گرداب/ قوانین کیفری توهین به مقدسات در کشورهای مختلف دنیا

به گزارش گرداب، داعیه داران آزادی بیان در دنیا تنها زمانی به هتاکی به مقدسات واکنشی نشان نمی دهند که در مورد ایران باشد در حالی که طبق قوانین حقوقی که در کشورهای مدعی نیز حاکم است این امر مستوجب مجازات و جزء قوانین کیفری است.

متاسفانه در پی توهین به ساحت مقدس امام دهم شیعیان، امام علی النقی ^{علیه السلام} که در کشور آلمان نیز اتفاق افتاده است، ما نه تنها شاهد هیچگونه واکنشی در قبال این موضوع نیستیم بلکه حمایت های مکرر دولت آلمان (برخلاف قوانینش) و سایر رسانه های انگلیسی، صهیونیستی و آمریکایی را نظاره گر هستیم.

در اینجا قوانین توهین به مقدسات در کشورهای مختلف را در برابر افکار آگاه و هوشیار به قضاوت می گذاریم.

قوانین توهین به مقدسات به قوانینی گفته می شود که در ارتباط با اهانت به مقدسات یا هتک حرمت نسبت به شخصیت های مقدس هستند.

بنگلادش
اگر چه دین رسمی بنگلادش اسلام است اما حقوق کیفری این کشور از زمان اشغال بنگلادش به وسیله انگلیسی ها تا به امروز غیر اسلامی و لائیک باقی مانده است. بر اساس قوانین بنگلادش، "جریحه دار ساختن احساسات مذهبی ممنوع است." برخی قوانین دیگر به دولت اجازه مصادره و جلوگیری از انتشار مطالب اهانت آمیز را می دهد.

برزیل
بر اساس ماده 208 قانون جزای برزیل، اهانت عمومی به یک عمل یا عبادت دینی جرم بوده و مجازاتی از یک ماه تا یک سال حبس یا جریمه به همراه دارد. 

کانادا
قوانین "گفتار تنفر آمیز" کانادا دربرگیرنده قوانین کیفری کانادا، قانون حقوق بشر و دیگر قوانین فدرال و مواد قانونی در استان ها و نواحی کانادا است. قانون کیفری کانادا "تبلیغات نفرت آور" را ممنوع می کند. قانون حقوق بشر کانادا تبعیض در زمینه های مختلف و ارسال پیام های نفرت آور یا تحقیرآمیز از طریق اینترنت را ممنوع می کند.

از سوی دیگر قانون "نوشتار و گفتار کفرآمیز و اهانت آمیز" نیز در کانادا وجود دارد که در اصل بر مبنای حقوق عرفی انگلستان است. این قانون مواردی همچون انتشار مطالبی که دین مسیحیت را مورد فحاشی، تمسخر و تحقیر قرار می دهد مجرمانه می داند البته مطلب مزبور می بایست باعث برانگیخته شدن خشم و احساسات مسیحیان شود. این قانون در حقیقت شعبه ای از قانون "افترای کیفری" محسوب می شود.

در کانادا و در نیوزلند بیان همراه با حسن نیت و مودبانه یک فرد و یا تلاش او برای ایجاد یک بحث و گفتمان به شیوه پسندیده و با رعایت ادب، گفتار اهانت آمیز محسوب نشده و صرفا بیان دیدگاهی است در حوزه موضوعات دینی.

در کانادا گفتار اهانت آمیز، طبق  ماده 296 بند 1 قانون کیفری یک جرم قابل پیگرد است و مجازات حبس نهایتا تا دو سال برای آن در نظر گرفته شده است.

ماده 296 ناظر به بند 2 منشور حقوق و آزادی های کاناداست. از آنجایی که توهین به مقدسات به نظر جرمی منسوخ شده در کانادا به حساب می آید، به جای آن از قانون "گفتار تنفر آمیز" استفاده می شود. قانون کیفری کانادا گفتار تنفر آمیزی که یک "گروه خاص" را مورد خطاب قرار دهد ممنوع می سازد که در برگیرنده یک گروه دینی نیز می شود. 

دانمارک
در دانمارک، ماده 140 قانون کیفری در رابطه با اهانت به مقدسات است. این ماده از سال 1938 که یک گروه نازی به دلیل تبلیغات ضد یهودی محاکمه شدند مورد استفاده قرار نگرفته است. اما ماده 266 ب مربوط به گفتار اهانت آمیز بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. البته ابطال قانون اهانت به مقدسات در سال 2004 در دانمارک مطرح شد که نتوانست رای اکثریت را به دست آورد.

اقدامات مجامع اروپایی
مجمع پارلمانی شورای اروپا در استراسبورگ در 29 ژؤئن 2007، پیشنهاد 1805 (2007) در رابطه با اهانت به مقدسات، توهین مذهبی و گفتار اهانت‌آمیز بر ضد اشخاص در حوزه مسائل دینی را تصویب کرد. این پیشنهاد راهکارهایی چند برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا در رابطه با ماده 10 (آزادی بیان) و ماده 9 (آزادی اندیشه، وجدان و مذهب) کنوانسیون حقوق بشر اروپا مطرح می سازد. این مجمع معتقد است که اهانت به مقدسات نباید یک جرم کیفری در نظر گرفته شود.

