بسیج دانش‌آموختگان دانشگاه امام صادق(ع) ضمن ارائه بیانیه تحلیلی درباره وضعیت فعلی فضای مجازی کشور، بر ایجاد «شبکه ملی اطلاعات» تأکید و فواید این شبکه را تشریح کرد.
به گزارش گرداب و به نقل از خبرگزاری دانشجو، بسیج دانش‌آموختگان دانشگاه امام صادق(ع) ضمن ارائه بیانیه تحلیلی درباره فضای مجازی بر ایجاد شبکه داخلی فضای مجازی تأکید و فواید این شبکه را تشریح کرد.
متن بیانیه تحلیلی بسیج دانش‌آموختگان دانشگاه امام صادق(ع) بدین شرح است:
بسم‌الله المصور
گسترش روزافزون بهره‌برداری از فضای مجازی در حال شکل‌دهی مدل جدیدی از نحوه زیستن برای جامعه است.
زندگی کردن در فضای مجازی از اقتضائات تمدنی دنیای مدرن است که گریزی از آن نیست و اگر بخواهیم این زندگی را تغییر دهیم باید نهال نوی تمدن اسلامی را بنا کرد که در آن تصویر زیبا زندگی حقیقی بر مبنای دین را به نمایش گذارد.
سخن گفتن از دنیای مدرن و اقتضائات تمدنی آن به نوعی با تکنولوژی گره خورده است.
باید این نکته را در نظر داشت که مهمترین عامل رشد و بقاء تکنولوژی در مولفه سرعت قرار دارد، به طوری که اگر مفهوم سرعت را از چارچوب باطنی تکنولوژی حذف کنید، این رهاورد تمدنی پایه‌های خود را در معرض ویرانی خواهد یافت.
بنابراین طبیعی است که با رشد تکنولوژی، سرعت در تمامی ابزارهای تکنولوژیک افزایش یافته و اموراتی که تا قبل از آن نیاز به زمان بیشتری داشتند اکنون با زمان کمتری قابل دسترسی‌اند.
ابزارهای رسانه‌ای مدرن نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به مرور زمان بر سرعت خود می‌افزایند.
زمانی اپراتورهای نسل اول و نسل دوم شبکه‌های ارتباطاتی بر فضای ارتباطی جامعه حکمفرما بود و اکنون نسل سوم و چهارم و در آینده نسل‌های بالاتر یا تکنولوژی با مدل بالاتری این وظیفه را انجام خواهد داد.
اکنون مدتی است که مباحث مربوط به اپراتورهای نسل سوم و چهارم در فضای مخابراتی جامعه مطرح است و صاحب‌نظران موافق و مخالف به بیان نظرات خود می‌پردازند.
در این میان چند نکته حائز توجه و اهمیت است:
1. شناخت دقیق مسئله:
همان‌گونه که مطرح شد شناخت اپراتورها نسل سوم بدون شناخت رسانه از منظر مدرنتیه و بدون اطلاع از کلیت تکنولوژی و همچنین اقتضائات تمدنی عالم بعد از رنسانس، شناختی ناقص و سطحی خواهد بود.
اپراتورهای نسل 3 و 4 و در آینده تکنولوژی‌‌های بالاتر از آن جزئی از این کلیت تمدنی هستند که متکفل انجام هدف‌های همان تمدن است.
یکی از استراتژی‌های کلان غرب در این حوزه شکل دادن زندگی جدیدی در فضای مجازی با بهره‌گیری از قوه تخیل است.
این زندگی جدیدی که در فضای مجازی برای جامعه به وجود می‌آورند، ارزش‌گذاری متناسب با دغدغه‌های خود را در میان شهروندان دنیای مجازی نهادینه کرده و در نهایت این ارزش‌ها مدلی از زندگی را برای افراد جامعه رقم خواهند زد.
بنابراین ابزارهای رسانه‌ای غرب در جستجوی محقق کردن اهداف تمدنی خود است.
