ارزهای دیجیتال و نابرابری

"پایگاه رسانه ای گرداب جهت اطلاع و افزایش دانش و سواد فضای مجازی مخاطبان خود و به ویژه دانشجویان، پژوهشگران و تصمیم گیران، ترجمه هایی در این زمنیه منتشر می‌کند. بدیهی است انتشار این مطالب، لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست."

به گزارش گرداب، این مقاله با استفاده از داده‌های bitinfocharts نشان می‌دهد که روایت آنارشیستی رمزپایه با واقعیت تمرکز انبوه ثروت ارز‌های دیجیتال در دست معدودی از افراد (نهنگ‌ها) که سطوح نابرابری موجود در اشکال سنتی سرمایه را بازتولید می‌کند، در تضاد است.

ارز‌های دیجیتال و نابرابری

علاقه گسترده و پایدار عمومی به ارز‌های رمزپایه منجر به تحقیقات گسترده‌ای در مورد وعده فناوری بلاک چین در سطح جهانی شده است. بخشی از جذابیت ارز‌های رمزنگاری شده، همانطور که طرفداران آن اعلام کرده‌اند، در روایتی قدرتمند از دموکراتیزه کردن ثروت از طریق سیستم غیرقابل انحصاری مشارکت گسترده کاربران مستقل است. این جذابیت به عنوان یک تکیه‌گاه اصلی برای بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاران ارز‌های رمزپایه عمل کرده است که در متقاعدسازی آنارشیست‌های رمزپایه مشترک شده‌اند.

این بخش نسبت به سیستم‌های پولی سنتی که به وسیله شیوه‌های سرمایه‌داری تاریخی و معاصر تداوم می‌یابد، به دلیل نابرابری کاملاً مشهود در تمرکز ثروت که مکرراً رخ می‌دهد، ابراز انزجار کرده است. این چنین نابرابری مشهود، به ویژه در عصر ظهور ارز‌های رمزنگاری شده بسیار تامل برانگیز است. می‌توان پیش‌بینی رشد وحشتانک نابرابری در اکثر جوامع امروزی را در سنت اقتصادی مارکسیستی تحلیل تاریخی در مورد شیوه‌های تولید سرمایه‌داری مشاهده کرد.

با توجه به پایبندی پرشور بخشی از سرمایه‌گذاران ارز‌های دیجیتال به آرمان‌های روایت آنارشیستی رمزپایه و مشارکت اقتصادی دموکراتیک، این مقاله به دنبال آن است که تجلی آن آرمان را به شیوه‌ای تجربی زیر سوال ببرد. با تکیه بر داده‌های جمع‌آوری شده به وسیله bitinfocharts در مورد انحصار ثروت بیت کوین، این سوال مطرح می‌شود که آیا در واقع مشارکت دموکراتیک شده با تداوم شدید نابرابری که یادآور شیوه‌های سنتی سرمایه‌داری است خنثی شده یا خیر.

آستانه‌ها و آدرس‌های انحصار ثروت بیت کوین

همان‌طور که در شکل ۱ نشان داده شده است، از نزدیک به ۲۰ میلیون آدرس کیف پول بیت کوین، تنها ۵۷۵ آدرس دارای ارزش بیش از ۱۰ میلیون دلار هستند، در حالی که از سوی دیگر، ۱۴ میلیون آدرس دارای مبلغی معادل دلار در محدوده ۱ تا ۹۹ دلار هستند. این توزیع ثروت، با تنها ۴ میلیون مالک در محدوده ۱۰۰ تا ۹۹۹ دلار و فقط سیصد هزار آدرس دارای بین ۱۰۰۰۰ تا ۹۹۹۹۹ دلار وحشتناک است.

از این گذشته، پنج آدرس کیف پول بیت کوین وجود دارد که نزدیک به ۶۰۰۰۰۰ بیت کوین، معادل ۲ میلیارد دلار تا لحظه نگارش این مقاله، یا ۳.۴ درصد از کل مبلغ باقی مانده را در خود جای داده‌اند. با در نظر گرفتن یک تصویر کاملتر، می‌توان گفت که تنها ۱ درصد از مالکان بیش از ۵۰ درصد از بیت کوین‌های موجود را در اختیار دارند.

آیا این یادآور نابرابری آشکاری نیست که در اندازه‌گیری نابرابری در اشکال سنتی سرمایه‌داری یافت می‌شود؟ در سال‌های اخیر و به‌ویژه از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸، توجه زیادی به تمرکز اشکال سنتی ثروت در دست «یک درصدی‌های» بدنام شده است. سطوح نابرابری همچنان رو به وخامت است و گروه‌های جامعه مدنی و سیاست‌مداران خشم خود را نسبت به چنین وضعیت تاسف‌بار اقتصاد جهانی برانگیخته‌اند. اما آیا رمزارز‌ها چیز متفاوتی نشان می‌دهند؟ در واقع، با یک نگاه تجربی به انحصار بیت کوین در دست تعداد انگشت شماری از آدرس‌ها، بازتولید نابرابری را در این طبقه دارایی نیز شاهد هستیم.

چگونه می‌توان این قضیه را با آرمان‌های روایت آنارشیسم رمزپایه که از شکل دموکراتیک شده مشارکت مالی حمایت می‌کند، تطبیق داد؟ ابتدا لازم به تذکر است که در این زمینه چند نکته وجود دارد و باید آن‌ها را در نظر گرفت. اولاً، ارز‌های دیجیتال شکل جدیدی از سرمایه هستند و بنابراین به طور مستقیم با اشکال تاریخی در کل قابل مقایسه نیستند.

دوما، برخی کیف‌پول‌های اورجینال بیت کوین استخراج‌شده را به شیوه‌ای انباشته می‌کنند که اساساً با دارایی‌های سنتی متفاوت است، آن‌ها به طور متناوب در یک بازه زمانی ده ساله بیت کوین‌ها را برای استخراج بیشتر جذب می‌کنند. سوم، سرمایه سنتی تقریباً کل سرمایه افراد هر جامعه را در برمی‌گیرد، در حالی که مشارکت در طیف دارایی ارز‌های دیجیتال یک پدیده داوطلبانه است و تمامی سرمایه‌های همه افراد جامعه را در برنمی‌گیرد.

با وجود این نکات، اختلاف فاحش بین اظهارات کریپتوآنارشیستی و واقعیت انحصار بیت کوین، سؤالاتی را در مورد این‌که چگونه این نوع دارایی علی‌رغم تازگی خود، نابرابری را بازتولید می‌کند، پیش می‌آورد. تحقیقات بیشتری برای بررسی پیامد‌های بازتولید نابرابری اقتصادی در آنچه تصور می‌شد شکل جدیدی از مشارکت مالی است، هم در جامعه سرمایه‌گذاران ارز‌های دیجیتال و هم در جامعه بزرگتر مورد نیاز است.

_______________________

منبع:

Chohan, Usman. (2019). Cryptocurrencies and Inequality. SSRN Electronic Journal. 10.2139/ssrn.3322329.