به جای اهانت به مقدسات یا علاوه بر قانون "اهانت به مقدسات" در برخی کشورهای اروپایی جرم "توهین مذهبی" وجود دارد. توهین مذهبی در اندورا، قبرس، کرواسی، جمهوری چک، دانمارک، اسپانیا، فنلاند، آلمان، یونان، ایسلند، ایتالیا، لیتوانی، نروژ، هلند، لهستان، پرتقال، فدراسیون روسیه، اسلواکی، سوئیس، ترکیه و اکراین ممنوع است.

فنلاند
در فنلاند ماده 10 قسمت 17 قانون کیفری مربوط به اهانت به مقدسات است. تلاش های نافرجامی برای لغو این قانون در سال های 1914، 1917، 1965، 1970، 1998 صورت گرفت. در سال 1969 "هارو کوسکینن" به دلیل انتشار تصویری از نقاشی هایش با نام "مسیح خوک" که در آن یک خوک به صلیب کشیده شده را به تصویر کشیده بود مورد پیگرد قضایی قرار گرفت. به دلیل تشویش احساسات مذهبی مردم، وی مجبور به پرداخت جریمه مالی شد.

در سال 2008 موضوع تشویش احساسات مذهبی بار دیگر اوج گرفت. در 30 می سال 2008، دادگاه منطقه ای تامپر، "سپو لهتو" را به دو سال و 4 ماه زندان به دلیل گفتار نفرت آمیز و اهانت به مقدسات محکوم ساخت. دادگاه وی را به دلیل اهانت، تحریک یک گروه قومیتی و تجاوز به احساسات دینی مجرم شناخته بود. قاضی بیان کرد که لهتو به عقاید دینی اسلام اهانت کرده است زیرا وی با قصد اهانت، مطالبی را منتشر ساخته است که به صورت آشکار اهانت به مقدسات و تمسخر آنچه که مسلمانان مقدس می دانند است.

آلمان
در آلمان، اهانت به مقدسات تحت ماده 166 قانون کیفری آلمان است. اگر عملی امکان تشویش آرامش عمومی را داشته باشد، اهانت به مقدسات روی داده است. در سال 2006، "مانفرد وان اچ" (ماهو) به دلیل اهانت به مقدسات (اهانت به قرآن کریم با چاپ واژه "قرآن" بر روی دستمال توالت) مورد پیگرد قرار گرفت و به یک سال حبس تعلیقی (به مدت 5 سال) و سیصد ساعت خدمات اجتماعی محکوم شد. عمل وی باعث خشم محافل اسلامی شد که پیروی آن یک یادداشت اعتراضی نیز از سوی دولت ایران به مقامات آلمان ابلاغ شد.

ماده 166 قانون کیفری آلمان می گوید: هر فردی که به صورت عمومی یا از طریق انتشار مطالبی اقدام به تحقیر و اهانت کند به صورتی که قابلیت تشویش آرامش عمومی، تجاوز به اعتقادات مذهبی یا جهان بینی دینی دیگران را داشته باشد می بایست جریمه بپردازد یا تا سه سال به زندان محکوم شود.

هر کس به صورت عمومی یا با انتشار مطالبی اقدام به تحقیر یا اهانت کند به صورتی که قابلیت تشویش آرامش عمومی، تشویش یک گروه مسیحی مستقر در آلمان یا دیگر جوامع مذهبی یا انجمن های جهانی را داشته باشد می بایست به صورت مشابه مجازات شود.

یونان
مواد 198، 199 و 201 قانون کیفری یونان در برگیرنده جرائمی از جمله اهانت به مقدسات است. ماده 198 "اهانت عامدانه به مقدسات" می گوید:

1. هر فردی که به صورت عمومی و با عناد، از هر طریقی به خداوند اهانت کند می بایست به حداکثر دو سال زندان محکوم شود. 

2. به استثنای مواردی که در بند 1 اشاره شد، هر فردی که با اهانت به مقدسات،  به صورت علنی به نوعی بی احترامی به خداوند کند می بایست به حداکثر سه ماه زندان محکوم شود.

یونان از این قانون برای حمایت از هیچ دینی به جز مسیحیت کلیسای ارتدوکس یونان استفاده نکرده است. در دسامبر سال 2003، "گرهارد هادرر" اتریشی به همراه ناشر و چهار فروشنده کتابش به دلیل اهانت به مقدسات  مورد پیگرد قضایی قرار گرفت. وی نویسنده کتاب مصور فکاهی با عنوان "زندگی عیسی" است. دادستان معتقد بود که به تصویر کشیده شدن عیسی ^{علیه السلام} در این کتاب به صورت یک "هیپی" اهانت آمیز بوده است. دادگاه عالی وی را از این اتهام تبرئه ساخت.

