به گزارش
گرداب، در گزارش جدیدی که از سوی اندیشکدهای نزدیک به دولت باراک اوباما منتشر شد آمده است: در حالی که ایران مجهز به سلاح هستهای مشکلات قابلتوجه جدیدی را برای آمریکا و اسرائیل ایجاد میکند، حمله نظامی این دو کشور به ایران برای جلوگیری از دستیابی آن به تسلیحات هستهای سودمند نخواهد بود.
در گزارش 55 صفحهای مرکز امنیت جدید آمریکا آمده است: در حالی که [گزینه] اقدام نظامی پیشگیرانه میبایست روی میز باقی بماند، تنها زمانی میبایست از آن استفاده شود که ایران آشکارا در مسیر تسلیحاتی ساختن [برنامه هستهای خود] حرکت کند؛ همچنین در کنار دیگر شروط، انتظاراتی منطقی وجود دارد که چنین حملهای بتواند برنامه هستهای ایران را به طور قابل ملاحظهای به تعویق اندازد.
این گزارش تحت عنوان "مخاطره و رقابت: ایران، اسرائیل و بمب [هستهای]" همچنین استدلال میکند که ایالات متحده و اسرائیل باید از اتخاذ هرگونه حرکتی که چشمانداز توافق با ایران –برای منصرف ساختن این کشور از تسلیحاتی کردن برنامه هستهای خود- را محدود میکند، ممانعت به عمل آورند.
بنا بر این گزارش که نویسنده اصلی آن "کالین کاهل" –سیاستگذار ارشد خاورمیانه در پنتاگون در دولت اوباما تا ماه ژانویه– است، ایالات متحده و اسرائیل به طور اخص نباید بر پایان بخشیدن به غنیسازی اورانیوم از سوی ایران در خاک خود به عنوان شرط توافق در مذاکرات اصرار ورزند؛ چرا که چنین موضعی به احتمال زیاد میتواند موجب عدم دستیابی به هرگونه توافقی شود.
گزارش مذکور میافزاید: به نظر میرسد ایران راهبرد "سپر هستهای" را دنبال میکند؛ راهبردی که برای ایجاد توانمندی فنی بومی تولید سریع تسلیحات هستهای در صورت تصمیم رهبری آن طراحی شده است. ولی در حال حاضر ایران برای دستیابی به این هدف، حداقل به یک سال -و حتی احتمالا بیشتر- زمان نیاز دارد. در ادامه این گزارش آمده است: این امر کاملا امکانپذیر است که حکومت [ایران] به دستیابی به توانمندی آغازین رضایت داده و از تسلیحاتی کردن تمام عیار برنامه هستهای خود صرف نظر کند.
مولفان این گزارش از جمله "ملیسا دالتون" و "متیو ایروین" میافزایند: با این وجود، در صورتی که ایران سلاح [هستهای] تولید کند، بعید است که این تسلیحات را در اختیار گروههای تروریستی برای استفاده از آن علیه اسرائیل یا هر هدف دیگری قرار دهد.
این گزارش ادعا میکند: حکومت ایران، انتحاری نیست و پیرامون پایبندی به منطق اولیه بازدارندگی هستهای به اندازه کافی عقلانی رفتار میکند، هرچند گزارش فوق تاکید دارد که ایران مجهز به سلاح هستهای احتمالا به مراتب خطرناکتر و متهورانهتر از ایران فاقد تسلیحات هستهای عمل خواهد کرد. علاوه بر این، چنین مسئلهای ممکن است به رقابت اسرائیل - ایران دامن زده و نتیجتا باعث بروز "برخی خطرات طبیعی جنگ هستهای ناخواسته" شود.
این گزارش جدید در زمانی حساس– تقریبا اواسط دور دوم مذاکرات در بغداد میان ایران و گروه به اصطلاح 1+5 ( متشکل از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان ) و سومین دور مذاکرات که قرار است در هجدهم و نوزدهم ژوئن در مسکو برگزار شود - منتشر شده است.
گزارش مرکز امنیت جدید آمریکا، آخرین مورد از مجموعه تحلیلها و مطالعاتی است که درباره هرگونه حمله پیشگیرانه علیه ایران به ویژه از سوی رژیم صهیونیستی هشدار میدهد.
