جنگ سایبری دولتی یکی از پدیده‌های جدیدی است که همه کشور‌ها با آن روبرو هستند.
به گزارش گرداب، علاوه بر افزایش تنش‌های ژئوپولیتیک و اقتصادی موجود، یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که کشور‌ها با آن مواجه هستند، جنگ سایبری دولتی است. نمونه‌های متعددی از جنگ سایبری وجود دارد، از مداخلات در انتخابات گرفته تا به سرقت بردن تحقیقات محرمانه مربوط به واکسن کرونا و قطعی خطوط انتقال برق و ... حملات سایبری انجام گرفته علیه دولت‌ها باعث به خطر افتادن زیرساخت‌های حیاتی در تمامی کشور‌ها شده است.
علاوه بر فعالان دولتی، حتی مهره‌های غیردولتی نیز امروزه دارای قدرت فنی، انگیزه و منابع مالی لازم برای حمله به زیرساخت‌های حیاتی یک کشور هستند. هر حمله انجام شده به یکی از زیرساخت‌های بخش خاصی از کشور ممکن است باعث ایجاد تداخل در بخش‌های دیگر بشود. برای مثال، حمله به خطوط ارتباطی یک کشور ممکن است پرداخت‌های الکترونیکی را مختل کند.
ولی این تنها بخشی از مشکل موجود می‌باشد. امروزه، افراد و تجارت‌ها بیش از پیش به ارتباط دیجیتالی وابسته هستند. بیشتر افراد حتی نمی‌توانند بیشتر از چند ساعت نبود اینترنت را تحمل کنند. در سطح جهانی در هر ثانیه حدود ۱۲۷ دستگاه جدید به اینترنت متصل می‌شوند. هر گونه اختلال در ارتباط دیجیتالی، مانعی بر سر راه پیشرفت به حساب می‌آید.
گزارش‌های اخیر نشان می‌دهند که هکر‌ها به طور میانگین در هر ۳۹ ثانیه به یک رایانه در آمریکا حمله می‌کنند. با انجام هر حمله ممکن است میلیون‌ها نفر از مردم آسیب ببینند. ممکن است سازمآن‌های دولتی از کار بیفتند و نتوانند به مردم خدمات لازم را ارائه دهند. یکی از مثال‌های این موضوع، حمله معروف باج‌افزار SamSam به شهر آتلانتا بود که مهاجمان برای متوقف کردن حمله، مبلغ ۵۱ هزار دلار درخواست کرده بودند.
حمله SamSam به حدی شدید بود که شهر آتلانتا به مدت پنج روز در حالت آفلاین قرار داشت. این مسأله باعث شد تا چندین مورد از عملیات‌های مهم شهری متوقف شوند. خسارت ناشی از این حمله، هزینه ۱۷ میلیون دلاری در پی داشت. کسب و کار‌ها هر روز با بیش از ۴۰۰۰ حمله باج‌افزاری روبرو هستند.
یکی از خطرات مهم این است که ممکن است نیروگاه‌های هسته‌ای با حمله مواجه شده و فاجعه‌ای به بار بیاورند که باعث جان باختن میلیون‌ها نفر شود. در کشور ما در یکی از پیچیده‌ترین و جدی‌ترین حملات سایبری صورت‌گرفته، یکی از نیروگاه‌های هسته‌ای توسط استاکس‌نت که یک کرم مخرب رایانه‌ای است، مورد حمله قرار گرفت که طبق گزارش‌های تاییدنشده یک پنجم سانتریفیوژ‌های هسته‌ای را تخریب کرد.
این کرم‌های سایبری باعث بالا رفتن دمای سانتریفیوژ‌ها شدند که احتمال می‌رود منجر به انفجار و جان باختن چندین نفر شده باشد. این نمونه‌ای از جنگ سایبری صورت‌گرفته علیه جمهوری اسلامی و زیرساخت‌های حیاتی آن بود که از سوی دولت آمریکا صورت گرفت. شاید استاکس‌نت را بتوان خطرناک‌ترین و جدی‌ترین حمله سایبری صورت‌گرفته به کشور دانست.
به دلیل پاندمی کووید ۱۹، میزان وابستگی دیجیتالی در تمام موضوعات به شدت افزایش داشته است. از آن‌جا که کار از راه دور در شرایط اقتصادی و پزشکی کنونی بسیار مهم است، افزایش وابستگی شهروندان و کسب و کار‌ها به فضای دیجیتال ادامه خواهد داشت.
البته باید به یاد داشته باشیم که با افزایش اتصال دستگاه‌ها، کاربران و تجارت‌ها به اینترنت، خطر حملات سایبری نیز افزایش می‌یابد. اگر دولت نتواند شرایط اتصال دیجیتالی ایمن و قابل اعتماد را فراهم کند، جامعه و وضع اقتصادی رونق چندانی نخواهد داشت.
طبق اطلاعات منتشر شده توسط موسسه Brookings، "شبکه‌های ۵G باعث بالا رفتن احتمال حملات سایبری چندوجهی و گسترده می‌شود. ماهیت تغییر یافته این شبکه‌ها که شبکه جدیدی ایجاد می‌کند که به آن "اکوسیستمی از اکوسیستم‌ها" گفته می‌شود، باعث می‌شود تا استراتژی سایبری نیز تغییر کند. "
هم‌چنین باید اشاره کرد که با افزایش نقطه ضعف‌های سایبری در محیط نرم‌افزاری، برقراری امنیت در مهم‌ترین شبکه قرن ۲۱ برای سازمآن‌ها بسیار دشوار خواهد بود.
ظهور فناوری‌های مدرن مانند IoT یا اینترنت اشیا به طور تصاعدی تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه را بالا می‌برد. به نحوی که در پایان سال ۲۰۲۰، حدود ۲۰۰ میلیارد دستگاه به شبکه متصل بوده‌اند. دانش مبارزان سایبری در حال افزایش است و در عین حال هکر‌ها هم می‌توانند از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی برای انجام خودکار حملات سایبری استفاده کنند که می‌تواند به راحتی و بدون مداخله انسانی به سیستم‌های ایمن نفوذ کند. این حملات سایبری در سطح جهانی و در حجم بالا رخ خواهد داد.
به همین دلیل بیش از ۱۰۰ کشور در دنیا برای مقابله با خطرات امنیت سایبری که شهروندان، تجارت‌ها و زیرساخت‌های حیاتی را تهدید می‌کند، استراتژی‌های دفاعی امنیت سایبری ملی ترتیب دیده‌اند. کشور ما نیز در این زمینه استراتژی‌های دفاعی امنیت سایبری بسیار قوی‌ای دارد که کارآمد بودن خود را در حملات فعلی تا اندازه زیادی نشان داده است. با این حال باید دقت کرد که ساخت و اجرای استراتژی امنیت سایبری ملی بی‌شک موضوعی چالش‌برانگیز است که ضرورت دارد کارشناسان هرچه بیشتر به آن بپردازند و از پایدار بودن زیرساخت‌های فناوری کشور اطمینان حاصل کرد.
