تحلیل عملکرد بودجه سالانه در حوزه رسانه و فضای مجازی

تحلیل عملکرد بودجه سالانه در حوزه رسانه و فضای مجازی
تاریخ انتشار : ۲۶ دی ۱۴۰۲

مرکز پژوهش‌های مجلس، می‌گوید: ارزیابی میزان تخصیص و عملکرد بودجه سالیانه دستگاه‌ها و برنامه‌های حوزه رسانه، ارتباطات جمعی و فضای مجازی از سوی مجلس شورای اسلامی با هدف برنامه‌ریزی مؤثرتر و دقیق‌تر برای سال‌های پیش رو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

به گزارش گرداب به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش این مرکز در گزارشی با عنوان «ارزیابی میزان عملکرد قانون بودجه ۱۴۰۲ در حوزه رسانه و فضای مجازی (در هفت ماه ابتدایی)» آورده است که ارزیابی میزان تخصیص و عملکرد بودجه سالیانه دستگاه‌ها و برنامه‌های حوزه رسانه، ارتباطات جمعی و فضای مجازی از‌سوی مجلس شورای اسلامی با هدف برنامه‌ریزی مؤثرتر و دقیق‌تر برای سال‌های پیش رو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. گزارش حاضر در دو بخش به ارزیابی میزان تحقق اعتبارات حوزه رسانه و فضای مجازی ذیل قانون بودجه ۱۴۰۲ در هفت‌ماهه ابتدایی سال پرداخته‌است. در بخش اول میزان تحقق تبصره‌های قانون بودجه سال ۱۴۰۲ مورد ارزیابی قرار گرفته و در بخش دوم اعتبارات جاری و عمرانی مصوب و تخصیص‌یافته مورد مقایسه قرار گرفته‌اند.

این گزارش مطرح می‌کند که بررسی تبصره‌ها و اعتبارات قانون بودجه سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد از مجموع ۴ حکمی که در تبصره‌های قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور به‌طور مشخص به حوزه رسانه، ارتباطات جمعی و فضای مجازی مرتبط است، یا اعتبارات مصوب محقق نشده یا اطلاعات و داده‌های واضحی از تحقق این اهداف در دسترس نیست. همچنین بند «ی» تبصره «۶» با موضوع حمایت از توسعه بازی‌های تولید داخل و توسعه سواد رسانه‌ای: هیچ‌گونه تخصیصی ذیل این بند برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای)، مرکز تولید و نشر دیجیتال انقلاب اسلامی (متنا) و سازمان صدا و سیما صورت نگرفته است. از چالش‌های تحقق این بند آن است که دستگاه‌های اجرایی مذکور در این بند، در جریان درآمد اخذ شده توسط سازمان امور مالیاتی نیست.

این گزارش ادامه می‌دهد که در‌خصوص بند «ه» تبصره «۹» با موضوع هم‌افزایی و ارتقای فعالیت‌ها و تولیدات فرهنگی از قبیل موضوعات مطبوعاتی، رسانه‌ای نوین، محتوای فرهنگی فاخر در فضای مجازی و توسعه و آموزش سواد رسانه‌ای، آیین‌نامه آن مورخ ۱۴۰۲.۰۳.۲۸ به تصویب هیئت‌وزیران رسیده و در تاریخ ۱۴۰۲.۰۴.۰۵ ابلاغ شده‌است؛ همچنین کمیته مربوطه تشکیل و مراتب از حوزه‌های مشمول در حال پیگیری است؛ اما تاکنون مشمولین بند مذکور نسبت به واریز سهم (۱%) خود اقدامی نکرده‌اند.

در این گزارش آمده است که تهیه دستورالعمل انضباط‌بخشی، شفاف‌سازی، مسئولیت‌پذیری و پاسخ‌گویی دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های دولتی در مورد برنامه‌های رسانه‌ای و تبلیغاتی خود، موضوع‌بند «ط» تبصره «۹» است که این دستورالعمل پس از تصویب در تاریخ ۱۴۰۲.۰۶.۰۸ از‌سوی هیئت‌وزیران، مورخ ۱۴۰۲.۰۸.۰۳ ابلاغ شده و طراحی و راه‌اندازی سامانه آغاز و برای تحقق و اجرایی‌سازی آن برنامه‌ریزی لازم صورت گرفته است.

این گزارش مطرح می‌کند که بند «ح» تبصره «۱۵» ماده‌واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲، بندی است که هم می‌تواند به اصلاح الگوی مصرف ایرانیان در حوزه انرژی کمک قابل‌توجهی نماید و هم تا میزانی از کسری بودجه سازمان صدا و سیما در تأمین نیاز‌های مالی خود جلوگیری کند. اما به‌رغم پیگیری‌های به عمل آمده از‌سوی سازمان صدا و سیما از سازمان برنامه و بودجه و همچنین عقد قرارداد، تاکنون تخصیصی برای این موضوع صورت نگرفته است.

در این گزارش اشاره شده‌است که قریب‌به‌اتفاق دستگاه‌های اجرایی حوزه رسانه و ارتباطات جمعی تخصیص حداقل ۵۰ درصدی را در هفت‌ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ تجربه کرده‌اند و از این حیث چالش خاصی متوجه آن‌ها نبوده است. میزان تخصیص ردیف‌های مرتبط مذکور به‌طور میانگین ۶۰ درصد بوده و مطلوب ارزیابی می‌شود. البته در ردیف‌های متفرقه میزانی از عدم تقارن در پرداخت‌ها مشاهده می‌شود؛ به‌طوری‌که از‌یک‌سو ۹۵ درصد اعتبارات دانشگاه صدا و سیما در هفت‌ماهه نخست ۱۴۰۲ پرداخت شده، ولی اعتبارات ماده (۹۳) قانون برنامه ششم توسعه تنها ۳۹ درصد محقق شده‌است. هر‌چند به‌دلیل در دسترس نبودن اطلاعات دقیق از پیشرفت طرح‌های موضوع این ماده نمی‌توان ارزیابی دقیقی ارائه کرد.