استفاده گستردهتر از این رمزینهها موجب سوءاستفاده مجرمان از آنها میشود.
به گزارش گرداب، در سالهای گذشته اسکن کردن کیوآر کدها یا همان رمزینههای پاسخسریع به روشی محبوب برای بسیاری از کسبوکارها تبدیل شده. این رمزینهها در کارهایی مثل معرفی پیوند دادن به صفحات مجازی، مشاهده منوی رستورانها و انجام تراکنشها مورد استفاده قرار میگیرند.
هر رمزینهی QR از مجموعهای از مربعهای سیاه و سفید تشکیل شده که با قرار گرفتن در کنار هم طبق یک روش رمزگذاری مشخص، میتوانند اطلاعات را ذخیره کنند. رمزینههای QR میتوانند نسبت به بارکدهای معمولی دادههای بیشتر و پیچیدهتری نظیر اطلاعات تماس و لینکهای اینترنتی را در خود جای دهند. یکی دیگر از ویژگیهای مثبت رمزینههای QR که باعث استفاده گستردهتر از آنها میشود این است که برخلاف بارکدهای معمولی میتوان آنها را از همه جهت خواند.
ساختار یک رمزینه QR
از رمزینههای QR اغلب در تبلیغات استفاده میشود. این امر با توجه به گستردگی استفاده از تلفنهای هوشمند بسیار مهم است؛ چرا که تقریباً هر کسی میتواند یک رمزینه QR را اسکن کرده و مستقیماً به نشانیِ اینترنتیِ مربوطه منتقل شود، بدون اینکه نیازی به تایپ آدرس سایت به شکل دستی باشد. در نتیجه، تبلیغکنندگان به طور برجسته رمزینههای QR را روی تابلوهای تبلیغاتی، مجلات، غرفههای نمایشگاهی و... به نمایش میگذارند.
چرا مجرمان از رمزینههای QR سوءاستفاده میکنند؟
اما تنها تبلیغکنندگان یا سایر مجموعهها با اهداف مثبت از رمزینههای QR استفاده نمیکنند. اگرچه این رمزینهها کاربردهای مفید فراوانی داشته و سهولت و سرعت کارها را افزایش میدهند، اما به دلیل راحتی و رواج فزاینده آنها، به هدف محبوبی برای هکرهایی که به دنبال راههای جدید برای پخش بدافزار و دزدیدن اطلاعات هستند، تبدیل شدهاند.
هیچکس از طریق نگاه کردن به رمزینه پاسخسریع نمیتواند از محتوای آن یا مقصد واقعی لینکهایی که در آن قرار گرفته مطلع شود، اما گوشیهای ما به محض خواندن این رمزینهها لینکهای آن را باز میکنند و این میتواند راهی مناسب برای آلوده شدن دستگاههایمان به بدافزار باشد.
خطرات امنیتی رمزینههای QR
۱. فیشینگ: یکی از شایعترین خطرات استفاده از رمزینههای QR فیشینگ است. مجرمان میتوانند بارکدها را به گونهای طراحی کنند که کاربران را به وبسایتهای جعلی هدایت کند تا اطلاعات شخصی و مالی قربانیان را سرقت کنند.
۲. نرمافزارهای مخرب: رمزینههای QR میتوانند حاوی لینکهایی باشند که به دانلود نرمافزارهای مخرب منجر شود. این نرمافزارها میتوانند به دستگاههای کاربران آسیب رسانده و اطلاعات محرمانه آنها را به سرقت ببرند. به عنوان مثال، یک هکر ممکن است از یک رمزینه QR برای برقراری خودکار تماس تلفنی یا ارسال پیام متنی از دستگاهی که کد را اسکن کرده استفاده کند. در صورت دسترسی به تلفنهمراه قربانی، هکرها حتی میتوانند از این رمزینهها برای شروع یک تراکنش پرداخت از دستگاه کاربر استفاده کنند یا دستگاه را مجبور کنند به یک شبکه Wi-Fi خاص متصل شود.
۳. دستکاری ترافیک: مجرمان میتوانند رمزینههای QR را به گونهای طراحی کنند که ترافیک کاربران را به سمت سرورهای خاصی هدایت کنند که توسط آنها کنترل میشود. این امر میتواند به سوء استفاده از دادهها و حملات Man-in-the-Middle منجر شود.
راهکارهای مقابله با خطرات امنیتی رمزینههای QR
۱. استفاده از نرمافزارهای امنیتی مناسب: نصب برنامههای امنیتیِ قابل اعتماد بر روی دستگاهها میتواند به شناسایی و مسدود کردن لینکهای مخرب و جاسوسافزارها کمک کند.
۲. آگاهی و دقت در اسکن کردن رمزینهها: کاربران باید هنگام اسکن کردن رمزینههای QR به منبع آن دقت کنند و از اسکن رمزینههایی که از منابع نامعتبر هستند خودداری ورزند.
۳. بررسی لینکها پیش از باز کردن: پیش از انتقال به لینکهایی که توسط رمزینههای QR ارائه میشوند، کاربران باید آدرسها را بررسی و از اصالت و امنیت آنها اطمینان حاصل کنند.
۴. استفاده از برنامههای اسکنر معتبر: کاربران باید از برنامههای اسکنر QR که توسط شرکتهای معتبر ارائه میشوند استفاده کنند، زیرا این برنامهها معمولاً دارای ویژگیهای امنیتی بیشتری هستند.
در نهایت، رمزینههای QR به عنوان ابزارهایی نوآورانه و مفید در عرصه تکنولوژی شناخته میشوند که توانستهاند در شرایط مختلف، از تبلیغات گرفته تا سهولت در خدمات رستورانها و فراتر از آن، کاربرد فراوانی داشته باشند. اما با این حال نباید از خطرات امنیتی که ممکن است به همراه داشته باشند، غافل شد. افزایش آگاهی کاربران و استفاده از راهکارهای امنیتی، کلید محافظت از دادههای شخصی در برابر تهدیدات احتمالی است.