آسیب‌شناسی فرهنگِ کاربست اینترنت در کشور

تاریخ انتشار : ۰۴ ارديبهشت ۱۳۹۲

عدم وجود فرهنگ استفاده از فضای مجازی موجب شده است تا اینترنت به معضلی در میان کاربران سنین پایین تبدیل شود.

آسیب‌شناسی فرهنگِ کاربست اینترنت در کشوربه گزارش گرداب، نحوه کاربست اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در میان کاربران سنین مختلف موضوع بسیاری از تحقیقات روانشناسی و اجتماعی موجود می‌باشد.

کاربست اینترنت به معنی نحوه استفاده از این فناوری نوین در میان سنین مختلف و همچنین در مکان‌ها و زمان‌های مختلف می‌باشد.

روند روزافزون استفاده از اینترنت در عصر حاضر باعث شده تا به جنبه‌های مختلف این کاربست خاص توجه نشود، این‌که استفاده از اینترنت و فضای مجازی در چه سطحی باید باشد و یا خاصه برای سنین مختلف در جامعه ما چه برنامه‌ای برای کاربرد اینترنت در میان خانواده‌ها باید به کار گرفته شود؟

و یا اینکه در صورت عدم توجه نهادها و سازمان‌های متصدی تعلیم و تربیت به مسئله استفاده بی‌اندازه از فضای مجازی در کشور توسط کاربران سنین مختلف، چه آسیب‌هایی متوجه رشد تراز مثبت کاربران و به خصوص جوانان در روند اجتماعی شدن‌شان خواهد بود؟

از ویژگی‌های خاص فضای مجازی که باعث مصرف بیشتر این فناوری در میان انواع کاربران می‌شود این است که امروزه استفاده از اینترنت به تخصص و سواد چندانی نیاز ندارد.


این پدیده در اینترنت و فضای مجازی چنان نمایان شده است که ورای برخی پایگاه‌های علمی و تخصصی در فضای مجازی که به سواد و تخصص جهت کاربست و بکارگیری آن‌ها نیاز است، بیشتر موارد، پایگاه‌های خبری و یا شبکه‌های اجتماعی، سرگرمی و... می‌باشند و استفاده از چنین پایگاه‌هایی نیاز چندانی به سواد و تخصص فناوری ندارد و فرد با اندک آشنایی محیط مجازی می‌تواند از این پایگاه‌ها در جهات مختلف استفاده مثبت و یا منفی نماید.

همچنین عدم وجود و حضور فرهنگ استفاده از فضای مجازی در جوامع مختلف و همچنین در جامعه ایران موجب شده است تا کاربرد اینترنت و سایت‌های مختلف اعم از خبری، سرگرمی و...به نوعی عادت روزمره و معضلی در میان کاربران و به خصوص کاربران در سنین پایین‌تر‌ تبدیل شود.

عادت روزانه استفاده از اینترنت به نوبه‌ی خود آسیب‌هایی را هم برای کاربران به دنبال دارد، برای مثال کاربست اینترنت در زمینه سایت‌های اطلاع‌رسانی و یا سایر سایت‌ها به همان میزان موجب کاهش مطالعات روزانه فرد در زمینه‌های گوناگون علمی و پژوهشی و تحقیقاتی خواهد شد و به طور طبیعی در دراز مدت باعث کاهش بنیه‌ی علمی کاربران می‌شود.

در دلایل این امر می‌توان امکاناتی را نام برد که فضای مجازی اعم از شبکه‌های مجازی، سایت‌های متنوع اطلاع‌رسانی و...در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

نکته مهمی که باید در روند تعلیم و تربیت و نظام آموزش کشور جزء اولویت‌ها قرار گیرد توجه و برنامه‌ریزی در راستای دانش و فرهنگ کاربست اینترنت خصوصا از سنین پایین تا مقاطع متوسطه در سطح کشور می‌باشد.

نبود دانشِ کاربست اینترنت در میان کاربران مختلف در جامعه طبیعتا منجر به وب‌گردی‌های بیهوده و بعضا نابجا می‌شود، این امر در کنار محیط هیجانی خاص و جذابیتی که فضای مجازی برای کاربر فراهم می‌کند در کوتاه مدت آسیب‌های بسیاری بر رشد عقیدتی و پرورش استعداد‌های علمی فرد خواهد گذاشت.

کسب دانش و اطلاعات سطحی در رابطه با امور مختلف شخصی و اجتماعی از فضای وب، جزء آسیب‌های اصلی استفاده روزمره فضای مجازی می‌باشد؛ جایگزین‌شدن سایت‌ها به جای کتاب و کتاب‌خوانی، عملکرد تحصیلی و علمی فرد را مورد آسیب قرار می‌دهد.

این‌ها همه در حالی است که سن کاربست اینترنت در کشور ما بسیار پایین‌تر از سال‌های پیشین شده است و در سنین آغازین تحصیل پایه‌های دانش فرد برای مقاطع بالاتر شکل می‌گیرد، کاربست بیهوده و بعضا نابجای فضای مجازی توسط کاربران در این بازه‌ی سنی تاثیرات جبران‌ناپذیری بر مقاطع بالاتر و بنیه‌ی عقیدتی و علمی فرد بر جای خواهد گذاشت.