با توجه به این تحلیل نسبت به جایگاه رسانه و فضای مجازی، پاسخ به این سؤالات قدری واضح‌تر خواهد شد که با توجه به بالا بودن و به صرفه نبودن هزینه‌های سنگین اولیه برای ایجاد زیرساخت، راه‌اندازی و نگهداری این شبکه‌ها، تأمین اعتبارات آن چگونه صورت می‌گیرد؟ علت ایجاد آن توسط متولیان و سرمایه‌گذاران آن چه بوده و علاوه بر آن چه کسانی آن را ایجاد کردند؟
مگر نه این است که گرداندگان اتاق‌فکر غرب ادعا دارد که اینترنت و شبکه‌های مجازی بسیار پیشرفته و کارآمدند، اگر چنین است پس چرا کسانی که حتی ما را در دارو و تجهیزات پزشکی تحریم کرده‌اند در این موارد به تعبیر خودشان پیشرفته و سودمند تحریم نمی‌کنند و علاوه بر این که تحریم نمی‌کنند کمک هم به ترویج این فضا می‌کنند.
2. بررسی مواجهه دولت و مجلس با این پدیده:
دولت با ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی دو نهاد اصلی قانون‌گذار و سیاست‌گذار در راستای کارهای فرهنگی و فضای مجازی را در اختیار دارد.
یکی از نشانه‌های جدی اهتمام دولت به فرهنگ و فضای مجازی در «کیفیت» برگزاری این جلسات است.
مطمئناً اولین اقدام در مواجهه با هر پدیده‌ای داشتن نقشه‌ای کلی از حرکت و ترسیم چارچوب‌های کلان حرکت است و در ساختار نظام جموری اسلامی این رسالت در فضای مجازی با تشکیل شورای عالی فضای مجازی بوده است.
انتظار از دولتی که با سخن عقلانیت و علم‌محوری و با شعار تدبیر به میدان آمده این است که در مورد فضای مجازی که از جمله اصلی‌ترین مؤلفه‌های هویتی تمدن مدرن است، اقدامی راهبردی و عملیاتی با محوریت شورای عالی فضای مجازی داشته باشد.
حتی اگر پذیرفته شود که در برابر تکنولوژی نمی‌توان مقاومت کرد و مانع نفوذ او شد، اما این پذیرفته نیست که ما قبل از آماده‌سازی مقدمات یک عمل، اقدام به شروع آن کار کنیم و این پذیرفته نبودن ناشی از بداهت عقلی و منطقی است.
زمانی که ما هنوز نگاه کلان و راهبردی به مسئله فضای مجازی نداشته و نداریم و نمی‌دانیم این موجود افسار گسیخته را چگونه می‌توان رام کرد، در این زمان اقدام به گسترش فضای مجازی امری غیرمنطقی و در ذهن دغدغه‌مندان انقلاب اسلامی امری پر ابهام جلوه می‌کند.
هنوز هم وزارت ارتباطات برای پالایش فضای مجازی که حداقلی‌ترین و سطحی‌ترین عمل ممکن است برنامه‌ای ارائه نداده و طلب زمان بیشتر می‌کند.
نداشتن اهتمام نسبت به کیفیت تشکیل جلسات شورای عالی فضای مجازی، در نظر نگرفتن جایگاه قانونی شورای عالی فضای مجازی در تصمیم‌گیری‌های وزارت ارتباطات، پیگیری جدی نداشتن نسبت به اجرای طرح شبکه ملی اطلاعات، اقدامات عجولانه و شتاب‌زده وزارت ارتباطات در مباحثی چون توسعه نسل سوم و چهارم تلفن همراه، طرح اینترنت پرسرعت روستایی، طرح اینترنت وای فای، بدون در نظر گرفتن پیوست فرهنگی آن و عدم نقشه کلی از این حرکت که در صلاحیت شورای عالی فضای مجازی است ابهامات فراوانی را در اذهان دغدغه‌مندان انقلاب اسلامی ایجاد کرده است.
مجلس با محور قرار دادن شورای عالی فضای مجازی اقدام به دو عمل نماید.
