگاهی در روسیه گوگل را به دلیل عدم حذف محتوای غیرقانونی ۲ میلیون روبل جریمه کرده است. روسیه در آخرین مرحله تهدید کرده در صورت بی توجه به حذف محتوای ممنوع در موتور جستجو و یوتیوب جریمهای معادل درصدی از گردش مالی سالانه شرکت در این کشور تعیین خواهد کرد. به گفته یک نماینده پارلمانی روسیه، گوگل بیش از ۳۲ میلیون روبل جریمههای قبلی را پرداخت کرده است.
در اوایل سال جاری میلادی نیز سرویس آنتی مونوپولی فدرال روسیه (FAS) اعلام کرد اقداماتی علیه گوگل آغاز کرده که دلیل آن سواستفاده این شرکت از سلطه خود بر بازار سرویسهای میزبانی ویدئو است.
این پرونده مربوط به واحد یوتیوب گوگل و اقداماتی بود که به مسدود شدن و حذف ناگهانی برخی حسابهای کاربری منجر شده است. به گفته این سازمان چنین اقدامی محدود شدن رقابت را در پی دارد