امنيت در فضاي سايبر (2)

شبكه‌های اجتماعي كابوس جديد والدين در غرب

تاریخ انتشار : ۲۹ فروردين ۱۳۹۰

یكي از متداول ترين پديده هاي نگران كننده در شبكه هاي اجتماعي زورگيري‌هاي آنلاين از بچه ها يا cyberbullying است.

يكي از پديده‎هاي جديد و قابل تأمل در فضاي مجازي كه از جمله مظاهر عصر وب2 محسوب مي‎شود، شبكه‎هاي اجتماعي است.

به گزارش گرداب به نقل از فارس، اين شبكه ها اگر چه باعث افزايش تعامل ميان كاربران شده و زمينه را براي بسياري از اقدامات خلاقانه در فضاي مجازي فراهم مي كنند، اما پتانسيل زيادي براي انواع سوءاستفاده چه از سوي هكرها و چه از سوي افراد و دولت‌ها هستند.

در اين ميان افراد كم سن و سال و بي تجربه كه با هيجان زياد در اين شبكه ها حضور مي يابند خود را به طور جدي در معرض خطر قرار مي دهند. در اين ميان باز هم نقش والدين به طور جدي مطرح مي‌شود و چه بسا اگر والدين قبل از فرزندان با اين شبكه ها آشنا شده و آموزش هاي لازم را فرا بگيرند، بتوانند از اعضاي خانواده خود در برابر خطرات اين شبكه ها حفاظت كنند.

به هر حال شكي وجود ندارد كه حفظ ايمني در فضاي آنلاين كار دشوار و پرچالشي است. اين روزها والدين اطلاعات بيشتري در مورد شبكه هاي اجتماعي به دست آورده اند و ضمن آموزش به بچه ها بر فعاليت هاي شبكه اي آنها هم نظارت دارند. در نتيجه اكثريت والدين نقش فعالي در كنترل اقدامات فرزندانشان در اين سايت ها ايفا مي كنند.

بي‌اطلاعي 67 درصد والدين
بررسي هاي جديد در آمريكا نشان مي دهد در مجموع 67 درصد از والدين از اينكه فرزندانشان در سايت هاي شبكه اي فعاليت مي كنند، اطلاع ندارند و نمي دانند كه آنها در اين سايت ها داراي حساب كاربري هستند.

از مجموع اين والدين 95 درصد خود را در برابر حفظ امنيت فرزندانشان در اين سايت ها مسئول مي دانند. 67 درصد هم گفته اند در صورت تمايل فرزندان به آنها در زمينه ايجاد حساب كاربري كمك مي كنند. در مورد خطرات و مزاياي شبكه هاي مختلف اجتماعي با آنها بحث کرده و بر نحوه استفاده بچه ها از اين شبكه ها نظارت مي كنند.

56 درصد والدين گفته اند در شبكه هاي اجتماعي دوست فرزندانشان مي شوند و با قرار گرفتن در شبكه دوستي آنها مي توانند اقداماتشان را زير نظر بگيرند. 52 درصد هم گفته اند تاريخچه مرورگر فرزندانشان را براي پي بردن به اقداماتشان چك مي كنند. 49 درصد هم گفته اند به درون حساب كاربري آنها نگاه مي كنند. تنها 10 درصد از والدين از نرم افزارهاي مخصوص نظارتي و كنترلي براي بررسي فعاليت هاي شبكه اي فرزندانشان استفاده مي كنند.

همچنين اكثر والدين اظهار داشته اند كه از نظر آنها سرقت هويت و سوءاستفاده اخلاقي و جنسي از كودكان و نوجوانان مهم‌ترين خطري است كه آنها را در زمان استفاده از شبكه هاي اجتماعي تهديد مي كند.

در مجموع 51 درصد از والدين آمريكايي اظهار داشته اند كه تا حدي نگران شبكه هاي اجتماعي هستند. 25 درصد گفته اند كه خيلي نگران اين شبكه ها نيستند. 18 درصد گفته اند به شدت نگران اين شبكه ها هستند و 6 درصد هم گفته اند كه اصلا نگران اين شبكه ها نيستند. پس مي توان نتيجه گرفت كه در مجموع نگراني در اين زمينه ميان والدين گسترده و جدي است.

حداقل سن ورود به شبكه‌هاي اجتماعي 13 سال
يكي از مشكلاتي كه در مورد شبكه هاي اجتماعي وجود دارد آن است كه بسياري از كودكان در زماني كه هنوز شرايط سني لازم را ندارند عضو اين شبكه ها مي شوند.

به طور معمول در غرب سن متداول براي آشنا شدن با شبكه هاي اجتماعي 13 سال است. اما 38 درصد از بچه ها هم قبل از 13 سالگي اولين حساب كاربري خود را در سايت فيس بوك افتتاح مي كنند. اين مسئله تا حدي باعث نگراني كارشناسان و متخصصان تعليم و تربيت شده است.

