به گزارش
گرداب، مراکز داده به مجموعه‌ای از سرورها، زیرساخت‌های ارتباطی - امنیتی و تجهیزات الکترونیکی گفته می‌شود که برای ارایه، نگهداری و پشتیبانی از سرویس‌های تحت شبکه مانند اینترنت به کار گماشته می‌شوند.
دیتاسنترها شامل قسمت‌هایی نظیر شبکه، نرم‌افزار، تجهیزات غیرشبکه، نرم‌افزار، توزیع قدرت، ذخیره‌سازی، تأسیسات و... هستند اما پیش از ورود به هر یک از این بخش‌ها طراحی و جانمایی مراکز داده است که اهمیت دارد.
به عنوان مثال دولت هنگ‌کنگ سال‌ها پیش قصد این را داشت تا دیتاسنترهای خود را به دلیل صرف انرژی کمتر در زیر زمین بسازد؛ استدلال‌شان نیز این بود که ساخت دیتاسنتر در مکان‌های خنک که کمتر انرژی بر بوده و سیستم تهویه آن بدلیل خنکی ذاتی، می‌تواند کمتر نسبت به نمونه‌های معمولی هزینه سالیانه داشته باشد به صرفه‌تر است.
نروژی‌ها هم به واسطه استقرار دیتاسنترهای‌شان در نقاط سردسیری لقب سبزترین مراکز داده دنیا را به خود اختصاص داده‌اند.
مدت‌ها پیش نیز ساخت مراکز داده آسیایی در دل کوه توسط کارشناسان کنفرانس فضا مطرح شد اما به دلیل اینکه دو سوم سرزمین هنگ‌کنگ مناسب کندن کوه نیست، پیشنهاد قابل قبولی برای آنها نبود.
با توجه به اینکه امروزه طراحی و جانمایی مراکز داده از امور حیاتی به حساب می‌آید و شرکت‌های بزرگی نظیر گوگل و مایکروسافت نیز به سمت استقرار دیتاسنترهای خود در نقاط سردسیری رفته‌اند تا به این طریق میزان استفاده از منابع و انرژی را به حداقل برسانند و در عوض آن از امکانات محیطی بهره ببرند، این سوال پیش می‌آید که مسئولان کشور ما علی‌رغم وجود برنامه‌های مدون برای راه‌اندازی مراکز داده ملی چه فکری به حال جانمایی‌های مناسب کرده‌اند؟
امیرحسین دوایی معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات در این باره در گفت‌وگویی با تسنیم اظهار کرد: در این زمینه قطعا دچار چالش هستیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بحث راه‌اندازی IXPهای ملی یا همان نقاط تبادل ترافیک داده را در سه چهار نقطه کشور داریم، ابراز کرد: این نقاط در واقع محلی برای تبادل داده میان تولید کنندگان محتوا و سرویس‌دهندگان خدمات است.
معاون وزیر ارتباطات تأکید کرد که این IXPها مادامیکه به تبادل ترافیک داخل کشور می‌پردازند از تخفیف بسیار زیادی در بحث پهنای باند برخوردار خواهند بود.
وی افزود: این موضوع به طور طبیعی دیتاسنترها را ترغیب می‌کند تا خود را کنار IXPها جهت استفاده از این مز یت پهنای باندی قرار دهند.
دوایی با اشاره به الزامات زیست محیطی، انرژی، جغرافیایی، امنیتی و زلزله هم گفت: این قبیل شاخص‌ها نیز در طراحی دیتاسنترها بسیار اهمیت دارند و در واقع بهره‌وری و کارایی DCها از این طریق سنجیده می‌شود.
او با بیان اینکه در کشور ما تعداد محدودی دیتاسنتر حرفه‌ای توسط بخش خصوصی توسعه یافته است، اذعان کرد: غلب دیتاسنترهای توسعه یافته در کشور کوچک و در حد چند رک و سرور هستند که شاید در دنیا مفهوم دیتاسنترداری بیش از این باشد.
معاون فناوری وزارت ارتباطات تصریح کرد: بحث مدیریت انرژی در دیتاسنتر بسیار اهمیت دارد. وقتی با چنین سوبسید بزرگی که در انرژی به انها داده می‌شود اما باز هم قیمت‌های آنها قابل رقابت با نمونه‌های بین‌المللی نیست به این نتیجه می‌رسیم که بهره‌وری انرژی پایینی داریم. شاخص‌های جهانی نشان می‌دهد که 35 درصد هزینه دیتاسنترها مربوط به انرژی مصرفی آنها می‌شود.
وی با اشاره به اینکه چنین شاخصی در کشور ما کمتر مورد توجه واقع شده است، گفت: زمانیکه الزامات کاهش مصرف انرژی رعایت شود، مراکز داده بزرگی قابل شکل‌گیری است که در آن صورت ظرفیت‌شان هم براساس مگاوات سنجیده می‌شود.
او افزود: در حال حاضر داریم روی این موضوعات کار می‌کنیم و بحث رتبه‌بندی دیتاسنترها را مطرح کرده ایم تا سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بتواند مانند سایر ارزیابی‌های خود در اپراتورهای ICT، به رتبه بندی این بخش براساس شاخص‌هایی که اشاره کردم بپردازد.
دوایی به گواهی سطح کیفی خدمات مراکز داده نیز اشاره کرد و گفت: این گواهی در واقع تضمین سرویس‌دهی به مشتریان است و دو مزیت دارد که اولی در ارتباط با تشویق شرکت‌های خصوصی و دولتی به استفاده از آن دیتاسنترها و دیگری ترغیب خود مراکز داده به تجمیع شدن با هم است تا بر این اساس تعداد دیتاسنترهای غیرحرفه‌ای به حداقل برسد.