توسعه فناوریهای نوین، به خصوص هوش مصنوعی به توسعه نوع جدیدی از سلاحهای پیشرفته منجر شده است.
به گزارش گرداب، جنگ سرد آمریکا و شوروی صحنه قدرتنمایی توان دو کشور در تولید سلاحهای هستهای بود. تا سال ۱۹۷۰ و امضای پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای در سال ۱۹۷۰ میلادی، توسعه سلاحهای هستهای به یک اهرم قدرت و بازدارندگی برای کشورها تبدیل شده بود که کشورهای دارنده این دست سلاحها، میتوانستند در صحنه بینالمللی زورآزمایی و دیگر کشورها را تهدید کنند.
در همین رابطه ببینید:
مستند/ فناوریهای فردا؛ هوش مصنوعی و جنگافزارها
اما توسعه فناوریهای نوین، به خصوص هوش مصنوعی به توسعه نوع جدیدی از سلاحهای پیشرفته منجر شده است. یکی از فناوریهای هوش مصنوعی که در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته، فناوری تشخیص شیء است. تشخیص شیء به الگوریتمی گفته میشود که قادر است، به عنوان مثال، انسان را از حیوانات یا دیگر اشیا تشخیص دهد. این تشخیص میتواند از ساختار چهره، بدن یا حتی مدل حرکت صورت پذیرد. این فناوری کاربردهای بیشماری دارد و همچون شمشیری دولبه میتواند هم در خدمت مقاصد خیر باشد و هم مقاصد شوم.
فناوری تشخیص شیء به تولید نوع جدیدی از سلاحها منجر شده است: سلاحهای کشنده خودمختار یا LAWs. بطور کلی به سلاحهایی که بتوانند بدون دخالت، نظارت یا فرمان انسان جراحات کشنده را وارد کننده LAWs گفته میشود. این سلاحها میتوانند بر روی زمین، در هوا، دریا یا حتی فضا به کار گرفته شوند.
آنچه این سلاحها را خودمختار میکند، فناوری تشخیص شیء است. با بارگذاری الگوریتم مورد نظر سازندگان، سلاح درصورت شناسایی، به طور مثال، هرگونه انسانی در منطقه مورد عملیات، اقدام به تیراندازی و از پای درآوردن هدف میکند. سلاح از روی فرم بدن و نحوه راه رفتن یا حرکت اشیا میتواند انسان بودن یا نبودن آنها را تشخیص داده و حرکت آنها را تعقیب و در زمان مناسب تیراندازی کند.
با اینکه آمار دقیقی از تعداد سلاحهای LAWs در دنیا وجود ندارد، اما بسیاری از کشورها موضع خود را نسبت به این سلاحها عنوان کردهاند. از سال ۲۰۱۳ تا کنون، ۹۷ کشور دنیا سیاست خود در قبال LAWs را مطرح کرده که در این میان، ۳۰ کشور خواستار ممنوعیت توسعه چنین سلاحهایی شدهاند. نگرانیهای اخلاقی، بشردوستانه و حقوقی ازجمله دلایل این کشورها در منع استفاده از چنین سلاحهایی هستند.
با این وجود، هنوز هیچ پیمان بینالمللی برای منع گسترش این نو سلاحها وجود ندارد و کشورهای بسیاری ازجمله آمریکا در حال توسعه مخفی این سلاحها هستند. همچون دوران جنگ سرد و توسعه سلاحهای هستهای، توسعه این دست سلاحها نیز باید مورد توجه جامعه بینالمللی قرار بگیرد و کشورهای صلحجو مانند ایران میتوانند طرح این مباحث در مجامع بینالمللی را به عهده بگیرند، زیرا دور از انتظار نیست که در صورت پیشامد اختلافات بینالمللی، کشورهایی مثل آمریکا که پایبندی اخلاقی و دینی نداشته و در گذشته نیز برای پیروزی خود جان صدها هزار نفر را با پرتاب یک بمب گرفتهاند، از کارایی بالای چنین سلاحهایی در گرفتن جان انسانها در مقایسه با سربازان معمولی چشمپوشی کنند.