Gerdab.IR | گرداب

سلطه دنیای مجازی بر ارتباطات اجتماعی(2)

تاریخ انتشار : ۲۹ فروردين ۱۳۹۲

گسترش سواد فناوری ارتباطات و اطلاعات در دو نهاد مهم خانواده و تعلیم و تربیت در کشور ما امر خطیری است که باید در برنامه‌ریزی برای مواجهه با چالش‌هایی از این دست در اولویت قرار داده شود.

سلطه دنیای مجازی بر ارتباطات اجتماعی(2)به گزارش گرداب، در یادداشت پیشین به آسیب‌های اجتماعی فضای نامحدود در جامعه و نهاد خانواده پرداختیم، تغییر در نظام کنش فردی و اجتماعی و به تبع آن تغییرات در سطح ارتباطات اجتماعی جامعه، از جمله مسائلی بود که بدان‌ها پرداخته شد.

در این مقال به نحوه مقابله و برابری با تهدیدهای دنیای مجازی در کنار فرصت‌هایی که این فضا در اختیار کاربران گذاشته است پرداخته می‌شود.

روند رو به گسترش فناوری‌های نوین ارتباط جمعی موجب شکاف و فاصله نسلی میان والدین و فرزندان شده است، والدینی که به نسل قدیم شهرت پیدا کرده‌اند و جوانانی که متعلق به عصر فناوری‌های گوناگون ارتباطی می‌باشند.

همین امر در کنار عدم تعمیق و گسترش دانش‌های نوین در والدین باعث شده است تا ایشان متوجه افعال و کردار روزانه فرزندان‌شان در فضای مجازی نباشند، نسل کنونی به طور روزانه با فضای وب و اینترنت سر و کار دارد و از طرفی نظارت‌های بدون برنامه‌ریزی که حاوی دانش و اطلاعات لازم و کافی نباشند ممکن است خسارت‌های گسترده‌تری را بر نظام شخصیت فرزندان وارد آورد.

امروزه همگی از تاثیرات مخربی که دنیای مجازی بر تعلیم و تربیت نسل‌ها در جوامع بشری گذارده است آگاهی پیدا کرده‌اند؛ تضعیف بنیان‌های ارزشی و اخلاقی جوامع و فرهنگ‌های گوناگون بشری، تبلیغ و گسترش فرهنگ مدرنیزاسیون به سمت زندگی مصرف مدارانه اروپایی و آمریکایی‌، سبک زندگی به شیوه غربی، گریز از اصول و مبانی دینی، تغییرات در زمینه های‌ارتباطی-‌هویتی و... از آسیب‌هایی است که مورد تصدیق بسیاری از اندیشمندان جوامع در عصر حاضر می‌باشد.

اما تنها آگاهی‌داشتن از وجود این‌گونه آسیب‌ها و تهدیدات، کفایت امر نمی‌کند؛ آنچه مهم است نحوه برخورد و مقابله موثر با روش‌ها و فنونی است که برای جوامع بشری آسیب‌زا و مخاطره‌آمیز می‌باشند.

گسترش سواد فناوری ارتباطات و اطلاعات در دو نهاد مهم خانواده و تعلیم و تربیت در کشور ما امر خطیری است که باید در برنامه‌ریزی برای مواجهه با چالش‌هایی از این دست در اولویت قرار داده شود.

در نهاد خانواده، والدین به دلیل فاصله نسلی به وجود آمده و دور شدن از نظام تعلیم و تربیت، اطلاعات و دانش کافی را در رابطه با نحوه برخورد و کاربست فناوری‌های نوین وجود ندارد، از این رو چنین مواردی جزء رسالت‌های مهم رسانه‌های ارتباطی، جراید و... به عنوان منابع مهم آگاهی‌بخشی و انتقال دانش به شمار می‌رود.

نظام تعلیم و تربیت هم در این زمینه وظیفه‌ای خطیر بر عهده دارد، از آن‌جا که سن مواجهه با دنیای مجازی در نسل کنونی با ورود به سطوح میانی تعلیم وتربیت همزمانی دارد، معلمان و مربیان تعلیم و تربیت در تعمیق دانش خود در وهله اول و دانش آموزان در وهله بعد باید پیشگام شوند.

مدارس در عصر حاضر اولین مکان‌ها و فضاهای شکل‌گیری شخصیت بعد از نهاد خانواده می‌باشند و بسیاری از الگوهای شخصیتی دانش‌آموزان در همین سنین میانی تعلیم و تربیت شکل می‌گیرد.

امروزه بسیاری از جنبه‌های متفاوت در الگوهای شخصیتی دانش‌آموز ورای ارتباط با گروه همسالان و تحت تاثیرات فضای مجازی شکل می گیرد، مربیان و مسئولین پرورشی مدارس باید ابتدا نحوه کاربرد فناوری‌های مختلف موجود را آموزش ببینند و در وهله بعد هم نحوه استفاده سالم از این فضاهای ناهمگون را به دانش‌آموزان منتقل نمایند.

نحوه آگاهی‌بخشی به چنین نسلی هم باید با رعایت تمامی جوانب امر از سوی مربیان باشد، آگاهی‌بخشی جمعی در مدارس ذیل برنامه‌های پرورشی مفید فایده، امر شایان توجهی در ‌راستای مواجهه با مخاطرات دنیای مجازی خواهد بود.