نویسنده کتاب "فیلترینگ حبابی"، معتقد است که گوگل و فیس بوک، از نوعی فیلترینگ هوشمندانه بهره می برند به نحوی که دو کاربر با نتیجه‌هایی گاه کاملا متفاوت روبرو می‌شوند.
به گزارش گرداب، تا همین چند سال قبل، از هر کجای دنیا که به اینترنت وصل شده و در موتور جست‌وجوگر گوگل موضوعی را جست‌وجو می‌کردید، نتیجه‌هایی که در اختیارتان قرار می‌داد یکسان بود. اما حالا دو کاربر از دو نقطه جغرافیایی مختلف جهان، اگر یک موضوع یکسان را جست‌وجو کنند با نتیجه‌هایی گاه کاملا متفاوت روبرو می‌شوند.
دویچه وله در این خصوص نوشت: فقط هم تاثیر مکان جفرافیایی نیست که این نتیجه‌ها را تغییر می‌دهد، گاهی حتی زمانی که دو کاربر از نقطه جغرافیایی مشخص هم موضوع یکسانی را جست‌وجو می‌کنند با نتایج تا حدی متفاوت مواجه می‌شوند.
امروز جست‌وجوگرهایی مثل گوگل بنا به سابقه وب‌گردی کاربران و تخمین سلیقه او، نتایجی که فکر می‌کنند "باب میل" کاربر باشد، در اختیار او می‌گذارند. از وقتی شبکه‌های اجتماعی هم پا گرفته و رونق یافتند، وضعیت از این هم پیچیده‌تر شد.
برخی از ابزار و افزونه‌های شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های وب.۲ اینترنت را هر چه بیشتر "کاربر محور" کرده و وب‌گردی هر کس را بنا به سلیقه‌ای که از کاربر تخمین زده است، هدایت می‌کند.
شرکت‌های بزرگ اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی محبوب، هدف از چنین اقدامی را، آسان‌تر کردن روند دسترسی به علاقه‌مندی های کاربران می‌دانند. اما آیا این تنها روی سکه است؟
اینترنت در انحصار تبلیغات
نگاهی گذرا به شناسه‌های کاربری کاربران در شبکه‌های اجتماعی مثل "فیس‌بوک" و "توییتر" حجم بالای حضور تبلیغات را به خوبی نشان می‌دهد. بسیاری از این تبلیغات نزدیک به سلیقه هر کاربر معرفی و در معرض دید او قرار می‌گیرد.
الی پاریسر، نویسنده کتاب "فیلترینگ حبابی: آنچه اینترنت از معرض چشم شما دور نگاه می‌دارد" این فیلتر هوشمندانه را " فیلترینگ حبابی" می‌نامد و می‌گوید که شرکت‌های بزرگ اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی بزرگ از این نوع فیلتر هوشمندانه برای هرچه بیشتر عرضه کردن تبلیغات و ترغیب کاربر به خرید محصولاتی که به سلیقه و علایق او نزدیک است، بهره‌مند می‌شوند.
"فیس‌بوک" بر مبنای لایک‌هایی که لزوما تصویر درستی از سلیقه کاربر ارائه نمی‌کند، محتوا را دست‌چین کرده و در معرض دید کاربر قرار می‌دهد.
الی پاریسر، از گردانندگان اصلی "موو آن دات کام" که از اولین وب‌سایت‌هایی است که پیشگام کمپین‌های سیاسی در اینترنت و استفاده از اینترنت برای کارهای سیاسی است، می‌گوید: «هر چند این نوع ارائه محصولات و نتایج وب‌گردی به کاربر در کوتاه‌مدت ممکن است باب میل کاربر باشد و وب‌گردی را تسهیل کند، اما در دراز مدت کاربران را از وقایع، تحولات و اتفاق‌های دیگر نت که نزدیک به علایق او نیست جدا کرده و سلیقه مخاطب را گسترش نمی‌دهد.»
آنچه درباره "فیلترینگ حبابی" اهمیت دارد، مخفی بودن آن است. کاربران نمی‌دانند چطور نتایجی که بعد از جست‌وجو در گوگل بر روی صفحه کامپیوترهایشان ردیف می‌شود، با کاربر دیگر متفاوت است. این روند به تدریج گسترده‌تر شده و انگار کاربران اینترنت از هم دورتر و تجربه وب‌گردی هر یک از هم متفاوت‌تر می‌شود.
