به گزارش
گرداب، "الك راس" مشاور ارشد وزير امور خارجه آمريكا و معاون وي "بن اسكات" در مقالهاي به تشريح اثرات رسانههاي اجتماعي بر مسائل سياسي، فرهنگي و اقتصادي پرداختهاند.
گسترش روزافزون تلفن همراه، عامل مهمي در تحولات در اين مقاله آمده است: زمانيكه "هيلاري كلينتون" سكان دار وزارت خارجه آمريكا در سال 2009 شد، 4 ميليارد و 100 ميليون دستگاه تلفن همراه در كره زمين وجود داشت. اين آمار در حال حاضر به 5 ميليارد رسيده است كه 75 درصد آن مربوط به كشورهاي در حال توسعه است. بر اين حجم انبوه 2 ميليارد ارتباطات اينترنتي نيز بايد اضافه شود.
ثابت شده است كه تبادل اطلاعات، ابزاري قدرتمند در پيشرفت اقتصادي و ايجاد جنبشهاي اجتماعي است. تقاضا در حال حاضر بسيار بالاست و بهطور فزايندهاي نيز رو به گسترش است. به همين ترتيب اين تحولات نيز برهم زننده شرايط امنيتي، اقتصادي و سياسي است.
دلايل تحول شرايط اقتصادي و سياسي در سرتاسر جهانظهور اينترنت بهعنوان يك زيرساخت ارتباطي بيش از صرف يك تحول دورهاي در زمينه تكنولوژي رسانههاي جمعي است و حاكي از تحولي سه بعدي است كه در يك شبكه نمود يافته است.
ظهور اينترنت حاكي از تحول رسانه جمعي از شكل چاپي به شكل تصويري و سپس ديجيتالي است. همچنين نشاندهنده تحول در ارتباطات از پست به تلگراف، به تلفن و سپس جابهجايي مجازي است و نهايتا نشاندهنده تغييري عظيم در زيرساختهاي اقتصادي، تحول در استفاده از راههاي دريايي به راههاي هوايي و در حال حاضر استفاده از فضاي مجازي است.
در كنار هم جمع شدن ارتباطات، زيرساخت و تحولات آماري در طول تاريخ، بينظير بوده است. تحولات آمارياي كه نشاندهنده گسترش موج مهاجرت بينالمللي و افزايش جمعيت جوان را كه نيمي از آن مربوط به كشورهاي در حال توسعه است را به اين شرايط، اضافه كنيد. ماحصل كار منجر به تحول شرايط اقتصادي و سياسي در سرتاسر جهان ميشود. هم چنين ميتوانيم نقش آن را در جنبشهاي اعتراضي خاورميانه شاهد باشيم.
نقش رسانه اجتماعي در جنبشهاي اعتراضيبيكاري جوانان، قيمت بالاي مواد غذايي و ساير عوامل، منجر به شكلگيري جنبشهاي اعتراضي شده است.
اما تكنولوژي نقش مهمي را ايفا ميكند. هر چند هنوز براي قضاوت كردن زود است اما نتايجي را ميتوانيم از حوادث اخير استنتاج كنيم.
تكنولوژي با پيوند دادن گروههاي همفكر با يكديگر، تحولات سياسي را سرعت ميبخشد.
رسانه اجتماعي روابط ضعيف را با كشاندن فعاليت اعتراضي مردمي به عرصه فضاي مجازي در ارتباط هستند، قويتر ميكند.رسانه، چهگواراي قرن بيست و يكرسانه رهبري را در ميان بازيگران متنوع و متعدد گسترش ميدهد. چهگواراي قرن بيست و يكم، شبكه هاي اجتماعي هستند. سازماندهي و الهام بخشي تودهها ديگر بهعهده يك فرد نيست.
ميبينيم كه رسانه اجتماعي همانطور كه سازماندهي را آسان ميكند، بر چرخه اخبار و اطلاعات كه از سوی رسانه اصلي شكل ميگيرد و جريان تحولات را به ساير نقاط جهان ميرساند نيز تاثير ميگذارد. وقتي كه جوانان در ميدان التحرير پوسترهايي با نام برخي از كاربران تویيتر را بالا بردند چه اتفاقي افتاد؟ شبكه ماهوارهاي پان عربيسم اين تصاوير را ضبط كرد و آنها را در سراسر جهان پخش كرد و توجه همگان را به صداي حقيقتي كه در خيابانها طنين انداخته جلب كرد.
تكنولوژي ارتباطات، پنجرهاي به سوي زندگي در ساير نقاط جهان قدرت شبكه اطلاعرساني غير متمركز جهت تسهيل جريان آزاد اطلاعات و امكان بروز جنبشهاي اعتراضي مبرهن است. نهتنها تكنولوژي ارتباطات اين اجازه را به مردم ميدهد كه به اشتراك ديدگاه هاي مختلف در ميان خود بپردازند و به اطلاعاتي كه سابقا در دسترس نبود دست يابند، بلكه تكنولوژي ارتباطات پنجرهاي به زندگي در ساير نقاط جهان را به روي مردم ميگشايد.
سياست دولت ايالات متحده براي گسترش دسترسي به تكنولوژي ارتباطات بهعنوان ابزار قدرت انسان، شرطبندي بر سر تكنولوژي نيست بلكه شرطبندي بر سر ايجاد القائات در مردمي است كه از تكنولوژي استفاده ميكنند.تنظيم ديپلماسي در بين مردم خودرسانه اجتماعي به حكومت، ابزاري قدرتمند جهت ارتباط با مردم در شكلي محليتر و ارگانيك ميدهد. ديپلماسي عموما در تعاملات رسمي ميان دولت- ملتها شكل ميگيرد. در قرن بيستم حكومتها سعي كردند ديپلماسي را با افكار عمومي خارجي و با انتشار پيامهاي خود در ساير كشورها تنظيم كنند.
نوآوري قرن بيست و يكم در عرصه ديپلماسيبا استفاده از تكنولوژي ارتباطات و رسانههاي اجتماعي، امروزه همه ملتها ميتوانند به تعامل با يكديگر در مورد موضوعات مهم بپردازند.
مردم ميتوانند راه حلهاي خود را براي مشكلات عمومي مطرح كنند، با ديدگاههاي يكديگر آشنا شوند و همديگر را سرگرم كنند. نتايج اين تعاملات به همديگر پيوسته است. سازمانهاي غير دولتي بينالمللي (NGO) كه براي مبارزه با ايدز فعاليت ميكنند از پيامك جهت ارسال دستورالعمل نحوه استفاده از داروها استفاده ميكنند. برنامه بانكداري تلفن همراه كه در كنيا توسعه يافت، براي گسترش به ساير نقاط جهان در حال بررسي است و نسلي از جوانان تحت تاثير حوادث مصر و تونس بهدنبال جوامعي آزادتر هستند.
تكنولوژي صرفا قادر به پاسخگويي به چالشهاي سياست خارجي نيستبهطور خلاصه ما سياست خويش را در عرصه شبكه جهاني قرار دادهايم و در اين شبكه ما به صحبت با همه جوامع و مهمتر از آن گوش سپردن به همه جوامع ميپردازيم.
ما اين امر را تشخيص ميدهيم كه دو گوش اما يك دهان داريم. تكنولوژي به تنهايي قادر به پاسخگويي به همه چالشهاي سياست خارجي ما نخواهد بود. اما به ما اين امكان را ميدهد كه سوالات متنوعي از همه افراد بپرسيم. تنها با در نظر گرفتن همين مشخصه، ميتوان گفت اينترنت در عرصه سياست عامل اصلي تحول و تغيير خواهد بود.
منبع:
فارس