بیانات رهبری باعث دلگرمی فعالان هوش مصنوعی شد

به گزارش گرداب، کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، در مورد بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع نخبگان کشور مبنی بر اینکه «ایران جز ۱۰ کشور برتر حوزه هوش مصنوعی قرار گیرد»، بیانیه‌ای صادر کرد.

متن این بیانیه به شرح زیر است:

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص شرکت‌های دانش‌بنیان خاصه شرکت‌های فعال در زمینه علم داده، هوش مصنوعی و مدیریت داده، توجه تمامی فعالان این حوزه به خصوص کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران را به‌عنوان یکی از کنشگران و بازیگران اصلی حوزه هوش مصنوعی در ایران به خود جلب کرد و توجه ویژه ایشان به این موضوع راهبردی، باعث دلگرمی و جدیت بیشتر شد.

این کمیسیون، همواره دغدغه لزوم استفاده از فناوری‌های تحول‌آفرین همچون فناوری هوش مصنوعی برای بهره‌گیری در نظام و مدیریت کشور را دارد، اگرچه تاکنون فعالیت‌های گوناگونی در این کمیسیون بر اساس اهداف و راهبردهای از پیش تعیین شده انجام شده است، اما تاکید سخنان ایشان بر این موضوع راهبردی، جدیت، اهتمام و بار مسئولیت این کمیسیون را صدچندان کرده است.

با عنایت به فرمایشات نافذ ایشان بر سه موضوع «اقتصاد دانش‌بنیان‬»، «فناوری هوش مصنوعی» و «نخبگان به‌عنوان سرمایه انسانی و زیرساخت توسعه کشور»، و نیز مطالبه ایشان برای «قرارگیری ایران در میان ۱۰ کشور برتر دنیا در حوزه هوش مصنوعی»، بی‌شک ایستادن بر فراز قله‌های هوش مصنوعی نیازمند یک تلاش جمعی است. این مهم نیازمند اهتمام عملی همه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای حاکمیتی است و چالاکی و چابکی و یاری ویژه‌ای برای رسیدن به این هدف امکان‌پذیر و بزرگ را طلب می‌کند.

کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده با توجه به شناخت جامعی که از بازار و توانمندی مراکز علمی و صنعتی کشور دارد، تحقق این هدف را در یک برنامه مدون چند ساله عملی دانسته و این امر خطیر را به‌عنوان یکی از الزامات پیشرفت مستمر ایران و یکی از زیرساخت‌های حیاتی کشور می‌داند و آفت این موضوع را عدم توجه جدی به نظرات فعالان و دلسوزان با تجربه و خوش‌نام صنعتی و دانشگاهی این حوزه قلمداد می‌کند.

همچنین این کمیسیون با پوشش صدها شرکت دانش‌بنیان و اساتید برجسته دانشگاه و فعالان حوزه هوش مصنوعی و علم داده کشور، به‌عنوان بزرگترین مجموعه صنفی در حوزه هوش مصنوعی، در ۱۱ کارگروه تخصصی خود برای تحقق بخشیدن به این هدف مبارک، تلاش ویژه‌ای خواهد کرد.

لذا از تمامی افراد، صاحب‌نظران و نهادهای این حوزه دعوت می‌شود همکاری پیوسته و صمیمانه‌ای را با این کمیسیون تا رسیدن به نتیجه مطلوب، داشته باشند.

در همین راستا برای هماهنگی بیشتر، رئوس زیرساخت‌ها، ساختارها، برنامه‌ها و اقدامات کلان مورد نیاز به شرح ذیل اعلام می‌شود:

۱- تدوین، تصویب و ابلاغ اسناد کلان کشور در حوزه هوش مصنوعی و تحول مبتنی بر علم داده با همکاری و کارشناسی نمایندگان دستگاه‌های مربوطه و نظام صنفی رایانه‌ای

۱-۱ تدوین سند چشم‌انداز هوش مصنوعی کشور در مجمع تشخیص مصلحت نظام

۱-۲ تدوین سند راهبردی و نقشه راه توسعه هوش مصنوعی کشور در شورای‌عالی فضای مجازی

۱-۳ تقنین قوانین در حوزه هوش مصنوعی و به‌ویژه در حوزه آزاد رسانی دادگان و حقوق مالکیت داده در مجلس شورای اسلامی

