«خاله‌زنک بازی» آنلاین!

به گزارش گرداب، روزنامه ابتکار نوشت:
گزارش لحظه به لحظه تصویری از سراسر در جهان در دنیای وب امری ممکن شده است و در کنار آن بخش علاقه به دامن زدن به شایعات و شنیده ها، نزد کاربران فعال تر شده است.

میدان هفت تیر اسید پاشی شد...امروز صبح به صورت دوست دختر خاله ام در میدان توحید اسید پاشی شد. پزشکان می گویند مصرف قند باعث از کار افتادن ریه ها خواهد شد... بزرگترین پزشک ژاپنی می گوید برای پیشگری از ابتلا به سرطان معده باید هر روز برگ چنار بجوشانید... میلیون ها نفر در ایران به ایدز مبتلا هستند مراقب باشید!

خبر توسط افراد مختلفی در جهان تولید می شود. هر روز میلیون ها خبر از سراسر جهان مخابره می شود. از اعلام خبر رزمایش ها تا رنگ لباس جدید ستاره ها. تولید خبر به معنای صحت آن نیست و تعداد معدودی از خبرگزای ها در جهان با تکیه بر سال ها کار و کسب اعتبار می توانند منبعی موثق برای کسب خبر به شمار می روند.

با پیدایش چیزی به نام شبکه اجتماعی به نوعی خبرگزاری های انفرادی پدید آمده است و هر روز میلیون ها نفر به انتشار خبر از زندگی خود یا بازنشر مطالب دیگران دست می زنند. کافی است مطلب جذاب باشد، پر سروصدا باشد یا تیتر جذابی باشد یا موضوع روز باشد آنوقت سیل استاتوس ها، تویت ها، یا پیام های وایبری در اینترنت به راه خواهد افتاد.

جذاب بودن موضوع کافی است تا بسیاری از کاربران کاری به صحت خبر یا میزان مستند بودن ان نداشته باشند.

پیام های بهداشتی و پزشکی منتشر شده در وایبر آنقدر زیاد و عجیب و غریب بود که واکنش وزیر بهداشت را در پی داشت و دکتر هاشمی اعلام کرد که اگر مشکلی در مواد غذایی یا بیماری زا بودن مواد مصرفی در کشور باشد تنها مرجع برای اظهار نظر وزرات بهداشت است و از مردم خواست این شایعات را باور نکنند.

اما سخن پراکنی جذاب تر از ان است که علاقه مندانش به این تذکر ها گوش کنند. به عنوان نمونه مطلب زیر در فیس بوک منتشر شده و صد ها نفر ان را به اشتراک گذاشته اند، مطلب به نظر علمی هم می آید:
عقاب باید به نوک کوهی که در آنجا آشیانه دارد پرواز کند. در آنجا عقاب نوکش را آن قدر به سنگ می کوبد تا نوکش از جای کنده شود. پس از کنده شدن نوکش، عقاب باید صبر کند تا نوک تازه ای در جای نوک کهنه رشد کند، سپس باید چنگال هایش را از جای برکند. زمانی که به جای چنگال های کنده شده، چنگال های تازه ای درآیند، آن وقت عقاب شروع به کندن همه پرهای قدیمی اش می کند.سرانجام، پس از پنج ماه عقاب پروازی را که تولد دوباره نام دارد، آغاز کرده … و 30 سال دیگر زندگی می کند!

مطالبی که در دسته کلی به نام مطالب زرد دسته بندی می شوند همیشه پرطرفدار بوده و خواهند بود. خیلی ها بیشتر دوست دارند بدانند به طور مثال الناز شاکر دوست چرا در ترمینال جنوب دیده شده تا اینکه کسی برایشان توضیح دهد در کوبانی چه خبر است.

مجله های زرد هنوز هم در دکه ها دیده می شوند و می توان مطالبی مستند و واقعی درباره هیولاها و موجودات فضایی و آخرین خواستگاری حمید گودرزی در آنها خواند اما این مطالب بیشتر از نشریات کاغذی حالا در اینترنت بازنشر می شوند. بدون منبع خبر، بدون سند و تنها بر اساس بازگویی مطلبی که شنیده شده است.

اما مطالب زرد به جز عصبانی کردن نامزد ستاره های سینما تاثیر زیادی ندارند. این نوع خبر پراکنی در مواقع بحرانی یا برجسته شدن یک رویداد یا اتفاقی پر سروصدا فضای خبر رسانی را تحت تاثیر قرار می دهد.

خیلی ها اخبار روزانه را به جای خبرگزاری ها از طریق پیام های نقل شده در شبکه های اجتماعی دنبال می کنند و خواندن مطلبی که دختر خاله به اشتراک گذاشته کافی است تا ناظم مدرسه از دانش آموزان یک مدرسه دخترانه بخواهد برای در امان ماند از اسید پاشی در تهران شیشه های سرویس مدرسه را پایین ندهند.

این معضل به نظر یک معضل جهانی است و خاله زنک ها در پشت مانیتور ها و صفحه های لمسی در تمام نقاط جهان به کار مورد علاقه شان مشغول هستند.

محققان دانشگاه شفیلد انگلیس مدعی اند سیستم آشکارسازی ساخته اند که می تواند شایعات آنلاین در شبکه های اجتماعی را فورا شناسایی و صحت آنها را بررسی کند.

به گزارش ایسنا، هدف از ساخت این دستگاه، کمک به سازمانها مانند دولتها و خدمات اورژانس برای واکنش موثرتر به رویدادها یا شرایط گزارش شده در شبکه های اجتماعی آنلاین عنوان شده است.

سیستم پیشنهادی به بررسی داده هایی شامل نوشته ها در سایت توئیتر، نظرات ارسالی در انجمنهای مراقبتهای پزشکی، نظرات عمومی در سایت فیس بوک یا سایر فعالیتهای آنلاین پرداخته تا چهار نوع شایعه آنلاین شامل گمانه زنی ها، جنجال ها، اطلاعات غلط (شایعاتی که ناخواسته منتشر می شوند) و اطلاعات گمراه کننده (اخبار غلطی که با سوءقصد گسترش می یابند) را شناسایی کند.

به گفته محققان، این سیستم، منابع اطلاعات را بر اساس ارزیابی اعتبار آنها طبقه بندی کرده و تاریخچه اطلاعات اینترنتی آنلاین یا سابقه آنرا برای تعیین امکان ایجاد آن به منظور شایعه پراکنی بررسی می کند.

این طبقه بندی شامل خبرگزاری ها، روزنامه نگاران، کارشناسان، شاهدان و دیگر اعضای جامعه است که بطور خودکار نوشته هایی در رسانه های اجتماعی ارسال می کنند.

نتایج بدست آمده از جستجوهای این سیستم بر روی یک «داشبورد تصویری» به نمایش درآمده تا کاربران بتوانند از صحت شایعات باخبر شوند. در پایان این پروژه، محققان امیدوارند بتوانند آنرا به عنوان یک ابزار خاص در اختیار روزنامه نگاران قرار دهند.