امروزه بعضی از افراد در دنیای مجازی با استفاده از روش های غیر حرفه ای و ناپسند، به دنبال افزایش شهرت و رتبه وبسایت خود هستند.
به گزارش گرداب از باشگاه خبرنگاران وب سایت ها به دلیل محتوا و نحو تعامل شان با کاربران در دنیای مجازی و وب از اهمیت ویژه ای برخوردارند. امروزه اکثر وب سایت های پر بازدید دارای معیارهایی قابل استناد و معتبری هستند که موجب افزایش رتبه و بازدید کاربران از آن ها شده است. در دنیای مجازی اعتبار یک سایت بر اساس معیارهای مختلفی بیان می گردد.
اگر بخواهیم درجه اعتبار یک وب سایت را مورد بررسی قرار دهیم باید موارد مهمی را مد نظر قرار گیرند. شاید مهم ترین موارد در بیان درجه اعتبار یک وب سایت را بتوان در معیارهای زیر برگزید:
1. اعتبار
اعتبار یک سایت اینترنتی در درجه اول توسط فرد، شرکت یا نهادی مسئول و گرداننده سایت سنجیده می شود. اینکه یک فرد/سازمان واجد الشرایط اداره سایت بوده و از دانش کافی در زمینه فعالیت سایت برخوردار باشد. سایت معتبر باید به صراحت مدیر و توسعه دهنده خود را مشخص نماید. مواردی نظیر آدرس پست الکترونیک، شماره تماس ثابت، شماره فکس و آدرس از جمله مواردی است که در یک سایت معتبر باید در اختیار کاربر قرار داده شود. اینکه یک سایت توسط سازمان یا شرکت تجاری پشتیبانی شود به درجه اعتبار ان می افزاید.
2. انگیزه و اهداف
هدف و انگیزه اطلاعات ارائه شده در وب سایت باید واضح باشد. آیا سایت برای اطلاع رسانی و آگاهی راه اندازی شده، برای سرگرمی است و یا هدف تجاری دنبال می کند.
3. پوشش محتوا
محتوا و عمق مطالبی که یک سایت ارائه می دهد حائز اهمیت است. آیا یک سایت یک عنوان خاص را پوشش می دهد و یا یک سایت جامع است که طیف وسیعی از عناوبن مرتبط با حوزه فعالیت خود را در بر می گیرد. اینکه اطلاعات ارائه شده در سایت به بیرون پیوند دارند یا توسط خود سایت ایجاد می شوند نیز مهم است. سایت هایی که در انتشار مطالب خود به پیوند های بیرونی خود مراجعه می کنند از درجه اعتبار کمتری برخوردارند.
دقت یک سایت با میزان اطلاعات مرنبطی که ارائه می دهد ارزیابی می شود. همچنین تاریخ به روز رسانی و تعمیر سایت باید مد نظر قرار گیرد.
بی طرفی و واقعیت
یک وب سایت خوب باید بی طرف باشد و به دور از هر گونه جانب داری واقعیت را به کاربران خود ارائه دهد. در ارتباط با این موضوع پرسش هایی قابل طرح است. آیا اطلاعات ارائه شده کاربر تفکر وی را منحرف یا به سمتی هدایت می کند؟ آیا تبلیغات سایت در تداخل با محتوای ارائه شده است؟ آیا در مطالب آن تبلیغ، تشویق یا ترغیب به فروش محصول یا خدمت خاصی وجود دارد؟
پاسخ هر یک از پرسش های فوق اگر مثبت باشد باید در بی طرفی و واقعیت وب سایت شک کرد.
علاوه بر معیارهای تشریح شده در بالا، برخی سایت ها نیز قواعد مخصوص به خود را برای رتبه بندی و ارزیابی اعتبار سایت دارند. برای مثال موتور جستجوی گوگل مواردی نظیر: مدت فعال بودن سایت، به روز رسانی، تکراری نبودن مطالب سایت، کپی نبودن مطالب، میزان مراجعه به سایت در ازای واژه مشخص، ارتباط فعالیت سایت با محتوای ارائه شده ، تعداد پیوندهای ورودی و خروجی، و حتی تعداد و نحوه تبلیغات ارائه شده به کاربران را در نظر می گیرد.
سایت الکسا که یک سایت محبوب در بین کاربران اینترنت و توسعه دهندگان وب است نیز معماری تعداد بازدید کننده و میزان ترافیکی که یک سایت در ماه به خود اختصاص می دهد را مورد بررسی قرار داده و بر اساس آن وب سایت ها را رتبه بندی می کند. در ادبیات کاربران وب و صاحبان سایت اینطور باب شده است که هر سایتی که در پایگاه الکسا دارای رتبه بهتری است، از تعداد بازدید کنندگان بیشتری برخوردار بوده و در نتیجه تبلیغ در آن از درجه اعتبار بالاترین برخوردار است. رتبه سایت الکسا اگر چه معیاری مناسبی برای مشخص نمودن تعداد بازدید کنندگان وب سایت ها و حجم ترافیک تبادلی آن ها است اما به تنهایی نمی تواند شناسنامه قابل استنادی در ارزیابی درجه اعتبار یک وب سایت اینترنتی باشد. روش های تبلیغاتی نظیر افزایش ترافیک سایت و بالابردن تعداد های کلیک ها که توسط شرکت های تبلیغاتی راهبری می شود، باعث شده تا برخی سایت های این پایگاه بدون داشتن محتوا و فعالیت قابل ذکر در لیست برترین های این پایگاه قرار بگیرند.