۱-۴ تدوین قانون برنامه هفتم توسعه با لحاظ کردن حوزه هوش مصنوعی به عنوان یکی از محورهای اصلی توسعه کشور و مورد تاکید رهبر فرزانه انقلاب

۱-۵ تدوین لوایح بودجه سنواتی سال‌های آتی و به‌خصوص سال ۱۴۰۱ برای توسعه کاربردی هوش مصنوعی به‌عنوان یک راهبرد توسعه کشور در برنامه هفتم توسعه در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی

۲- تدوین برنامه‌های ویژه در هر یک از وزارتخانه‌ها و سازمان‌های حاکمیتی برای توسعه هوش مصنوعی در حوزه‌های بخشی

۲-۱ تدوین برنامه ویژه در تمامی وزارتخانه‌ها برای توسعه یا به‌کارگیری هوش مصنوعی با هدف:

▪ بهره‌گیری از هوش مصنوعی و علم داده در ارکان مختلف سازمانی اعم از اداری، امنیت، خدمات، ارتباطات و غیره

▪ آزاد رسانی دادگان انباشت‌شده و به‌سازی شیوه ذخیره دادگان جهت بهره‌گیری از توان هوش مصنوعی در تحلیل کلان‌داده‌ها

▪ ایجاد معاونت‌ها یا دوایر ویژه برای به‌سازی فرآیندها و ذخیره‌سازی دادگان و شناخت ظرفیت‌های تحول‌آفرین مبتنی بر هوش مصنوعی و علم داده در سازمان مربوطه

۲-۲ تدوین برنامه ویژه سازمان مدیریت و برنامه ریزی در حوزه هوش مصنوعی به‌منظور:

• توجه ویژه بر فرهنگ‌سازی و ترویج «حل مسائل و چالش‌ها با رویکردهای داده‌محور در سطح کلان کشور» جهت بسترسازی، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری هوشمند در لایه‌های مختلف مدیریت و برنامه‌ریزی کشور

• تصویب، تخصیص و توزیع به‌موقع بودجه در خصوص تحول دیجیتال و هوشمندسازی همه نهادهای اجرایی و حاکمیتی کشور

۲-۳ تدوین برنامه ویژه برای توسعه نظام اداری در حوزه هوش مصنوعی در سازمان اداری و استخدامی به‌منظور:

• توانمندسازی مدیران ارشد سازمان‌های دولتی و حاکمیتی در موضوع مدیریت داده‌محور ذیل تشکیل کمیته راهبری فرهنگ‌سازی تحول دیجیتال

• روزآمدسازی ساختار و تشکیلات سازمانی برای پوشش حوزه‌های علم داده و هوش مصنوعی به صورت مستقل با بهره‌گیری از مدیران ارشد فناوری اطلاعات (یا مدیران ارشد دیجیتال) مجرب و آشنا با مفاهیم تحول دیجیتال در سازمان‌های دولتی و حکومتی

۳- تعیین جایگاه مشخص برای هوش مصنوعی در نظام اداری کشور

۳-۱ تشکیل کمیته ویژه راهبری توسعه هوش مصنوعی در کشور در نهاد ریاست جمهوری با حضور نمایندگان سازمان‌های حاکمیتی و نمایندگان صنفی این حوزه جهت هماهنگی سران قوای سه‌گانه و پیگیری امور اکوسیستم هوش مصنوعی در سطح کلان مدیریتی کشور

۳-۲ معاونت یا کمیسیون هوش مصنوعی و علوم داده در شورایعالی فضای مجازی به منظور:

• حمایت‌گری، مطالبه‌گری، تسهیل‌گری راهبردی برای توسعه دانش‌ها و فناوری‌های نوظهور مرتبط با «متافیزیک رایانشی»، «علوم اقتصادی رایانشی»، «علوم انسانی دیجیتال»، «علوم اجتماعی رایانشی»، «علوم سیاسی رایانشی»، «روانپزشکی رایانشی»، «علوم اطلاعات رایانشی» و «حکمرانی الگوریتمیک» در جمهوری اسلامی ایران

• مدیریت تعارض منافع کنشگران و بازیگران راهبردی اکوسیستم هوش مصنوعی کشور

• حکمرانی بر اکوسیستم هوش مصنوعی کشور با تاکید بر توسعه چابک این اکوسیستم و خوشه‌های تخصصی آن