کارشناسان ابراز نگرانی می‌کنند که گسترش این روند، سلیقه کاربران را محدود نگه داشته و لذت کشف یک وب‌سایت، ایده یا مقاله تازه را که ممکن است دریچه‌ای تازه برای کاربر باشد، از بین می‌برد. برخی دیگر از این هم فراتر می‌روند و می‌گویند ادامه این روند در اینترنت، مردم را عادت می‌دهد که کم‌کم تنها آنچه را دوست دارند ببینند، بخوانند یا بشنوند و این برای فرهنگ و روحیه تنوع طلبی آنها آسیب‌رسان و مضر است.
فیس‌بوک برای شما تعیین تکلیف می کند
فیس‌بوک شاید بیشتر از هر شبکه اجتماعی دیگری پر از تبلیغات باشد. کارشناسان می‌گویند شیوه فیلترینگ حبابی فیس‌بوک بر مبنای محتوایی است که هر کاربر لایک زده است. فیس‌بوک بنا به این لایک‌ها تبلیغاتی که احتمالا باب‌میل کاربر خواهد بود را به او ارائه می‌کند.
برخی کارشناسان می‌گویند این شیوه سهل‌انگارانه است و کاربران بیشتر مطالبی را که طنز است و یا جالب و بامزه، لایک می‌زنند. اما این به این معنا نیست که برای مثال اخبار کشتار در کشورهای دیکتاتور عربی در خاورمیانه و یا بحران اقتصادی و اعتراضات در کشورهای غربی برای آنها مهم نیست.
کاربران خیلی ساده اخبار تلخ و دردناک را کمتر لایک می‌زنند چرا که دکمه "لایک" در خود نوعی تایید و ابراز خرسندی دارد که معطوف اخبار کشتار و خون‌ریزی و دیکتاتوری نیست؛ اما چیزی از اهمیت این اخبار یا علاقه کاربر به پیگیری این اخبار را کم نمی‌کند. حالا فیس‌بوک بر مبنای همین لایک‌هایی که لزوما تصویر درستی از سلیقه کاربر ارائه نمی‌کند، محتوا را دست‌چین کرده و در معرض دید کاربر قرار می‌دهد.
الی پاریسیر در کتاب خود می‌گوید: «فیس‌بوک حتی وقتی می‌خواهید کسانی را به لیست دوستان خود اضافه کنید که هیچ دوست مشترکی ندارید و دیدگاه‌‌های مخالف یکدیگر را در توضیح درباره خود نوشته‌اید، به شما اجازه نمی‌دهد و از شما می‌پرسد آیا اصلا این فرد را می‌شناسید یا نه؟ و اگر جواب نه باشد، حق دوستی با او را از شما سلب می‌کند. انگار که فیس‌بوک می‌خواهد به شما بگوید "ما بهتر از تو می‌دانیم و بهتر برایت تصمیم می‌گیریم."
منبع: مشرق
دویچه وله در این خصوص نوشت: فقط هم تاثیر مکان جفرافیایی نیست که این نتیجه‌ها را تغییر می‌دهد، گاهی حتی زمانی که دو کاربر از نقطه جغرافیایی مشخص هم موضوع یکسانی را جست‌وجو می‌کنند با نتایج تا حدی متفاوت مواجه می‌شوند.
امروز جست‌وجوگرهایی مثل گوگل بنا به سابقه وب‌گردی کاربران و تخمین سلیقه او، نتایجی که فکر می‌کنند "باب میل" کاربر باشد، در اختیار او می‌گذارند. از وقتی شبکه‌های اجتماعی هم پا گرفته و رونق یافتند، وضعیت از این هم پیچیده‌تر شد.
برخی از ابزار و افزونه‌های شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های وب.۲ اینترنت را هر چه بیشتر "کاربر محور" کرده و وب‌گردی هر کس را بنا به سلیقه‌ای که از کاربر تخمین زده است، هدایت می‌کند.
شرکت‌های بزرگ اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی محبوب، هدف از چنین اقدامی را، آسان‌تر کردن روند دسترسی به علاقه‌مندی های کاربران می‌دانند. اما آیا این تنها روی سکه است؟
اینترنت در انحصار تبلیغات
نگاهی گذرا به شناسه‌های کاربری کاربران در شبکه‌های اجتماعی مثل "فیس‌بوک" و "توییتر" حجم بالای حضور تبلیغات را به خوبی نشان می‌دهد. بسیاری از این تبلیغات نزدیک به سلیقه هر کاربر معرفی و در معرض دید او قرار می‌گیرد.