ماه گذشته، کارشناسان موسسه رند (اندیشکدهای دارای ارتباطات نزدیک با پنتاگون) خلاصهای از یافتههای دو گزارش اخیر خود را منتشر و طی آن نتیجهگیری کرد: [هرگونه] تهاجمی از سوی اسرائیل یا آمریکا علیه تاسیسات هستهای ایران، احتمال تصمیم حکومت ایران برای تولید و کاربرد تسلیحات هستهای را بیش از پیش افزایش میدهد. چنین حملهای همچنین مهار و محاصره نفوذ ایران را نیز به مراتب دشوارتر از گذشته میسازد.
این گزارش خاطرنشان میسازد: در حقیقت خاورمیانه پس از حمله [به تاسیسات هستهای ایران] ممکن است با نتایج وخیمی روبرو شود: ایران مجهز به سلاح هستهای مصممتر از همیشه آماده هماوردجویی با دولت یهود است، ضمن این که در این مسیر با موانع بینالمللی و منطقهای بسیار کمتری روبرو خواهد بود. گزارش مزبور میافزاید: واشنگتن میبایست از اظهارات مقامات فعلی و پیشین اسرائیل که مخالف گزینه نظامی علیه ایراناند، پشتیبانی کند.
تحقیق مرکز امنیت جدید آمریکا، چهار شرط توجیه کننده تهاجم نظامی اسرائیل یا ایالات متحده علیه ایران را ارائه میدهد: ناکارآمدی تمامی گزینههای غیرنظامی، حرکت روشن ایران به سوی تسلیحاتی شدن، احتمال منطقی به تعویق انداختن قابلتوجه برنامه هستهای ایران و وجود ائتلاف گسترده بینالمللی برای کمک به مدیریت پیامدهای بیثبات کننده چنین حملهای و همکاری با یکدیگر پس از این تهاجم به منظور مهار ایران و جلوگیری از هرگونه اقدامی برای بازسازی برنامه هستهای این کشور.
این گزارش همچنین به این نکته اشاره میکند که هیچ یک از شروط فوق در کوتاه مدت برای توجیه حمله یک جانبه اسرائیل وجود ندارد.
بنا به این گزارش، تنها ایالات متحده -در صورت ناکارآمدی تمامی گزینههای دیگر و مواجهه با شواهد گریزناپذیر حاکی از تصمیم ایران به ساخت بمب [هستهای]- میتواند ضمن حفظ نوعی از ائتلاف مورد نیاز برای مهار و محاصره پس از تهاجم، امید به ایجاد وقفهای چشمگیر در برنامه هستهای ایران داشته باشد.
گزارش این مرکز مانند تحقیق موسسه رند بر این نکته اصرار دارد که پیشگیری، بیش از مهار و محاصره ایران احتمالا مجهز به سلاح هستهای باید در کانون سیاست فعلی واشنگتن قرار گیرد؛ چرا که دقیقا ارزیابیهای آن نشان میدهد ایران در صورت دستیابی به تسلیحات هستهای، تهدیدات به مراتب جدیتری را متوجه منافع ایالات متحده و اسرائیل میسازد.
البته برخی از مقامات ارشد اطلاعاتی بازنشسته آمریکا و به طور مشخص، "پال پیلار"، افسر پیشین اطلاعات ملی در امور خاور نزدیک و آسیای جنوبی این فرضیه را زیر سوال بردهاند.
گزارش مزبور همچنین اظهار میدارد که سیاست بازدارندگی و مهار در قبال ایران هستهای عملی است؛ احتمال زیادی وجود دارد که بازدارندگی هستهای میان اسرائیل و ایران، مانند دوران جنگ سرد در میان ابرقدرتها به خوبی عمل کند.
بنا بر این گزارش، در حالی که پایان بخشیدن به تمامی فعالیتهای مرتبط با غنیسازی اورانیوم از سوی ایران مطلوب است، [پا فشاری بر] چنین موضعی از سوی گروه 1+5 شانس دستیابی به توافقی نهایی و قابل پذیرش از سوی رهبران ایران را با این کشور تقریبا به صفر می رساند. اصرار بر معاملهای مطلوب [کشورهای غربی] احتمالا به هیچ توافقی منجر نخواهد شد و همچنین ظهور ایران مجهز به سلاحهای هستهای یا رویارویی نظامی با این کشور را محتملتر میسازد.
منبع:
مشرق