• حمایت‌گری، مطالبه‌گری، تسهیل‌گری راهبردی به منظور جهت‌دهی و سیاست‌گذاری کلان برای توسعه دانش نظری و فلسفی هوش مصنوعی با مشارکت ذینفعان مرتبط

• مدیریت اثربخش نقاط ضعف و قوت حکمرانی فضای مجازی در بکارگیری هوش مصنوعی

• اهتمام عملی و ویژه بر مدیریت فرصت‌ها و تهدیدها در حوزه هوش مصنوعی

• حمایت‌گری، مطالبه‌گری، تسهیل‌گری راهبردی برای تشکیل اتحادهای استراتژیک و ائتلاف‌های بین‌المللی برای تأمین زیرساخت‌های موردنیاز اکوسیستم هوش مصنوعی ایران

• مانع‌زدایی برای رونق اقتصادِ هوش مصنوعی ایران و بهبود فضای کسب‌وکار و رفع دغدغه‌های فعالان حوزه هوش مصنوعی برای فعالیت در کشور

• حمایت‌گری، مطالبه‌گری، تسهیل‌گری راهبردی برای انتقال دانش و فناوری هوش مصنوعی از کشورهای پیشرفته در این حوزه

• حمایت‌گری، مطالبه‌گری، تسهیل‌گری راهبردی برای طراحی و استقرار چارچوب اخلاق هوش مصنوعی و چارچوب رگولاتوری هوش مصنوعی با تاکید همزمان بر اصل شفافیت و اصل حفظ حریم خصوصی

• حمایت‌گری، مطالبه‌گری، تسهیل‌گری راهبردی برای استقرار نظام جامع مدیریت داده با تاکید بر دیسیپلین کیفیت داده در نهادهای دولتی و حاکمیتی

• یکپارچه‌سازی فرآیندهای سیاست‌پژوهی در زمینه‌ی هوش مصنوعی

۳-۳ معاونت یا کمیسیون هوش مصنوعی و علوم داده در سازمان فناوری اطلاعات ایران به منظورِ:

• فرهنگ‌سازی، بسترسازی و تسهیل‌گری امور استقرار و تولید سکوهای هوش مصنوعی، مراجع ملی وب معنایی، مرکز مدیریت داده و هوش مصنوعی کشور، داده‌های پیوندی، داده‌های باز، آنتولوژی‌های موضوعی

• شفاف‌سازی و رویه‌سازی نظام حکمرانی داده و هوش‌مصنوعی در سطوح کلان و بخشی

• اهتمام ویژه در دسترس قراردادن داده‌های ملی برای همه سازمان‌های مرتبط با تاکید بر اصل شفافیت

• پیگیری و مطالبه‌گری تکالیف قانونی جهت استقرار سامانه‌های انتشار داده‌های باز (Open Data) توسط همه سازمانهای ذیربط

• تشکیل شوراها و کمیسیون‌های بخشی در حوزه علم داده و هوش مصنوعی با حضور نمایندگان سازمان‌های حاکمیتی و نمایندگان صنفی جهت توصیه‌گری برای بهبود نقشه‌راه تحول دیجیتال ایران، نقشه‌راه هویت دیجیتال ایران و نقشه‌راه هوشمندسازی ملی

• توجه ویژه در طرح شبکه ملی اطلاعات به خدمات پایه هوش مصنوعی مانند پلتفرم‌های خدمات هوش مصنوعی، تولید و شناسایی ویدئو و صوت، شناسایی جعل عمیق، سامانه‌های کاربردی پرسش و پاسخ، چت‌بات مترجم، تحلیل‌گر داده و فراداده و دستیارهای صوتی

۳-۴ معاونت یا ستاد هوش مصنوعی و علم داده در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به منظور:

• حمایت‌گری و تسهیل‌گری ویژه مادی و معنوی و تخصیص بودجه‌های حمایتی برای فعالان حوزه هوش مصنوعی

• نهادینه‌سازی، جاری‌سازی، ترویج و رونق اقتصاد داده و اقتصاد هوش مصنوعی در کشور با تاکید بر رویکرد اقتصاد داده‌بنیان

• تخصیص بودجه ویژه برای پروژه‌های پرچم‌دار هوش مصنوعی در بودجه سال ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۴

