به گزارش
گرداب به نقل از اشراف، "وال استریت ژورنال" در مطلبی به قلم "باری نیومن" به معرفی و افشای ماهیت گروهی در سازمان جاسوسی آمریکا "CIA" پرداخت که اخبار روز را از منابع خبری کشورهای مختلف جهان جمعآوری کرده و به مخاطبان در قالب مطالب خبری ارائه میدهند.
مطلب وال استریت با این جمله آغاز میشود:
اسکندریه، ویرجینیا- اکنون که انقلاب به پایان رسیده است، مطبوعات آزاد جدید مصری -اگر احیانا زبان عربی بدانید- خواندنیهای جالبی به شما ارائه خواهند کرد؛ اگر زبان آذریتان خوب باشد، اینکه بحرانهای لیبی در روزنامههای آذربایجان غنی از نفت چه نقشی را ایفا نمودهاند، نیز میتواند مسالهای جالب توجه باشد.
اما اگر اینطور نیست و دانش شما از زبان اردو در حد زبان چینی پایین است، میتوانید به بزرگترین گروه خبری در ایالات متحده که تقریبا هیچ کس از وجود آن مطلع نیست سری بزنید. این گروه "ارتباط اخبار جهان" (WNC) نام دارد.
1750 روزنامه ترجمه شده از 130 کشور
"WNC" به صورت آنلاین اخبار را از 1750 روزنامه، شبکه و بلاگ از 130 کشور جهان ارائه میکند. این گروه دارای مترجمانی - انسانی نه ماشینی- است که حتی قادرند زبانهای منسوخ خارجی را هر روزه به انگلیسی روان برگردانند. هزینه این خدمات قطعا باید بالا باشد، اما نرخ دقیق آنها سری است. به همین دلیل است که حقوق کارمندان گروه WNC از بودجه سری سازمان سیا پرداخت میشود.
این مطلب ترجمه شده از زبان فارسی از سایت توئیتر سال گذشته به روی "WNC" قرار گرفت: «ایران میگوید عدهای از مامورین سیا در راس سران اعتراضات 11 فوریه دستگیر شده اند.»
"گری پرایس" از اعضای دو پایگاه راهنمایی دادهها به نام "INFOdocket.com" و " FullTextReports.com "، خدمات گروه WNC را "فوق العاده جالب" و حاوی مطالبی که از هیچ طریق دیگری قابل دسترسی نیستند، توصیف میکند.
البته WNC هنوز جزو "ناشناخته شده ترین" پایگاههای اطلاعاتی است که آقای پرایس تاکنون پیدا کرده است. مطلبی که احتمالا برای "جان هونسل"، بازاریاب و معرف WNC به عموم، به طرز دردناکی آشناست.
هونسل 61 ساله، در بخشی دور افتاده از وزارت بازرگانی، اینجا در ویرجینیا مشغول به کار است. بخشی که با درآمد حاصل از فروش اطلاعات و اخبار تولید شده دولت آمریکا، به طور مستقل به فعالیت مشغول است. وزارت بازرگانی اطلاعات و مندرجات سازمان سیا را دوباره دسته بندی میکند و به گروه WNC میفروشد.
منبعی که ساعت به ساعت به روز میشود!
یک روز که آقای هونسل صفحه جستجویش را باز کرد، بیسیم میزش به آهستگی صدا کرد و یک خبر جدید که به تازگی از وبسایت فلسطینی "معان" ترجمه شده بود، رسید: «بادیه نشینان به روی مصریان آتش گشودند.» او میگوید: «ما به یک منبع که ساعت به ساعت به روز میشد دست یافتیم که مخفیانه نبود.»
پیشرفتهای هونسل مطالب و اخبار گروه WNC را با عناوین "گردآوری شده توسط متخصصان" و "سانسور نشده بوسیله متعصبین غربی" مطرح ساخت. وزارت بازرگانی از منابع سازمان سیا اطلاعاتی را به صورت مجانی دریافت میکند و در مقابل برای ارائه اطلاعات به سیا چیزی دریافت نمیکند، اما مبلغ فروش سالانه به عموم رقم پایین 500 هزار دلار برای 2.5 میلیون عنوان خبری است. هونسل می گوید: «وضعیت کار فعلا کساد است.»
او تنها یک آرزو دارد: "پروکوئست"؛ یک فروشگاه اطلاعاتی که به زودی ارتباط اخبار جهانی را به روی سایتی شبیه به گوگل قرار میدهد و هدفش بالا بردن میزان توزیع از حدود 300 کتابخانه کالج فعلی به هزاران کتابخانه و اداره در سراسر جهان است. افراد اکنون میتوانند با مبلغ سالیانه 300 دلار عضو این گروه شده یا برای هر خبر 4 دلار بپردازند. "لیبی ترودل"، مدیرفروش پروکوئست، میگوید: «ما میخواهیم WNC را ارتقا داده و پیشاپیش دیگر سرویس های خبری قرار دهیم.»
استراق سمع: ایالات متحده بر اخبار خارج نظارت میکند
WNC یک مشکل دارد، ازهمان نوع مشکلات که سازمان سیا وقتی که مامورینش به جای رفتن به ماموریتهای جاسوسی، تلویزیون بوسنی را از طریق ماهواره در ویرجینیا نگاه میکردند، متحمل شد. ممکن است بی معنی به نظر رسد اما در هر حال با پیگیری اخبار طی سالیان از اروگوئه گرفته تا توگو در آفریقا، اثبات میشود که آنها حاوی اطلاعات مفیدی بودهاند.
در نخستین تحلیل از سوی ناظرین ایالات متحده در تاریخ 6 دسامبر 1941 چنین آماده است: «رادیوهای ژاپن همچنان لحن خصمانه و مغرضانه خود را تشدید میکنند.»
