در دنیای دیجیتالی امروز کنش سیاسی بر روی شبکههای اجتماعی اتفاق میافتد و این پلتفرمها از توان بالایی برای خطدهی و کنترل افکار عمومی برخوردار هستند.
به گزارش گرداب، در روزها و ماههای اخیر توییتر در صدر اخبار قرار داشته است. به دنبال مالکیت ایلان ماسک، میلیاردر پر حاشیه آمریکایی بر این شبکه اجتماعی متن محور، اخبار ضدونقیض زیادی منتشر شد. ایلان ماسک در ابتدا بسیاری از کارمندان این شرکت را اخراج کرد و مدعی شد که این پلتفرم را به محلی برای آزادی بیان تبدیل میکند. او همچنین بسیاری از حسابهای مسدودشده از جمله حساب دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا را بازگشایی کرد.
اما دولتهای اروپایی و نهادهای مختلف از قدرت گرفتن ایلان ماسک احساس خطر کردند. فعالان اجتماعی ایلان ماسک را دیکتاتور شبکههای اجتماعی و افکار عمومی خواندند و اتحادیه اروپا به ماسک هشدار داد که در صورت تخطی از قوانین نظارتی دولتهای غربی و باز گذاشتن بیش از حد این شبکه اجتماعی را فیلتر میکنند.
اما از بین اخبار مختلفی که از توییتر در مدت اخیر پخش شد، شاید مهمترین خبر را بتوان ماجرای انتشار مکاتبات تیم توییتر و گردانندگان کمپین انتخاباتی جو بایدن دانست.
ایلان ماسک اعلام کرد که مدیریت قبلی توییتر به دنبال تاثیرگذاری در انتخاباتهای مختلفی در سراسر دنیا بوده است و حتی انتخابات ماه گذشته برزیل را تحت تاثیر الگوریتمهای هوش مصنوعی توییتر معرفی کرد.
اما انتشار مکاتبات تیم توییتر و تیم انتخاباتی بایدن در زمان برگزاری انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا مسائل بسیار جالب توجهی دارد. تیم بایدن از توییتر درخواست میکند که جلوی انتشار موضوع لپ تاپ هانتر بایدن (پسر جو بایدن) گرفته شود. ماجرا از این قرار بود که در زمان مناظرههای انتخاباتی به طریقی اطلاعات لپ تاپ پسر جو بایدن در اختیار جمهوریخواهان آمریکا قرار گرفت. جمهوریخواهان و در راس آنها دونالد ترامپ معتقد بودند که اسناد موجود در این لپ تاپ نشان میدهد که پسر جو بایدن و خود او از اختیارات دولتی خود سوءاستفاده کرده و در اوکراین اقدامات تجاری انجام میدهند.
جو بایدن متهم شده بود که در اوکراین پولشویی کرده است. اما مسئله اینجاست که شبکه اجتماعی توییتر که مدعی آزادی بیان است به درخواست تیم انتخاباتی بایدن، جلوی انتشار گسترده این مسئله در توییتر را گرفت و مانع از ترند شدن آن شد.
در مکاتبات تیم بایدن با توییتر در آن سال نمایندگان دموکرات آمریکایی صحبت از این میکنند که شبکههای اجتماعی برای «دموکراسی خطرناک» است. دموکراتها در این مکاتبات میگویند که شبکههای اجتماعی باعث شده است که محافظهکاران از آب گلآلود ماهی بگیرند و باعث شوند که بایدن گناهکار به نظر بیاید.
همچنین دموکراتها معتقدند که شبکههای اجتماعی باید مدیریت بشود، زیرا باعث در حال نابود کردن دموکراسی هستند و باعث میشود که حقیقت امری نسبی باشد. نکته جالب توجه این که دموکراتها میگویند حتی متمم نخست قانون اساسی آمریکا (اصل آزادی بیان) در مورد شبکههای اجتماعی قابل چشمپوشی است.
توییتر بهطور مستقیم از طریق حذف پستهای مرتبط با لپ تاپ هانتر بایدن و به شکل غیرمستقیم از طریق غیرایمن نشان دادن پیوندهای مرتبط با این پرونده و همچنین ایجاد اختلال در دسترسی و جلوگیری از دیده شدن توییت در تایملاین بقیه کاربران تلاش کردند که مانع از فراگیر شدن و ترند شدن موضوع شوند. این مسئله به دستور مستقیم برخی نمایندگان کنگره و اعضای تیم انتخاباتی بایدن صورت گرفته بود.
دنیای دیجیتال و پلتفرمهای شبکههای اجتماعی نوع خاصی از قدرت را برای گروهها و شرکتهای بزرگ فراهم آورده است. توان تاثیرگذاری بر افکار عمومی به شکل پنهان. توان سوق دادن توجهها به یک مسئله و دور کردن حواس از مسئلهای دیگر. شبکههای اجتماعی معمولا برپایه الگوریتمهای به اصطلاح هوشمند به کاربران «محتوا» نشان میدهد و یا از او چیزی را پنهان میکند. همکاری توییتر با تیم انتخاباتی بایدن را باید از آن دست رسواییهایی دانست که ماهیت این رسانههای دیجیتال را بر ما آشکار میکند.