الی پاریسر، نویسنده کتاب "فیلترینگ حبابی: آنچه اینترنت از معرض چشم شما دور نگاه می‌دارد" این فیلتر هوشمندانه را " فیلترینگ حبابی" می‌نامد و می‌گوید که شرکت‌های بزرگ اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی بزرگ از این نوع فیلتر هوشمندانه برای هرچه بیشتر عرضه کردن تبلیغات و ترغیب کاربر به خرید محصولاتی که به سلیقه و علایق او نزدیک است، بهره‌مند می‌شوند.
"فیس‌بوک" بر مبنای لایک‌هایی که لزوما تصویر درستی از سلیقه کاربر ارائه نمی‌کند، محتوا را دست‌چین کرده و در معرض دید کاربر قرار می‌دهد.
الی پاریسر، از گردانندگان اصلی "موو آن دات کام" که از اولین وب‌سایت‌هایی است که پیشگام کمپین‌های سیاسی در اینترنت و استفاده از اینترنت برای کارهای سیاسی است، می‌گوید: «هر چند این نوع ارائه محصولات و نتایج وب‌گردی به کاربر در کوتاه‌مدت ممکن است باب میل کاربر باشد و وب‌گردی را تسهیل کند، اما در دراز مدت کاربران را از وقایع، تحولات و اتفاق‌های دیگر نت که نزدیک به علایق او نیست جدا کرده و سلیقه مخاطب را گسترش نمی‌دهد.»
آنچه درباره "فیلترینگ حبابی" اهمیت دارد، مخفی بودن آن است. کاربران نمی‌دانند چطور نتایجی که بعد از جست‌وجو در گوگل بر روی صفحه کامپیوترهایشان ردیف می‌شود، با کاربر دیگر متفاوت است. این روند به تدریج گسترده‌تر شده و انگار کاربران اینترنت از هم دورتر و تجربه وب‌گردی هر یک از هم متفاوت‌تر می‌شود.
کارشناسان ابراز نگرانی می‌کنند که گسترش این روند، سلیقه کاربران را محدود نگه داشته و لذت کشف یک وب‌سایت، ایده یا مقاله تازه را که ممکن است دریچه‌ای تازه برای کاربر باشد، از بین می‌برد. برخی دیگر از این هم فراتر می‌روند و می‌گویند ادامه این روند در اینترنت، مردم را عادت می‌دهد که کم‌کم تنها آنچه را دوست دارند ببینند، بخوانند یا بشنوند و این برای فرهنگ و روحیه تنوع طلبی آنها آسیب‌رسان و مضر است.
فیس‌بوک برای شما تعیین تکلیف می کند
فیس‌بوک شاید بیشتر از هر شبکه اجتماعی دیگری پر از تبلیغات باشد. کارشناسان می‌گویند شیوه فیلترینگ حبابی فیس‌بوک بر مبنای محتوایی است که هر کاربر لایک زده است. فیس‌بوک بنا به این لایک‌ها تبلیغاتی که احتمالا باب‌میل کاربر خواهد بود را به او ارائه می‌کند.
برخی کارشناسان می‌گویند این شیوه سهل‌انگارانه است و کاربران بیشتر مطالبی را که طنز است و یا جالب و بامزه، لایک می‌زنند. اما این به این معنا نیست که برای مثال اخبار کشتار در کشورهای دیکتاتور عربی در خاورمیانه و یا بحران اقتصادی و اعتراضات در کشورهای غربی برای آنها مهم نیست.
کاربران خیلی ساده اخبار تلخ و دردناک را کمتر لایک می‌زنند چرا که دکمه "لایک" در خود نوعی تایید و ابراز خرسندی دارد که معطوف اخبار کشتار و خون‌ریزی و دیکتاتوری نیست؛ اما چیزی از اهمیت این اخبار یا علاقه کاربر به پیگیری این اخبار را کم نمی‌کند. حالا فیس‌بوک بر مبنای همین لایک‌هایی که لزوما تصویر درستی از سلیقه کاربر ارائه نمی‌کند، محتوا را دست‌چین کرده و در معرض دید کاربر قرار می‌دهد.
الی پاریسیر در کتاب خود می‌گوید: «فیس‌بوک حتی وقتی می‌خواهید کسانی را به لیست دوستان خود اضافه کنید که هیچ دوست مشترکی ندارید و دیدگاه‌‌های مخالف یکدیگر را در توضیح درباره خود نوشته‌اید، به شما اجازه نمی‌دهد و از شما می‌پرسد آیا اصلا این فرد را می‌شناسید یا نه؟ و اگر جواب نه باشد، حق دوستی با او را از شما سلب می‌کند. انگار که فیس‌بوک می‌خواهد به شما بگوید "ما بهتر از تو می‌دانیم و بهتر برایت تصمیم می‌گیریم."
منبع: مشرق