در 28 اکتبر 1962، شبکه رادیویی مسکو این خبر را از "نیکیتا خوروشف" به رئیس جمهور کندی در زمان بحرانهای موشکی کوبا ارسال کرد: «...ما به افسرانمان دستور دادهایم تا ساخت پایگاهها را متوقف کنند، تجهیزات را پیادهسازی کنند و دوباره به کشور باز فرستند.» در 28 آوریل 1986، خبر شماره 21 از تلویزیون مسکو چنین شروع کرد: «پایگاه انرژی هسته ای چرنوبیل دچار سانحه شد.»
زمانی که جنگ سرد به پایان رسید، دیگر برای ناظران جمع آوری انبوه اطلاعات برای خواندن متخصصان حوزه اتحاد جماهیر شوروی مانند سابق در اولویت نبود. در سال 1993 کنگره آمریکا بخش نظارت و استراق سمع سازمان سیا را محدود و پس از اشتباهات بارز در خبررسانی ماجراهای 11 سپتامبر و عراق، این بخش را منحل کرد. در سال 2005 این سرویس دوباره با عنوان "مرکز مبداء باز" (OSC) راهاندازی و در سازمان سیا مستقر شد. تمام شبکههای ارتباطی دیگر به وبسایت OSC غبطه میخورند اما برخلاف سرویس WNC، این یک سرویس مخفی است.
هونسل در دفتر کار خود اجازه میدهد که دزدکی نگاهی به این وبسایت داشته باشیم. صفحه اصلی مملو از تصاویر و فهرستی از اخبار و لیستی از پربازدیدترین مطالب است. اخبار تلویزیونهای خارجی- با زیرنویس انگلیسی- در جریان است. رمز ورود، به کارکنان دولت و پیمانکاران دارای وظایف امنیت ملی داده می شود، اما OSC برای دیگران غیرقابل دسترسی است.
شبکه WNC نیز در حال پیشرفت است. یکی ازکارکنان مطبوعاتی سازمان سیا در اینباره گفته است که ماهیانه 40 هزار عنوان خبری غیرسری به خبرگزاری WNC ارسال میکند. این که سازمان از ارسال چه نوع مطالبی خودداری میکند روشن نیست. برای مثال، WNC فقط اکثرا اخبار مربوط به مسلمانان را دریافت میکند هرچند خلاصه ای از تحلیل های داخلی سایت OSC را نیز دریافت میکند.
چرا دسترسی WNC در انحصار کارکنان دولت است؟
آنچه که سیا برای خود محفوظ نگاه میدارد، برای طرفداران WNC نسبت به آن اطلاعاتی که به طور آشکارا پنهان میدارد، کمتر مورد توجه است. "گری سیک"، در دانشگاه کلمبیا ایران شناسی میخواند و مشترک WNC است، جایی که در آن می تواند سخنرانیهای رهبران دیکتاتور را مطالعه کند. او میگوید: «آنها هرچه فکر می کنند همان را می گویند.» اما چیزی که سیک نمی تواند درک کند این است که چرا WNC برای عموم آزاد نیست: «همه افراد دولتی به این سایت دسترسی دارند، اما چرا ما شهروندان که مالیات پرداخت میکنیم به آن دسترسی نداریم؟»
جواب هونسل چنین است: «به علت قانون کپی رایت». سازمان سیا سخنرانیهای "ولادیمیر پوتین" را برای اعضای دولت پخش میکند، اما WNC برای فروش آن احتیاج به مجوز دارد و باید به خبرگزاریهایی که آنها را منتشر میسازند، حق امتیاز بپردازد. هونسل وقت خود را روزانه به نوشتن نامه به روزنامهها و ایستگاههای رادیویی دور و دراز صرف میکند تا از آنها مجوز استفاده از مطالبشان را بگیرد؛ اگر آنها مخالفت کنند، WNCمطالب آنها را از سرویس خود حذف می کند.
در انتظار پاسخهایی از موریتانی و بلوچستان
هونسل در حال باز کردن یک صفحه به روی کامپیوتر خود می گوید: «همین الان در حال تماس با منابع جدید هستم.» او فهرستی از757 نامه که تا کنون بی پاسخ مانده اند دارد. از "اسیراج" در موریتانی، "کومنتاری"در کیف، تا "دینامینا" در کلمبو هنوز هیچ پاسخی نرسیده است. هونسل میگوید: «اما یک نفر از بلوچستان جواب داده است. او نوشته؛ آیا از ما حمایت میکنید؟»
هنگامی که هونسل منبع جالبی پیدا میکند، گوشی تلفن را برداشته و تماس میگیرد. وی قادر است به زبانهای مختلف بگوید؛ آیا کسی آنجا انگلیسی صحبت میکند؟ سرویس هایی که موافقت می کنند 25 درصد از مبلغ فروش هر خبر را دریافت میکنند. مثلا روزنامه "کرونگتپ توراکیت" از بانکوک با بیش از 4 هزار خبر در فصل گذشته، یک چک 323 دلاری دریافت کرده است.
قانون کپیرایت استثنائاتی نیز دارد. هونسل میگوید چندین کشور انگشت شمار هستند که به آنها پولی پرداخت نمی کنیم. اما اگر مطالبشان برای کسی حساسیتی ایجاد کند مجبور میشویم آن مطلب را برداریم. برای جلوگیری از دست آویز دادن به محورهای شرارت آنلاین در گروه خبری WNC (از جمله مصاحبههای اخیر برخی از کانالهای آفریقای شمالی) هونسل خواسته است که اسامی آنها به صورت یک راز آشکار باقی بماند.