تدوین استراتژی دفاع سایبری در دستور کار قرارگاه دفاع سایبری

گرداب- سردار "جلالی" رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور و فرمانده قرارگاه دفاع سایبری طی مصاحبه ای در برنامه نگاه روز رادیو ایران به سوالاتی پیرامون سایبر و جنگ سایبری پاسخ داد که قسمتی از مصاحبه به شرح ذیل است:

درباره جنگ سایبری توضیح بدهید و بگویید چه تفاوتی با جنگ نرم دارد؟
از ابتدای سال 1992 شاهد تحول اساسی در جنگ ها بودیم و جنگ ها به سمت تهدیدات نرم جریان پیدا کرد، از سال 2003 تا 2012 شاهد حوزه های جدیدی هستیم که بر اساس فناوری های نوین بنا شده اندکه تهدیدات شامل سه حوزه هستند: تهدیدات سخت، نیمه سخت و نرم.

در جنگ سخت، از سلاح و سخت افزار استفاده می شود، در جنگ نیمه سخت شاهد ترکیبی از کارهای اطلاعاتی وعملیات روانی به همراه کاربرد تسلیحات هستیم. در جنگ نرم کاربرد عملیات روانی، جهت دهی افکار عمومی، تخریب زیرساخت ها بدون استفاده یا حداقل استفاده از تسلیحات و با استفاده از مولفه های فرهنگی ،اقتصادی و غیره است. جنگ سایبری جزء جنگ های نرم محسوب می شود زیرا در آن از سلاح استفاده نمی شود.

جنگ سایبری با چه محدودیت ها و موانعی مواجه است و اساسا میتوان برای جنگ سایبری هم دکترین نظامی مانند سایر جنگ ها تدوین کرد؟
بحث امنیت سایبر، بخش بسیار مهم این حوزه است. این امنیت به خاطر جلوگیری از ورود و جابجایی اطلاعات در فضای سایبر است، امروز با توسعه فضای سایبر و شامل شدن همه حوزه ها، زیر ساخت هایی که اداره یک کشور را به عهده دارند وارد فضای سایبری می شوند، به این ترتیب هم خدمات و هم تهدیدات آن وارد میدان می شود، از سال 2006 ما شاهد تهدیدات و حمله های سایبری بودیم، نزدیک 22 کشور ساختار دفاع سایبری را تشکیل داده اند که ایالات متحده در رأس آن‌هاست، برای اولین بار شاهد هستیم که آمریکا در فضای سایبری دکترین و استراتژی تدوین کرده است، با توجه به گسترش، اهمیت، نقش فضای سایبری و شبکه های ارتباطی و تهدیداتی که در این زمینه وجود دارد قطعا نیازمند به تدوین دکترین و راهکار در زمینه فضای سایبری هستیم.

طرح های دفاع سایبری ما در برابر حملات و آفندهایی که از طرف دشمنان صورت می گیرد، چقدر توان مقابله دارند؟
بحث حمله و بحث دفاع در حوزه سایبر، مفاهیم تازه ای هستند، در سازمان پدافند غیرعامل کشور از سال گذشته قرارگاه دفاع سایبری راه اندازی شده و در حال حاضر استراتژی دفاع سایبری را در دستور کار داریم.

ارتش سایبری ما در چه وضیعت و جایگاهی در دنیا قرار دارد؟
کشور ما در یکی دو سال گذشته بیشترین حملات سایبری را متوجه خود داشته است، در سال گذشته شاهد حمله ویروس استاکس نت بودیم که انتظار دشمنان این بود که در زمینه هسته ای کار ما را مختل کرده و متوقف کنند. دیدیم که هیچگونه توقفی در فعالیت های هسته ای اتفاق نیفتاد و توانستیم با شناسایی این ویروس، جلوی اهداف طراحان آن را بگیریم. ما در دو سال گذشته تمام تهاجمات سایبری را رصد کرده و توانسته ایم این تهدیدات را کاهش دهیم و اثرات آن را به حداقل یا صفر برسانیم، این نشان دهنده توان دفاعی بالای ما در برابر حملات سایبری است، ضمن اینکه به این حد قانع نبوده و معتقدیم باید توان خود را بالا ببریم.

جنگ سایبری مقدمه ای برای ورود به حوزه های دیگر از قبیل اقتصاد، ارتباطات و انرژی است و همچنین می تواند مقدمه ساز ورود به جنگ سخت نیز باشد. همانطور که در حمله روسیه به گرجستان، پیش درآمد حمله نظامی، حمله سایبری گسترده به زیر ساخت های حیاتی و حساس گرجستان و مختل کردن و از کار انداختن آن ها بود.

سابقه جنگ سایبری استکبار جهانی با نظام اسلامی ما به چه زمانی باز می گردد و چه مصادیقی از آن را می توان ذکر کرد؟
حدود 2 سال است که ما شاهد حملات سایبری به کشور هستیم. البته همه ویروسها خطرناک و تهدید به حساب نمی آید، تعداد ویروسهای تخریب گر محدود هستند مانند استاکس نت، ویروس های استارس، دوکو و فلیم جزء ویروس های جاسوسی به حساب می آیند. البته حساسیت روی ویروس خاصی نداریم، چون این ویروس ها دارای دوره محدودی هستند و پس از مدتی میروند. موضوع مهم این است که سازوکارهای دفاع سایبری را طوری تدوین کنیم که بتوانیم در آینده در برابر ویروس های جدید هم قابلیت دفاع داشته باشیم. البته ویروس فلیم چون ویروس مخرب نبوده نمی توان مدت دقیق حضور و فعالیت آن را در سیستم سایبری در حال حاضر حدس زد.

ویروس فلیم، مشخصا چه دستگاه هایی را مورد حمله قرار داده و هدف این ویروس چه بوده است؟
این ویروس کاربرد جاسوسی داشته. ولی درسی که باید از این قضیه بگیریم این است که بحث حمله سایبری را جدی بگیریم، سهل انگاری و ضعف در این زمینه می تواند آسیب های جدی به دنبال داشته باشد.

آیا استراتژی ما در بحث سایبری دفاعی است یا حمله سایبری هم در دستور کار ما قرار دارد؟
اصل موضوع و تمرکز بر دفاع و کاهش آسیب پذیری است و هیچگونه برنامه ای علیه هیچ کشوری نداریم. به لحاظ گزارش، ما مکلفیم که  اسناد و مدارک را تهیه و در اختیار وزارت خارجه قرار دهیم و مطالبه ما این است که بر اساس مستندات قانونی، وزارت خارجه پیگیری های حقوقی را در مجامع بین المللی انجام داده و دفاع حقوقی را از منابع ملی کشور انجام دهد.

تفاوت جنگ سایبری و امنیت سایبری چیست؟
اگر حمله از طرف یک دولت بر ضد زیرساخت ها و منابع یک کشور دیگر صورت بگیرد موضوع جنگ سایبری مطرح می شود و با توجه به آن می توان در مورد امنیت سایبری بحث کرد.

منبع: فارس