در کشور ما فرهنگ استفاده از ادوات مدرن، فرهنگی مطلقا مصرفی است و به همین دلیل نیز مسئله استفاده بهینه از این وسایل همیشه در محاق بوده. کودک و نوجوانان ما مهمترین افرادی هستند که در معرض استفاده نادرست از این وسایل و البته ملحقات آن مثل شبکههای اجتماعی هستند. حتما شما هم در میان اعضای خانواده و دوستانتان دیدهاید که بسیاری از آنها با این مشکل مواجه هستند. مثلا کودکی که صبح تا شب سرش در تبلت است یا نوجوانی که همه روز را صرف حضور در شبکههای اجتماعی میکند. آیا تا به حال نشستهاید به آسیبهای چنین وضعیتی بیندیشید؟
دنیای امروز عصر تلویزیون، ماهواره، کامپیوتر، اینترنت و تلفن همراه است. موارد فوق چنان با سرعت وارد زندگی بشر شده و راه نفوذ خود را ادامه می دهند که نمی توان از کنار آنها با بی تفاوتی گذشت؛ بلکه باید با آنها به روش صحیح برخورد نمود تا بیشترین سود و استفاده حاصل آید. روانشناسان عقیده دارند که برای دست یافتن به اکثر چیزهایی که در زندگی وجود دارد، باید تلاش کرد. اینترنت یک ابزار است، زندگی نیست. اینترنت یک چالش تکنولوژیکی است، یک چالش واقعی در زندگی نیست.
شاید به همین دلیل است که گاهی از فرزندانمان جا میمانیم و گذشته از یدک کشیدن انگ کمهوشی در مراقبت از آنها در برابر ابزارهای مدرن لنگ میزنیم. در این مطلب، تجربه پنج پدر و مادر را برایتان نقل میکنیم که بهخاطر همین ناآگاهی، آزادی آسیبزنندهای را به فرزندانشان هدیه کردهاند یا اینکه با محدود کردن بیش از اندازه بچهها، باعث جا ماندن آنها از همسالانش شدهاند. شاید خواندن تجربه این والدین در کنار راهنماییهای ما، بتواند به برخی از سوالات شما در مورد سن مناسب استفاده از تکنولوژی و شرایط درست روبهرو شدن بچهها با قابلیتهای آن پاسخ دهد.
با کمی اغراق میتوانیم بگوییم که خرید تلفن همراه برای یک کودک چهار، پنج ساله بدترین گزینه ممکن است. بچهها در این سن نیاز اورژانسی به برقراری ارتباط تلفنی ندارند و از طرف دیگر با چسبیدن به این تکنولوژی آسیبهای زیادی را هم به جسم و روان خود وارد میکنند.
شکی نیست که اینترنت درحال گرفتن جای زندگی فعال واقعی است. اینترنت از نظر اجتماعی کاملاً امن است. در اینترنت می توانید هر کجا که دوست دارید با هر هویتی که می خواهید بروید. در دنیای اینترنت، افراد چاق لزومی ندارد که درست غذا بخورند یا ورزش کنند تا وزنشان را پایین بیاورند.
می توانند خیلی راحت وانمود کنند که جوان، زیبا و خوش هیکل هستند. دخترها و پسرهای خجالتی می توانند روابط جنسی اینترنتی داشته باشند بدون ترس از اینکه پس زده شوند.
- تکنولوژی مزایای زیادی دارد اما برای بچههای زیر دو سال، بازی کردن با پازل و اسباببازیهای بسیار ساده از کشف قابلیتهای ابزارهای تکنولوژیک مفیدتر و تاثیرگذارتر است. آنها برای پرورش مهارتهای ذهنیشان به مشاهده، شنیدن و لمس کردن دنیای اطرافشان نیاز دارند.
- بازیهای ساده کودکانه نهتنها قدرت ذهن این کودکان را بالا میبرد، بلکه به تواناییهای جسمیشان هم کمک میکند. کودکی که به جای مدام نشستن روی مبل و بازی با تبلت، روی زمین قدم برمی دارد، زمین میخورد و گاهی خرابکاری به بار میآورد در هماهنگ کردن ذهن و جسمش زودتر توانا میشود.
مشکلات خواب: کودکان و نوجوانانی که از این وسیله استفاده می کنند در بسیاری اوقات به علت دریافت پیامک در انتهای شب بدخواب می شوند. خیلی از اوقات برای پاسخ دادن به این پیامک ها لازم است که ذهن هوشیار شده که همین امر موجب اختلال خواب می شود. همین بدخوابی و بی خوابی در عملکرد روزانه آنها تأثیرگذار خواهد بود.
کاهش تمرکز و توجه و افت عملکرد تحصیلی: با توجه به اینکه بسیاری از دانش آموزانی که تلفن همراه دارند، آن را با خود به مدرسه نیز می برند و در سر کلاس درس غالباً در حال ارسال پیامک هستند از توجه به درس باز می مانند، نمرات درسی آنها کاهش می یابد و دچار افت تحصیلی می شوند. همچنین این بچه ها به علت استفاده مکرر از دکمه های گوشی از درد مفاصل و انگشتان نیز شکایت دارند.
اتلاف وقت زیاد: از آنجا که گوشی های تلفن همراه قابلیت دارا بودن بازی های مختلف را در خود دارد، کودک یا نوجوان مدت زمان زیادی را سرگرم بازی می شود و از دیگر کارهای ضروریش باز می ماند.
ثابت شده است که هرچه استفاده از این وسیله کمتر باشد، استرس و نگرانی فرد کمتر خواهدبود و بچه ها شرایط روانی بهتری خواهندداشت. کودکان و نوجوانانی که در طول روز ۳ تا ۴ بار از تلفن همراه استفاده می کنند نسبت به کسانی که ۱۵ تا ۲۰ بار آن را به کار می گیرند شرایط روحی روانی مطلوب تری دارند، شبها بهتر می خوابند، نگرانی و استرس کمتری دارند، روند تحصیلی آنها خوب است و افراد با نشاط و با روحیه بالاتری در جامعه هستند.
آیا به کودکتان اجازه می دهید که هر زمان هرکجا که دوست داشت برود و با هرکسی که دوست داشت وقت بگذراند؟
آیا دوست دارید فرزندتان با دوستان خود تکالیف مدرسه را انجام دهد، موسیقی گوش دهد و فوتبال بازی کند؟
آیا دوست دارید فرزندتان دو تا چهار ساعت در روز را پای اینترنت به بازی کردن، عکس نگاه کردن، چت کردن با آدم های ناشناس و دیدن سایت های جنسی درحالیکه خود را یک بزرگسال جا می زنند، صرف کند؟
و در نهایت باید خاطر نشان کنیم که استفاده درست و منطقی از اینترنت و گوشی و تبلت،می تواند جنبه های مثبتی را برای کودکان ما فراهم کند و در صورتی این امر امکان پذیره که همراه با کنترل و همراهی کودک صورت بگیرد ودر غیر اینصورت امکان ایجاد ضرر از منفعت،پیشی خواهد گرفت.