در وهله اول با تمهیدات قانون‌گذاری خود به محور واقع شدن این شورا کمک کند و براساس آن وزارت ارتباطات به عنوان مهمترین بازوی اجرایی شورا، خود را موظف بداند اقدامات عملی‌اش را در راستای پیاده‌سازی و اجرایی کردن راهبردهای مصوب شورا قرار دهد و در وهله دوم با نظارت بر نحوه فعالیت و عملکرد وزارت ارتباطات براساس راهبردهای شورای عالی فضای مجازی، به این وزارت بودجه تخصیص دهد، چرا که همانند عملکرد سال گذشته وزارت ارتباطات، برخی اوقات، افزایش اعتبار این وزارتخانه نه تنها کمکی به پیاده شدن آن راهبردها نمی‌کند، بلکه اقداماتی صورت می‌گیرد که در تعارض با فلسفه وجودی تشکیل شورای عالی فضای مجازی بوده است.
3. راهکارها و پیشنهادها:
الف) بصیرت رسانه‌ای:
امروزه با توجه به فراگیر شدن سیطره رسانه‌های مدرن در فضای جامعه مهمترین اولویت به لحاظ زمانی، گسترش دانش افراد جامعه نسبت به این مقوله است.
باید جامعه را به شناخت درست از رسانه و جایگاه آن و آسیب‌های ناشی از آن آگاه کرد و در گام بعدی شیوه استفاده صحیح و درست از آن را به مردم آموخت.
البته قبل از آن، دولت و رسانه ملی باید با فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی احساس نیاز به این بصیرت رسانه‌ای را در مردم جامعه ایجاد کنند.
باید همان‌گونه که نهضت سوادآموزی در جامعه به وجود آمد نهضت بصیرت رسانه‌ای نیز در جامعه به وجود آید.
ب) اینترنت ملی:
امر رایجی که در برخی کشورها وجود دارد ایجاد شبکه داخلی فضای مجازی برای مردم آن کشور است که ضرورت آن در نسبت با سایر اقدامات از اولویت بالایی برخوردار است و فواید آن در حوزه‌های مختلف اجتماعی فراوان است:
1. از نظر فرهنگی می‌توان محیطی براساس نوع نگاه ایرانی- اسلامی و متناسب با ذائقه و فرهنگ خودمان با استفاده از فواید فضای مجازی به وجود آورد. با این اقدام، استقلال در حوزه فرهنگ رسانه‌ای به دست آورده و به میزان قابل توجه‌ای از آسیب‌های وابستگی رسانه‌ای موجود رها خواهیم شد و به میزان قابل توجهی می‌توان از تهاجم فرهنگی و جنگ رسانه‌ای غرب کاست.
2. از نظر اقتصادی هم به لحاظ ایجاد مشاغل جدید و هم به لحاظ صرفه‌جویی در هزینه‌های مربوط به خرید و نگهداری شبکه‌ها و سایت‌ها، این عمل صرفه اقتصادی فراوانی دارد.
3. از نظر امنیتی امکان نفوذ و سرقت اطلاعاتی از افراد و دستاوردهای کشور را کاهش داده و یک حریم امنی برای کاربران داخلی ایجاد خواهد کرد. ضمن اینکه گسترش توزیع پهنای باند خارجی در داخل کشور موجب وابستگی مفرط به شبکه‌های تحت مدیریت آژانس امنیت ملی آمریکا شده و در نتیجه باعث افزایش آسیب‌پذیری کشور در مقابل تحریم‌ها می‌شود.
ج) دسترسی به میزان نیاز:
فوری‌ترین اقدامی که در این حوزه باید صورت گیرد تهدید دسترسی‌ها براساس نیاز کاربران است.
با ایجاد یک شبکه ورودی و مشخص شدن سطح توانمندی و تحصیلات و نیازهای افراد، محدوده‌ای برای بهرمندی کاربران تعریف شود تا از این افسار گسیختگی فضای رسانه‌ای قدری بکاهیم و محیط امن‌تر و قابل استفاده‌تری که حاشیه‌های فریبنده کمتری نیز برای کاربران دارد ایجاد کنیم.
والسلام علی من اتبع الهدی
بسیج دانش‌آموختگان دانشگاه امام صادق علیه السلام