گرداب- سایت بی بی سی در رابطه با صحت و سقم شایعات حمله نظامی به ایران، با "ریچارد وایتز"، مدیر مرکز تحلیل سیاسی - نظامی بنیاد هادسون مصاحبه کرد.
متن این مصاحبه که دوشنبه 7 نوامبر (16 آبان) بر روی وبسایت بی بی سی فارسی قرار گرفته، به شرح زیر است:
بی بی سی: آیا گزارش جدید آژانس درباره برنامه هستهای ایران معادلات نظامی منطقه را تغییر داده و آیا ممکن است احتمال برخورد نظامی با ایران را افزایش دهد؟
ریچارد وایتز: اسرائیل این سابقه را دارد که از دستیابی کشورها به سلاح اتمی پیشگیری کند. اما قبلا وقتی حمله میکرد که کشور مقابل در مراحل اولیه برنامه اتمی بود. عراق تنها یک رآکتور اتمی داشت ولی برنامه پیشرفته ای نداشت. سوریه تازه میخواست رآکتور بسازد. اسرائیل برای حمله تنها یک هدف واحد داشت. اگر در ایران هم فقط یک هدف هستهای داشتیم این کار را با یک حمله هوایی ساده یا موشکی انجام می داد.
مشکل اسرائیل و آمریکا در صورت اقدام نظامی این است که برنامه اتمی ایران آنقدر گسترده و توسعه یافته است که اهداف زیادی برای حمله وجود دارد و ممکن است حتی بعضی از اهداف را نشناسیم؛ بنابراین با یک حمله موشکی یا عملیات طولانی هوایی نمی توانیم از تضعیف برنامه اطمینان حاصل کنیم. فکر می کنم اسرائیلیها از جنبه تبلیغاتی میخواهند پیام حمله بدهند ولی فکر نمیکنم آنها یا کس دیگری بتواند یک عملیات محدود و تخریبی در ایران انجام بدهد.
یک گزینه وجود دارد. تکرار عملیات ائتلاف در عراق در سال 2003. یعنی به ایران حمله و آن را اشغال کنیم و سپس دنبال مواد هستهای آن بگردیم. این یک چالش بزرگ است و شکست نظامی ایران بسیار سختتر از عراق است. این کار این خطر را دارد که حس مثبت مخالفان حکومت ایران به آمریکا را به ضدیت تبدیل کنیم؛ بنابراین فکر نمیکنم گزینه تهاجم نظامی امکان داشته باشد.
راه دیگر این است که سیستمهای دفاع موشکی در خلیج فارس را زیاد کنیم و به کشورهای منطقه تسلیحات بیشتر بفروشیم. این بُعد دوم معادله نظامی است. به نفع ایران است که به عربستان و دیگر کشورهای خلیج فارس اطلاع دهد که از توانایی تولید سلاح اتمی در کوتاه مدت برخوردار است. با توجه به اطلاعات فاش شده در "ویکیلیکس"، آن وقت خیال آنها راحت میشود که دیگر نمی توانند سر مار را قطع کنند.»
بی بی سی: آن طور که درز کرده، در گزارش آژانس، ایران به تلاش خود برای توسعه قابلیتهای نظامی در برنامه هستهایاش ادامه داده، آیا از شواهد ارائه شده در این گزارش میشود نیت ایران از این توسعه را هم استنباط کرد؟
ریچارد وایتز: مشکلی که ما در ایران سراغ داریم وجود یک نظام سیاسی بسیار پیچیده با مراکز قدرت متنوع و بعضا پررقیب است؛ رقابتی که در رابطه با نقش ریاست جمهوری شاهدش هستیم. گروههایی احتمالا در ایران هستند که خواستار برخورداری از تسلیحات اتمی اند، از سوی دیگر مطمئنم افراد ذی نفوذی هم در ایران هستند که با سلاحهای هستهای مخالفاند. برخورداری از این سلاحها ممکن است با برداشت برخی از قرآن در تضاد باشد و می تواند ناقض موضع اعلام شده و دیرپای ایران نیز باشد.
گروه بزرگ سومی از مردم ایران هم هستند که ممکن است هر روز نظرشان از مخالف به موافق یا بالعکس عوض شود. در نتیجه آن کاری که ایران به آن اهتمام داشته و تا اندازه ای هم منطقی است، توسعه ظرفیت تولید یک سلاح هسته ای بوده است.
تا جایی که ما می دانیم، هنوز ایران اراده نکرده تا گام نهایی را در این فرآیند بردارد و تازه تولید یک سلاح هسته ای هم الزاما گام آخر نخواهد بود، آنها احتمالا مجبورند آن را آزمایش کنند و اگر بخواهند آزمایش کنند باید حداقل بیش از یک بمب آماده داشته باشند. در نتیجه من تصور می کنم اعتقاد عمومی این است که ایران تا مرز تولید سلاح هسته ای پیش خواهد رفت تا به این ظرفیت برسد، اما الزاما به مرحله آزمایش نمی رسد. این استراتژی منطقی است و اساس بسیاری از مطالبات داخلی را تامین و دست آوردهای زیادی هم در عرصه سیاست خارجی خواهد داشت.
توضیح این نکته ضروری است که مقامات سیاسی و مذهبی ایران، تولید بمب هسته ای را با توجه به قوانین شرعی، مجاز نمیدانند؛ بر اساس همین مبانی شرعی، انسانی و اخلاقی، جمهوری اسلامی خود را نیازمند دستیابی به فناوری ساخت سلاح اتمی نمیداند و بالتبع از مقدمات آن اعم از آزمایش، شبیه سازی، طراحی و ... نیز بینیاز است.
منبع: جام نیوز