در این بین برخی سایت های ایرانی نیز با توسط به روش های تبلیغاتی Popup (تبلیغاتی که به صورت نا خواست بر روی مانیتور کاربر ظاهر می شوند) و سرقت کلیک کاربران خود را در لیست سایت های این پایگاه قرار داده اند. جالب اینکه هیچ اسم و آدرس مشخص و محتوای قابل توجهی برای کاربران ندارند. با مراجعه به پایگاه اینترنتی الکسا برخی از این سایت ها را می توان مشاهده کرد:
با نگاه دقیق تر به این لیست، سایت های زیر را می توان یافت که علیرغم نداشتن محتوای قابل توجه و معیار اصالت در بین 100 وب سایت برتر ایرانی قرار گرفته اند.
1. Popupads.ir – رتبه 16
2. Terraclicks.com – رتبه 25
3. Oneclickads.net – رتبه 29
4. Popmaster.ir – رتبه 40
5. Irpopup.ir – رتبه 48
6. Popup94 – رتبه 73
در حالت عادی بسیاری از صاحبان سایت ها طی سال ها تلاش در توسعه محتوا و کار بر روی بخش های مختلف سایت خود و بروز رسانی مداوم جایی در بین سایت های معتبر و پر مخاطب دنیا برای خود ایجاد می کنند. اما نکته قابل توجه در باره سایت های بالا این است که آنها بدون داشتن اطلاعات کاملی از فرد و آدرس صاحب وب سایت در لیست 100 پایگاه برتر اینترنتی ایرانی قرار گرفته اند. آیا راز موفقیت این :پایگاه تنها یک ایمیل و شماره تماس اعتباری(و نه ثابت) است که در سایت قرار داده اند؟! سوال این است که با چه روشی می توان در مدتی نسبتا کوتاه در لیست برترین وب سایت های اینترنتی قرار گرفت؟! اما قبل از پیدا کردن پاسخ این پرسش لازم است موارد زیر مشخص شوند:
1. دلیل اصلی بی نام و نشان بودن این وب سایت ها چیست؟
2. با توجه به محتوای نامشخص و غیرپویای این سایت ها، چه هدفی در پس پرده اداره این سایت وجود دارد؟
3. کسب درآمد این وب سایت ها از کجا است و امکان ایجاد مخاطره برای کاربران وجود دارد؟
بررسی های خبرنگار باشگاه خبرنگاران در باره فعالیت این وب سایت ها اما نکات جالب و قابل توجهی را در اختیار قرار داد. به یکی از این سایت ها مراجعه کردیم تا وضعیت اعتبار آن را بررسی کنیم. جز یک شماره تماس اعتباری و یک آدرس ایمیل چیزی دستگیرمان شد.
در بررسی دومین مورد از سایت های این دست خوشحال شدیم که سایت دارای نماد اعتبار الکترونیکی هست. اما این خوشحالی دوام زیادی نداشت. چراکه نماد اعتبار الکترونیکی این سایت منقضی و باطل شده بود.
جالب این که هر دو این سایت ها محتوای خاصی به جز چند تا لینک و نوشته ساده نداشتند. متوجه شدیم سایت های فوق سایت های ارائه دهنده تبلیغات کلیکی و به اصطلاح پاپ آپ هستند که از یک طرف از صاحبان سایت ها با دریافت هزینه قول افزایش بازدید و بالا بردن تبلیغ سایت شان را داده و از سوی دیگر به کاربران کلیک کننده بر روی لینک های تبلیغاتی مبلغی رو به عنوان حق الزحمه پرداخت می کنند.
در ایران فعالیت سایت های کلیکی و تبلیغات پاپ آپی به مشکلی جدید برای کاربران فضای مجازی تبدیل شده است. در شیوه تبلیغ کلیکی کاربران با کلیک بر روی یک لینک با به جای مشاهده محتوای مورد نظر، یک یا چند پنجره تبلیغاتی را در در پنجره خود مشاهده می کنند. این باعث شده تا بسیاری از کاربران از این صفحات مزاحم ابراز نارضایتی کنند. در حالیکه این پنجره ها پاپ آپ با تبلیغاتی که در صفحه نمایش کاربر ظاهر می کنند به نوعی از تبلیغات منفور تبدیل شده اند، اما مضررات دیگری را هم به دنبال دارند:
1. کند شدن زمان بارگذاری و اختلال در مشاهده صفحات وب
2. اتلاف منابع سیستمی (پهنای باند، پردازنده و ...)
3. مسائل مربوط به نقض حریم شخصی با ردگیری پروفایل های شخصی افراد
4. افزایش خطر آلوده شدن به بد افزارها و ویروس ها
اخیرا عبدالصمد خرم آبادی، دبیر کار گروه مصادیق مجرمانه قوه قضایی کشور، خبر از فراهم آوردن مقدمات برخورد و تصویب قانونی به منظور مقابله با سایت های تبلیغات کلیکی را داده بود. انتظار می رود هر چه زودتر در این باره اقدام لازم از سوی مسئولین صورت پذیرد.