• نظارت و تسهیل در فرایند ارزیابی محصولات حوزه هوش مصنوعی شرکت‌های دانش بنیان

• توسعه تعاملات با صنایع، کسب و کارها، دانشگاه و پژوهشگاه‌ها و مراکز بین المللی جهت تعریف و اجرای پروژه‌های مشترک تحقیقی و کاربردی

• سرمایه‌گذاری و استقرار زیرساخت‌ها و مراکز پردازشی فوق‌سریع دولتی در حوزه هوش مصنوعی و علم داده به‌عنوان سرمایه‌گذاری ملی

• مدیریت متمرکز برای حمایت ویژه از پویش تولید دادگان فارسی و اصطلاحنامه‌ها و آنتولوژی‌های تخصصی

• کمک به تشکیل ائتلاف‌های بین المللی با کشورهای اسلامی در حوزه داده و هوش‌مصنوعی برای ارتقای جایگاه ژئواکونومی و ژئوپلیتیک هوش مصنوعی کشور

• حمایت‌گری و تسهیل‌گری ویژه برای توسعه شبکه آزمایشگاهی علوم داده‌بنیان، فناوری‌های داده‌بنیان دارک (فناوری دفاتر کل توزیع شده، فناوری هوش مصنوعی، فناوری واقعیت افزوده و فناوری رایانش کوانتومی) در تعامل سازنده با شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی در این معاونت

• حمایت‌گری و تسهیل‌گری ویژه برای توسعه شبکه سندباکس داده و هوش مصنوعی در صنایع مختلف کشور

• حمایت‌گری و مطالبه‌گری ویژه برای تشکیل و توسعه فعالیت‌های کمیته تخصصی استانداردهای مدیریت داده و هوش مصنوعی در سازمان استاندارد ایران

• تمرکز بر گسترش بازار بین المللی، تسهیل و توسعه صادرات خدمات و محصولات هوش مصنوعی فعالان بخش خصوصی

۳-۵ ستاد ویژه تحول دیجیتال و هوش مصنوعی در نهادهای متولی حسابرسی و بازرسی کشور به منظور:

• مطالبه‌گری، ممیزی مستمر و نظارت‌گری هدفمند در زمینه استقرار نظام مدیریت داده و هوش‌مصنوعی در نهادهای دولتی و حاکمیتی کشور

• ایجاد بستر مناسب برای استفاده از هوش مصنوعی در نظارت الکترونیک بر وزارت خانه‌ها و سازمان‌ها

• ارائه راهکارهای خلاقانه و عملی جهت هوشمند سازی بازرسی و نظارت

• ایجاد سازوکار تاییدیه برای شرکت‌های بهره‌مند از اطلاعات کاربران جهت عدم سو استفاده از داده‌های کاربران

• تدوین پیش نویس لوایح قوانین و مقررات، دستورالعمل‌ها و اصول اخلاقی مورد نیاز توسعه هوش مصنوعی

۳-۶ ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر مستقل و تخصصی هوش مصنوعی با همکاری بنیادهای ملی و ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، به منظور:

• شتاب‌دهنده تخصصی هوش مصنوعی جهت حمایت از استارتاپ‌های تخصصی این حوزه

• سرمایه‌گذاری روی کسب‌وکارهای مخاطره پذیر هوش مصنوعی

• ارتقا سطح فناوری‌های پایه هوش مصنوعی با حمایت از پروژه‌های تحقیقاتی فعالین صنعتی و دانشگاهی

۳-۷ ستاد ویژه هوش مصنوعی در صدا و سیما به منظور:

• شناسایی و استفاده از ظرفیت‌های پردازش کلان داده در حوزه هوش مصنوعی در زمینه‌های صوت، تصویر و متن

• طرح ایده و ایجاد برنامه‌های گوناگون تولیدی در جهت ارتقا سطح آشنایی جامعه و نخبگان با فناوری‌ها، قابلیت‌ها، و ظرفیت‌های هوش مصنوعی در زمینه‌های اجتماعی، تخصصی و کسب و کار

• ایجاد دسترسی به آرشیوهای دادگان برای توسعه فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی

۳-۸ ستاد ویژه هوش مصنوعی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در وزارت کشور و تسهیل همکاری این ستاد با سایر نهادهای شهری به منظور:

• ارائه راهکارهای خلاقانه و عملی جهت هوشمندسازی خدمات موجود شهری

• ارائه خدمات کاربردی به شهروندان با سرویس‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و اینترنت اشیا