از مجموع كودكاني كه قبل از رسيدن به 13 سالگي در شبكه هاي اجتماعي حساب كاربري افتتاح مي كنند، 84 درصد اين حساب ها را در سايت هاي فيس بوك يا ماي اسپيس افتتاح مي كنند. جالب آنكه در اين سايت ها هم حداقل سن مجاز براي افتتاح حساب كاربري 13 سال تعيين شده است. از مجموع حساب هاي باز شده در سايت هاي شبكه اي 90 درصد با اطلاع والدين افتتاح مي شوند.

كمترين سن افتتاح حساب فيس بوك در آمريكا به 5 تا 7 سالگي می‌رسد. البته در 67 درصد از موارد اين كار با اطلاع والدين و در 32 درصد بدون اطلاع آنها صورت مي گيرد. كارشناسان علوم تربيتي به طور كلي چنين اقدامي را در اين سن توصيه نمي كنند.

بيشترين ميزان اطلاع و رضايتمندي والدين از افتتاح حساب در سايت هاي شبكه اي هم به 16 تا 17 سالگي باز مي‌گردد. در اين دوره زماني در 90 درصد موارد والدين از افتتاح حساب مطلع هستند و در اين زمينه با بچه ها همكاري مي كنند و تنها در 7 درصد موارد آنها از تصميم بچه هايشان اطلاعي ندارند.

زورگيري به شيوه جديد
یكي از متداول ترين پديده هاي نگران كننده در شبكه هاي اجتماعي زورگيري هاي آنلاين از بچه ها يا cyberbullying است. منظور آن است كه كاربري به طور مكرر از طريق ارسال پيام يا تصاوير و ويدئوهاي نامناسب كودك يا نوجواني را آزار داده و وي را مي ترساند. دست انداختن و تمسخر كاربران كم سن و سال هم در همين رده دسته بندي مي شود.

تنها 4 درصد از والدين گزارش كرده اند كه بچه هايشان هدف چنين حملاتي قرار گرفته اند و اين مسئله تا حدي نگران كننده است. زيرا كارشناسان رقم واقعي را بيش از اين مي دانند و معتقدند والدين از حجم واقعي مزاحمت هايي كه براي فرزندانشان در محيط هاي مجازي به وجود مي آيد مطلع نيستند.

كارشناسان مي گويند والدين در اين زمينه به اندازه كافي با فرزندانشان صحبت نمي كنند و بچه ها هم از طرح اين مسائل به طور عمومي بيم دارند و اين يك مشكل جدي تلقي مي شود، اما نتيجه اين شرمساري ها براي آينده بچه ها خطرناك خواهد بود.

نكته مهم آن است كه در صورت استفاده جوانان و نوجوانان از شبكه هاي اجتماعي احتمال وقوع زورگيري آنلاين براي آنها تا دو برابر افزايش مي يابد. اين خطر با فاصله زياد در رتبه اول خطراتي است كه كاربران كم سن و سال شبكه هاي اجتماعي را تهديد مي كند و پس از آن سرقت هويت، سرقت اموال و سرقت اقلام شخصي در رتبه هاي بعدي قرار دارند.

GPS در خدمت سارقان
توضيح آنكه در سال هاي اخير فعال كردن خدمات مكان‎ياب يا gps از سوی كاربران شبكه هاي اجتماعي متداول شده است. اين خدمات به كاربران امكان مي دهد تا دوستان و آشنايان‌شان را نسبت به موقعيت خود و محل قرارگيري‎شان مطلع كنند، اما چنين سرويس هايي به دزدان و سارقان هم امكان سوءاستفاده مي دهد و تاكنون دزدي هاي مختلفي با سوءاستفاده از اين سرويس روي داده و گزارش شده است. با توجه به اطلاعات كم بچه ها در اين زمينه ها اين خطر هم به طور جدي آنها را تهديد مي كند.

به طور كلي دختران بيش از پسران توصيه ها و نصيحت هايي در مورد خطرات شبكه هاي اجتماعي دريافت مي كنند. البته اين مسئله بديهي است چون در اين شبكه ها دختران بيش از پسران با خطر سوءاستفاده مواجه هستند. اين توصيه ها مسائلي همچون نحوه انتخاب دوستان، تنظيمات مربوط به حريم شخصي و حفاظت از اطلاعات را در بر مي گيرد. در مقابل والدين پسرها كمتر در مورد دوستان مناسب و خطرات مربوط به زورگيري آنلاين صحبت مي كنند.

با بالارفتن سن پسرها ميزان دخالت والدين در مورد موارد فوق كمتر و كمتر مي شود و در عوض آنان در مورد مسائلي همچون پست ها و نوشته هاي فرزندانشان در اين سايت ها و همين طور تاثير اين مطالب بر شهرت و اعتبار خود و دوستان و آشنايانشان صحبت و اظهار نظر مي كنند.

مايكروسافت براي انجام اين بررسي از نظرات 1051 نفر از والدين آمريكايي كودكان 5 تا 17 ساله كه به اينترنت دسترسي داشته اند، استفاده كرده است. از والديني كه بيش از يك فرزند 5 تا 17 ساله داشته اند، خواسته شده تا تنها در مورد فرزندي اظهار نظر كند كه بيشتر از ديگري از اينترنت و شبكه هاي اجتماعي استفاده مي كند.