Gerdab.IR | گرداب

به گزارش گرداب، با گسترش جمع‌آوری اطلاعات عصب‌شناختی از افراد و احتمال سوءاستفاده از آنها، مسأله حفاظت از داده‌های عصبی به مسأله‌ای روبه‌رشد تبدیل شده است.

رافائل یوسته، عصب‌زیست‌شناس اسپانیایی گفت که در صورت فقدان مقررات قوی، دلالان اطلاعات به زودی می‌توانند داده‌های عصبی که در مقیاس کلان جمع‌آوری کرده و از آن برای ساخت «اثرانگشت مغزی» استفاده می‌کنند را بفروشند. این جدیدترین نمونه از داده‌هایی است که دلالان اطلاعات می‌توانند از افراد جمع‌آوری کرده و به فروش برسانند.

استاد علوم اعصاب دانشگاه کلمبیا افزود: «این موضوع می‌تواند به شکل خطرناکی حریم خصوصی را نقض کند، زیرا مغز اندامی است که تمام فعالیت‌های ذهنی شما را تولید می‌کند. اگر بتوان فعالیت ذهنی را رمزگشایی کرد، می‌توان تمام شخصیت افراد را رمزگشایی کرد؛ افکار، خاطرات، تخیلات، احساسات، آگاهی و حتی ناخودآگاه».

یوسته یک دهه پیش متوجه شد که می‌توان با تحریک نورون‌های خاصی در مغز موش‌ها با استفاده لیزر، ذهن آنها را تسخیر کند. او در ابتدا نسبت به امکان استفاده از نتایج این کشف برای کمک به بیماران اسکیزوفرنی هیجان‌زده بود، اما سرخوشی یوسته زمانی از بین رفت که پیامد‌های جدی این کشف علمی برای انسان‌ها - که اطلاعات عصبی آنها روزی می‌تواند به همان روش دستکاری شود - برای او روشن شد.

مدیر مرکز فناوری عصبی دانشگاه کلمبیا در مصاحبه‌ای گفت: داده‌های عصبی در حال حاضر از انسان‌ها جمع‌آوری می‌شود، بیشتر آن از طرف بازیکن‌ها (گیمرها) و اجراکنندگان Meditation، و به اشخاص ثالث فروخته می‌شود.

وی در سال ۲۰۲۱ با هدف حفاظت از داده‌های عصبی انسان‌ها، بنیادی به نام NeuroRights را تأسیس کرد که در طول دوره فعالیت خود به دنبال قانون‌گذاری و افزایش آگاهی عمومی در این رابطه بوده است.

تصویب قانون حفاظت از اطلاعات عصبی در کالیفرنیا

هفته گذشته اصلاحیه‌ای به قانون حفاظت از حریم خصوصی در ایالت کالیفرنیای آمریکا به تصویب رسید که طبق آن اطلاعات و داده‌های عصبی افراد نیز شامل حمایت قانونی می‌شوند. بنیاد NeuroRights از جمله حامیان این قانون بود.

طبق این قانون، شهروندان می‌توانند از شرکت‌های فعال در زمینه داده عصبی درخواست کنند اطلاعاتی را که از آنها جمع‌آوری کرده‌اند را محدود، تصحیح و یا حذف کنند.
در ماه آوریل سال جاری نیز ایالت کلرادو اولین قانون ایالتی را در آمریکا در این زمینه اجرایی کرد و تعریف داده‌های مربوط به فعالیت مغزی و عصبی را در تعریق «داده‌های حساس» تحت پوشش قانون حریم خصوصی گنجاند.

جمع‌آوری اطلاعات عصبی توسط شرکت‌های فناوری

فعالان حوزه حریم خصوصی در حالی به دنبال تصویب مقررات بیشتر هستند که غول‌های فناوری در حال بررسی چگونگی برداشت داده‌های عصبی هستند.

در سپتامبر سال جاری میلادی، اپل یک قابلیت جدید را برای نسل جدید محصول AirPods خود ثبت اختراع کرد که می‌تواند فعالیت مغز را با ضربه زدن به گوش کاربران اسکن کند. همچنین رسانه‌ها گزارش کرده‌اند که شرکت متا در حال بررسی استفاده از «رابط‌های عصبی» در ساعت هوشمند جدید خود است.

بر اساس گزارشی بنیاد یوسته در ماه آوریل، شرکت‌هایی که قبلاً داده‌ها را از مغز مصرف‌کنندگان استخراج کرده‌اند، اکنون داده‌ها را با طرف‌های ثالث به اشتراک می‌گذارند. یوسته گفت که در بیشتر موارد شرکت‌ها این کار را با دعوت افراد به پوشیدن کلاه الکتروانسفالوگرام (Electroencephalogram) انجام می‌دهند. از این کلاه معمولاً برای تشخیص صرع، تومور‌های مغزی یا سکته استفاده می‌شود.

یوسته گفت یکی از ۳۰ شرکتی که بنیاد مورد مطالعه قرار داده است، میلیون‌ها ساعت سیگنال مغزی را از اشخاص جمع‌آوری کرده است. تقریباً همه‌ی شرکت‌ها، داده‌های مغزی جمع‌آوری‌شده را در اختیار گرفتند و بیش از نیمی از آنها، اطلاعات را به اشخاص ثالث ناشناس فروختند.

یوسته گفت: «مشتری می‌تواند ارتش روسیه باشد، می‌تواند هر شخص ثالثی باشد و بدیهی است که وقتی این کار را انجام می‌دهید، شخص ثالث متعهد به حقوق شهروندان نیست. از داده‌های مغز هیچ محافظتی نمی‌شود».

کاربرد‌های خطرناک داده‌های مغزی

یوسته گفت: در حال حاضر، بسیاری از کاربری‌های داده‌های مغزی در سطح پایینی هستند، اما این حوزه به سرعت در حال پیشرفت است. او گفت که در ماه دسامبر، تیمی از دانشمندان توانستند «گفتگوی ذهنی» یا افکار خاموش یک داوطلب را رمزگشایی کنند. یک فعال دیگر حریم خصوصی نیز گفت به نظر برخی دانشمندان علوم اعصاب، داده‌های عصبی می‌توانند به اندازه اثر انگشت افراد، منحصربه‌فرد باشند.

منبع: The Record