به گزارش گرداب از باشگاه خبرنگاران جوان؛ Outernet یا اینترنت رایگان به طرحی گفته می شود که قرار است با از میان برداشتن همه محدودیت‌ها، کاری کند که هیچ فردی در کره زمین از این شبکه ارتباطی بی‌بهره نماند.
طرز کار Outernet
این طرح به صورت آزمایشی توسط یکی از کمپانی های آمریکایی شروع شده است که قرار است صدها ماهواره مینیاتوری با حرکت در فضا و مدار پایین زمین اینترنت را به صورت رایگان و بدون واسطه به مردم سراسر کره خاکی برساند.
Syed Karim بنیانگذار و مدیرعامل طرح بزرگ و طرح اینترنتی Outernet معتقد است این طرح، سلاحی برای افزایش اطلاعات همه مردم جهان و مقابله با محدودیت هاست و تنها حقیقتی که اوترنت را از اینترنت معمولی متمایز می‌کند، این است که از طریق ماهواره‌های ارزان قیمت پخش می‌شود.
وی ادامه داد: هریک از ماهواره‌های قرار گرفته در مدار زمین(cubesats)، اطلاعات شبکه را از زمین می‌گیرند و با استفاده از تکنیکی به نام UDP که درواقع اشتراک اطلاعات بین کاربران یک شبکه است، محتواهای مختلف را به مردم می‌رسانند. درست مانند سیگنال‌هایی که مردم روی تلویزیون خود دریافت می‌کنند و محتوا را از کانال‌های مختلف تلویزیون می‌بینند، اوترنت نیز اطلاعات را پخش و به کاربر اجازه می‌دهد که در سایت‌های مختلف را جست و جو کند.
به عبارت دیگر، اطلاعات و داده های شبکه از طریق ماهواره در فضا پخش و با کمک گیرنده های مجهز در زمین دریافت می شود. این گیرنده‌ها با ایجاد لینک‌های وای فای یا به عبارت دیگر هات اسپات‌های وای فای، اجازه می‌دهند تا اطلاعات در گوشی‌های هوشمند و رایانه کاربران کپی شده تا هر وقت که اراده کنند، بتوانند از این دیتا بهره بگیرند.
ایراد بزرگ در اوترنت
امکانی که اوترنت در اخیار کاربران قرار می دهد ارتباطی یک طرفه و بدون آپلود است به زبان ساده تر بدین معنی است که نمی توان ایمیل فرستاد یا چت کرد پس دردی از علاقه مندان به فیسبوک و سایر شبکه های اجتماعی درمان نمی کند و تنها می توان از طریق موتورهای جستجو گر به اطلاعات مورد نظر دسترسی پیدا کرد و یا به دانلود مطالب دلخواه پرداخت.
علی رغم ایرادات ذکر شده می توان از گیرنده‌های اوترنت در کمپ‌های پناهندگان، مدارس نقاط دورافتاده و مراکز سلامت و ... بهره برد و اینترنت رایگان را مورد استفاده قرار داد. کشورهایی که از دسترسی به اینترنت و اطلاعات بازمانده‌اند مطمئنا در جنگ اطلاعات قرن بیست و یکم بازنده خواهند بود و به همین دلیل این طرح و طرح‌های مشابه، در نقاطی که اصلا در آن نواحی اینترنت وجود ندارد، خیلی گران بوده و یا با محدودیت‌هایی مواجه است، کارآیی دارد.
کمک های بین المللی در گسترش اوترنت
بانک جهانی به منظور توزیع گسترده اینترنت در سودان جنوبی و کمک به تحت پوشش قرار دادن مدارس در طرح اوترنت همکاری می کند. پیش از این نیز دولت آمریکا با صرف میلیون‌ها دلار در توسعه اینترنت، از طرح اینترنت چمدانی پرده برداری کرده بود. اینترنت چمدانی که شامل یک لپ تاپ، یک آنتن کوچک بدون سیم، فلاش دیسک و چندین حلقه سی‌دی است در هرنقطه از زمین به اینترنت متصل می شود.
گوگل نیز با اجرای طرح بالن گوگلی (Project Loon)شانس خود را برای ارسال سیگنال های اینترنتی آزمود. بالن‌های گوگل همچنان بر فراز آسمان کشورها پرواز می‌کنند هرچند سقوط این بالن‌ها را نیز تاکنون شاهد بوده‌ایم. فیسبوک نیز که هرگز نمی‌خواهد از رقبایش عقب بماند در سال 2014 از طرح خود برای رساندن اینترنت به مردم با کمک پهبادی ویژه خبر داد و دست به کار شد.
ماجرای اینترنت رایگان به همین جا ختم نمی شود چرا که طرح SpaceX آلن ماسک که البته در گام نخست با شکست مواجه شد و همچنین طرح‌های کمپانی‌های دیگری که از تعدادی ماهواره مدار پایین استفاده می‌کنند از دیگر طرح‌هایی هستند که به دنبال تأمین اینترنت ارزان و یا رایگان جهانی هستند.
به هرحال همه کارشناسان، اوترنت را طرحی کامل‌تر از نمونه‌های قبلی می‌دانند که در صورت موفقیت، می‌تواند انقلابی شگرف در عصر اینترنت ایجاد کند. بنیانگذار و مدیرعامل اوترنت می‌گوید: این طرح‌ها با استفاده از شبکه‌های ارتباطی موجود کار می‌کنند و نمی‌توانند دسترسی رایگان به اینترنت را فراهم کنند، درحالی که اوترنت این کار را آغاز خواهد کرد.
وی ادامه می‌دهد: به عنوان مثال طرح Internet. org فیسبوک، تنها بخشی از فضای وب را به رایگان در اختیار کاربر قرار می‌دهد که می‌توان به ویکی پدیا و سایت‌های خبری اشاره کرد ولی این کار هم تنها در مراکز و محل‌هایی که زیر پوشش دیتای تلفن همراه باشند امکانپذیر است.
وی افزود: این کمپانی با هدف تقویت کیفیت زندگی و چشم‌انداز اقتصادی فقیرترین مردمان جهان آغاز به کار کرده است.
Syed Karim ادامه می‌دهد: برای رشد و توسعه یک منطقه چه عناصری نیاز داریم؟ مسلما انرژی در جایگاه نخست قرار دارد و پس از آن، توزیع اطلاعات برای آموزش یا ارتباط است که میزان توسعه یافتگی یک منطقه را رقم می‌زند پس بر این امور تمرکز کردیم.
زمانی که اوترنت در اختیار کاربران قرار می گیرد
هرچند گفته می‌شود حداقل بخشی از این طرح تا ژوئن سال‌جاری میلادی کلید می‌خورد ولی حالا شنیده‌ها حاکی از آن است که تا سال 2016 خبری از اینترنت رایگان اوترنت نیست. در حال حاضر فاز آزمایشی این طرح کلید خورده است و به عنوان مثال گفته می‌شود یک هات اسپات در دهکده‌ای کوچک واقع در آفریقای مرکزی، می‌تواند ده‌ها جلد کتاب و سایر اطلاعات را حداقل در اختیار 300 نفر قرار بدهد.
همچنین بخشی از دهکده‌ای در غرب کنیا، جمهوری دومینیکن و دیترویت امریکا نیز بخشی دیگر از مناطقی هستند که اوترنت در آن مورد آزمایش قرار گرفته و موفق شده است اینترنت رایگان باکیفیت را در اختیار مردم قرار دهد.
گرداب به زودی پژوهشی جامع پیرامون ابعاد گوناگون پدیده اوترنت در اختیار کاربران قرار خواهد داد.