اندونزی
ماده 156 قانون کیفری اندونزی بیان عمدی و علنی احساسات خشونت آمیز، تنفر آمیز یا اهانت آمیز نسبت به ادیان با هدف جلوگیری از پیوستن سایرین به دینی را ممنوع و اهانت و تحقیر ادیان را غیر مجاز اعلام کرده است. مجازات چنین جرمی حداکثر 5 سال حبس تعیین شده است.

ایرلند
اهانت به مقدسات در ایرلند ممنوع است  و حداکثر جریمه 25000 یورو برای آن مقرر شده است.

رژیم صهیونیستی
اهانت به مقدسات در ماده 170 و 173 قانون کیفری رژیم صهیونیستی اشاره شده است.

اهانت به دین
ماده 170: اگر فردی به مکان پرستش یا هر شیئی که مورد تقدیس گروهی از مردم است صدمه بزند یا بی حرمتی کند، با هدف تحقیر دین آنها یا با آگاهی از این که این کار در نظر آنان تحقیر دین شان خواهد بود، به 3 سال حبس محکوم می شود.

صدمه به احساسات دینی
ماده 173: اگر فردی مرتکب هرکدام از اعمال ذیل شود به یک سال حبس محکوم می شود.

1. فردی اقدام به انتشار مطلبی کند که سبب اهانت شدید به باورها و احساسات دینی دیگران شود.

2. فردی در یک مکان عمومی و در معرض دیگران کلامی یا چیزی بگوید که سبب اهانت شدید به باورها و احساسات دینی دیگران شود.

این قوانین تا به امروز بسیار به ندرت مورد استفاده محاکم قرار گرفته اند.

ایتالیا
در ایتالیا بر اساس ماده 724 قانون کیفری، اهانت به مقدسات اکنون به عنوان یک " جرم اجرایی " در نظر گرفته می شود و مجازات جریمه برای آن وضع شده است.

هلند
حکومت پادشاهی هلند اهانت به مقدسات را با درج موادی در قانون کیفری خود ممنوع ساخته است. ماده 147 هر فردی را که  با اهانت تحقیر آمیز به صورت  عمومی، شفاهی یا مکتوب یا به صورت تصویری باعث صدمه به احساسات مذهبی شود به مجازات حبس تا سه سال در زندان و یا پرداخت جریمه تا 3800 یورو محکوم می کند. به علاوه، ماده 429 نمایش مطالب اهانت آمیز به مقدسات را در اماکنی که از جاده ها قابل مشاهده هستند ممنوع می کند.

در نوامبر سال 2008، وزیر دادگستری اعلام کرد که دولت ائتلافی قصد بازنگری در ماده 147 را دارد . وی ابراز داشت که دولت قوانین قدرتمندی علیه تبعیض برای جلوگیری از هرگونه اهانت به گروهی از مردم وضع خواهد کرد. در ماه می سال 2009 دولت تصمیم گرفت تا این قانون را به همین شکل حفظ کند. این تصمیم به دنبال رای تبرئه دادگاه عالی به مردی که پوستری با عبارت "غده ای به نام اسلام را متوقف کنید" طراحی کرده بود، گرفته شد. 

لهستان
اگر چه قانون کیفری لهستان اشاره ای به هیچ گونه اهانت به مقدسات ندارد، اما می گوید: هر کس به احساسات دینی دیگران با اهانت عمومی به یک امر مقدس برای  گروه های دینی یا مکان برگزاری مراسمات دینی تعدی کند، به مجازات جریمه، محدودیت در آزادی یا از دست دادن آن تا 2 سال محکوم می شود. این ماده به وسیله سیاستمداران و فعالان طرفدار کلیسا در مواقع بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است در حقیقت هر جا احساس می کردند که به احساسات دینی آنها به نوعی اهانت شده است از این ماده بهره می جستند.

اسپانیا
ماده 525 قانون کیفری اسپانیا به اهانت شدید به احساسات، دگم ها، اعتقادات یا آیین های دینی می پردازد. این تعمیم به "دگم ها" و "باورها" این ماده را در عمل بسیار به قانون اهانت به مقدسات نزدیک می سازد که البته به تفسیر قاضی نیز وابسته است. برای نمونه در سال 2012 این ماده قانونی برای پیگرد قرار دادن یک هنرمند مشهور به نام "ژاویر کراه" مورد استفاده قرار گرفت و برای وی 192000 یورو جریمه مقرر شد.
 
آمریکا و انگلستان
در انگلستان اگرچه برخی قوانین در حقوق عرفی پیرامون اهانت به مقدسات یافت می شود اما در حقیقت دادگاهها هیچ گاه به این قوانین توجهی نکرده و آخرین موردی که فردی به اتهام اهانت به مقدسات در انگلستان مجرم شناخته شده و مجازت شد به سال 1977 باز می گردد.

در آمریکا نیز هیچ گونه قانونی در این رابطه به دلیل حفاظت از آنچه که آزادی بیان نامیده شده است و در قانون اساسی آمریکا مورد تاکید قرار گرفته است، یافت نمی شود.