کشورهای مختلف راهکارهای گوناگونی برای حل این مشکل در نظر گرفته‌اند. یکی از مهم‌ترین راهکارهایی باید در پیش گرفت، آگاه‌سازی جمعی است. این یکی از مهم‌ترین راهکارهاست که همه کشورها باید به دنبال اتخاذ آن باشند.
به گزارش گرداب،بسیاری کارشناسان بر این باورند که بهترین راه برای مقابله با اخبار جعلی این است که مردم اخبار معتبر را از اخبار جعلی تشخیص دهند و موارد جعلی را دنبال نکنند. به همین دلیل افراد متخصص در حوزه سیاست و انتخابات، ویدیوهایی درباره روش کار و تشخیص اخبار جعلی می‌سازند و در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند. هم‌چنین مقالات بسیاری درباره مقابله با انتشار اخبار جعلی نوشته می‌شود. مسئولان معمولا از مدتی پیش از انتخابات، شروع به آگاه‌سازی مردم می‌کنند.
در مقاله‌ها و ویدیوهای آگاه‌سازی مربوط به اخبار جعلی، چه اطلاعاتی نوشته می‌شود؟
آن‌ها پیش از هر چیز می‌خواهند که مردم به احساس‌شان اعتماد داشته باشند. چرا که اخبار جعلی معمولا یک نقطه اغراق آمیز یا غیر قابل باور دارند. بنابراین در آموزش‌ها گفته می‌شود: هر جایی که احساس کردید یک خبر فیک است، به احساس خود اعتماد کنید! چرا که شما در طول زندگی خود اخبار بسیاری خوانده‌اید و شنیده‌اید. به همین دلیل به صورت ناخودآگاه می‌توانید تشخیص دهید که آیا یک خبر، دروغ است یا حقیقت دارد.
راهکار بعدی این است که سوالات درستی درباره خبر بپرسید.
• کدام شخص یا روزنامه یا شبکه تلویزیونی معتبر این خبر را منتشر کرده است؟
• آیا جمله‌بندی آن احساسات را برمی‌انگیزاند؟ (اخبار جعلی برای تأثیرگذاری بیشتر معمولا به گونه‌ای نوشته می‌شوند که احساسات مردم را درگیر کنند. بنابراین اگر لحن بیان خبری باعث عصبانیت بیش از حد یا خوشحالی زیاد شد، باید به اصالت آن شک کرد!)
• کدام رسانه‌ها و افراد معتبر این خبر را بازنشر کرده‌اند؟
• وضعیت اخبار جعلی در چه حال است؟ آیا در زمانی که شما این خبر مشکوک را می‌خوانید، تعداد اخبار جعلی بیشتر نشده است؟
البته نیازی نیست به تمام سوالات در رابطه با اخبار جعلی پاسخ دهید و زمان زیادی را برای فهمیدن این که آن‌ها درست می‌گویند یا نه، سپری کنید. تنها کافی است که آن‌ها را تشخیص دهید و به دنبال اخبار واقعی باشید.
لازم به ذکر است که حتی پاسخ دادن به این سوالات نیز نمی‌تواند راهکار قطعی برای تشخیص اخبار جعلی باشد. چرا که بسیاری از افراد منتشرکننده این اخبار، خبرهای واقعی را نیز منتشر می‌کنند. در واقع آن‌ها یک خبر جعلی را در لفافه‌ای از محتواهای معتبر به ذهن مخاطب خود تزریق خواهند کرد.
انتقال آگاه‌سازی جمعی
متخصصان این حوزه ضمن آموزش‌های خود، از مردم می‌خواهند که این موارد را به اطرافیان‌شان نیز آموزش دهند. حتی مقامات بر این باورند که مردم می‌توانند منبع منتشر کننده خبر را نیز پیدا کنند. چرا که اخبار جعلی در بسیاری از موارد با استفاده از ربات‌ها یا پروفایل‌های فیک در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند. بعد از آن توسط خراب‌کاران مدام بازنشر می‌شوند تا موجی ویروسی از خبرهای جعلی ایجاد شود و احساسات مردم را درگیر کند.
بنابراین مسئولان از مردم می‌خواهند که در رابطه با هر خبری که از یک منبع جدید به دست‌شان می‌رسد، حساسیت نشان دهند و اصالت آن را بررسی کنند. آن‌ها هم‌چنین می‌گویند که نباید به محتواهای اخبار منحصر به فرد که در رسانه‌های دیگری دیده نمی‌شود، اعتماد کرد.
مردم چگونه می‌توانند منبع انتشار اخبار جعلی را پیدا کنند؟
شبکه‌های اجتماعی حداقل به اندازه خبرهای جعلی یا حتی بیشتر از آن، اخبار معتبر نیز دارند. به همین دلیل کاربران نمی‌توانند آن‌ها را نادیده بگیرند و هیچ خبری را دنبال نکنند. آن‌ها باید بتوانند یک منبع نامعتبر را از یک منتشر کننده معتبر تشخیص دهند. با این سوالات درباره منابع انتشار خبر می‌توان متوجه معتبر بودن یا جعلی بودن آن شد.
• آیا شخص منتشر کننده خودش محتوای خبر را نوشته یا تنها آن را بازنشر کرده است؟ (حتی اگر بازنشر هم باشد، باید منبع اولیه را بشناسید یا همین سوال را درباره آن نیز بپرسید).
• آیا این شخص در مدت زمان محدود قبل از انتخابات فعالیت خود را در فضای مجازی شروع کرده است؟ (در برخی موارد صفحاتی که پیش از آن خبری منتشر نمی‌کرده‌اند اما در زمان انتخابات فعالیت‌های خبری خود را آغاز می‌کنند، در واقع یک منبع انتشار اخبار جعلی در انتخابات هستند).
• چه خبرهایی در این صفحه منتشر می‌شود؟ آیا مربوط به قسمت‌های مختلف جامعه است یا تنها به انتخابات می‌پردازد؟
• آیا این صفحه فقط پست‌های سیاسی به اشتراک می‌گذارد؟
پاسخ به این سوالات در پیدا کردن منابع اخبار جعلی به مردم کمک می‌کند. همانطور که گفته شد، بسیاری از منابع، خبرهای فیک را در لفافه‌ای از خبرهای واقعی می‌پیچند و به اذهان عمومی تزریق می‌کنند. به همین دلیل کارشناسان از مردم می‌خواهند که بررسی‌ها را درباره تمام پست‌های یک منبع انجام دهند.
