موج جدید تولید زباله الکترونیکی ناشی از هوش مصنوعی مولد

موج جدید تولید زباله الکترونیکی ناشی از هوش مصنوعی مولد
تاریخ انتشار : ۰۸ آبان ۱۴۰۳

رشد صنعت هوش مصنوعی منجر به تشدید دور ریختن تجهیزات محاسباتی خواهد شد.

به گزارش گرداب، محققان گفتند که گسترش روزافزون نیاز‌های محاسباتی برای مدل‌های هوش مصنوعی، می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ منجر به این شود که این صنعت سالانه، به اندازه‌ی دور ریختن بیش از ۱۰ میلیارد دستگاه گوشی آیفون، پسماند الکترونیکی تولید کند.

پژوهشگران دانشگاه کمبریج و آکادمی علوم چین، در مقاله‌ای در نشریه نیچر (Nature)، ارزیابی‌های خود را از میزان رشد تولید زباله الکترونیکی به خاطر هوش مصنوعی، ارائه دادند.
به گفته محققان، رشد کاربرد‌های این فناوری قابل اجتناب نیست، اما جهان بایستی آمادگی روبه‌رو شدن با چالش‌های آتی ناشی از آن را داشته باشد.

اثرات زیست‌محیطی گسترش هوش مصنوعی محدود به تولید پسماند‌های الکترونیکی نیست و در سال‌های اخیر مصرف بالای انرژی نیز مورد توجه کارشناسان این صنعت قرار گرفته است. بااین‌حال مصرف انرژی مسأله‌ای است که امروز نیز ملموس و قابل درک است، اما ما هنوز با موج تولید زباله الکترونیکی از سوی صنعت هوش مصنوعی روبه‌رو نشده‌ایم و با اثرات احتمالی آن آشنا نیستیم.

به گفته‌ی محققان، در شرایط کنونی پیش‌بینی دقیق میزان تولید زباله ناشی از صنعت هوش مصنوعی امری دشوار است، اما برآورد‌های فعلی نشان می‌دهد که احتمالاً شاهد تولید میلیون‌ها تن زباله‌ی جدید در هر سال خواهیم بود.

پژوهشگران با بررسی سناریو‌های رشد کم، متوسط و زیاد کاربری‌های هوش مصنوعی، و اینکه چه نوع منابع محاسباتی برای پشتیبانی از این رشد مورد نیاز است و چه مدت دوام خواهند داشت، برآورد‌های خود را انجام دادند. یافته‌های آنها نشان می‌دهد نرخ تولید زباله توسط این صنعت می‌تواند از سالانه ۲.۶ هزار تن در سال ۲۰۲۳ به حدود سالانه ۰.۴ تا ۲.۵ میلیون تن در سال ۲۰۳۰ رشد پیدا کند.

موج جدید تولید زباله الکترونیکی ناشی از هوش مصنوعی مولد
رشد نرخ تولید زباله الکترونیک در سناریو‌های مختلف

محققان روش‌هایی را برای کاهش نرخ تولید این زباله‌ها پیشنهاد کردند، از جمله دور نریختن سرور‌ها پس از پایان عمر، استفاده مجدد از اجزای سالم و قابل استفاده‌ی سرورها، و افزایش کارایی نرم‌افزار‌ها به نحوی که عمر تجهیزات را افزایش دهند. بااین‌حال آنها نسبت به میزان موفقیت این اقدامات در کاهش تولید پسماند، برآورد دقیقی ارائه نکردند.

زباله الکترونیکی (E-Waste) مفهومی است که برای شناسایی هرگونه تجهیزات الکترونیکی که به دلیل شکسته شدن، ناخواسته بودن، نزدیک شدن به پایان عمر یا عدم استفاده از آن دور انداخته شده است، استفاده می‌شود.

این زباله‌ها حاوی فلزات خطرناک مانند سرب، کادمیوم و جیوه هستند که در صورت رهاسازی در طبیعت پس از پایان عمر مفید و عدم بازیافت صحیح، یک عنصر آلوده‌کننده خطرناک برای محیط‌زیست به شمار می‌آیند. مطابق آمار‌های منتشرشده در سال ۲۰۲۲ میزان تولید این زباله‌ها به ۶۱.۹ میلیون تن رسید که نسبت به ۵ سال پیش حدود ۲۱ درصد افزایش را نشان می‌داد.

در همین رابطه بخوانید:

نگاهی به آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از زباله‌های الکترونیکی | پرونده

قوانین ملی و بین‌المللی در زمینه دفع زباله‌های الکترونیکی | پرونده

در همین رابطه ببینید:

دفع نادرست زباله‌های الکترونیکی چه خطراتی دارد؟ | داده‌نما