به گزارش
گرداب، در پی بروز اتفاق ناگوار در مدرسه معین در تهران اهمیت تاثیر فضای مجازی بر جامعه به ویژه گروه های آسیبپذیر بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفت.
همواره عدهای به محتوای مضر در فضای مجازی دسترسی پیدا میکنند اما یکی از ابزارهایی که دسترسی به محتوای مخرب را حتی برای گروههای کم سن تسریع کرده تلگرام است. زیر پوست تلگرام شبکه های متعددی با محتوای پورنوگرافی فعالیت میکنند که وظیفه ترویج و ساماندهی را نیز توامان برعهده دارند.
این فعالیت ها اغلب در قالب «اتحادها» در تلگرام انجام می شوند. اتحادها جمعی متشکل از نوجوانان در محدوده سنی زیر 18 سال هستند که اغلب با کانال ها و گروه های غیررسمی مربوط به نوجوانان سروکار دارند. محور فعالیت آنها افزایش ممبر (کاربر) و بازدید در کانال ها و گروه ها است و در موضوعاتی مانند دوستیابی و موسیقی و در موارد غیرمجاز، فاز سنگین و غم، فاز خودکشی، موضوعات غیراخلاقی و فروش مواد مخدر کار میکنند.
بعضی از اتحادها صرفا برای اعمال خلاف تاسیس و مدیریت می شوند. به عنوان مثال یک اتحاد با نام H... بیش از 150 گروه مرتبط با انحرافات جنسی شدید در تلگرام را مدیریت می کند یا اتحاد عرفان ... شبکه فروش مواد مخدر را مدیریت میکند. در این گزارش فعالیت یک اتحاد با موضوع انحرافات جنسی دقیقتر بررسی می شود.
سرنخ ماجرا از کانالی در تلگرام که لینک گروههای مرتبط با یکی از انحرافات جنسی را معرفی میکند آغاز شد. بررسی دو ساله این کانال نشان میدهد تعداد اعضای این کانال در آذر 95 حدود 6 هزار نفر بوده و در خرداد 97 به حدود 46 هزار نفر رسیده است.
این کانال توسط یک اتحاد مدیریت می شود که مدیران آن اتحاد نیز ظاهرا چند نوجوان هستند.
این کانال حدود 200 گروه مروج یک انحراف جنسی را پشتیبانی میکند. مدیران این گروه ها نیز از بچههای کم سن و نوجوان هستند. مجموع تعداد اعضای این گروه ها در سال 95 حدود 150 هزار نفر بود و در 97 به حدود 300 هزار نفر رسیده است؛ البته این آمار احتمالا به دلیل عضویت هر نفر در چندین گروه، دارای آمار تکراری است.
برخی از این گروه ها مختص نوجوان ها است و برخی بین نوجوان و گروههای سنی بالاتر ارتباط برقرار میکند. در این گروهها علاوه بر طرح موضوعات خلاف اخلاق، فضایی برای اظهارنظر و تبادل نظر برای ترویج انحرافات جنسی ایجاد می شود که برای مثال شیوههای عادی کردن این انحراف جنسی برای نوجوانان و خانوادههای آنها در جامعه یکی از محورهای این بحث ها است.
گروه های مروج انحرافات جنسی همواره به دنبال راهکاری برای هویت یابی و اعتبار بخشیدی به خود در جامعه هستند که اکنون فضای مجازی از جمله کانال ها و گروههای دور از چشم در تلگرام، فضای مناسبی برای تبادل نظر و همسو کردن نظرها در این باره در اختیار آنها گذاشته است.
علاوه بر اصل این نوع ارتباطات غیر اخلاقی، موضوع مهمتر و حساستری در قالب ترویج این نوع انحراف جنسی در این فضا در حال باب شدن است. در بسیاری مواقع کانال و گروه های مرتبط با این انحراف جنسی با عناوین مختلف مخاطب را جذب میکنند و به نوعی برای مخاطب کم سن جذاب ظاهر می شوند. بنابراین علیرغم تعداد 46 هزار نفری اعضای کانال مرتبط با این انحراف اخلاقی، اما تعداد زیادی از این افراد احتمالا هنوز به این انحراف جنسی تمایل پیدا نکردهاند.
با توجه به در دسترس بودن این فضای غیراخلاقی، اتفاق ناگواری که بین ناظم مدرسه به عنوان یک فرد بزرگسال و چند پسر نوجوان در مدرسه معین رخ داد نمیتواند زیاد دور از ذهن باشد. حتی علیرغم بروز این موارد هنوز هم در صورت نیاز امکان برخورد با این کانالها و گروه های نابههنجار در تلگرام نیست. زیرا برخورد با کانالهایی ساماندهی شده با مدیران آموزش دیده که می دانند هر چند وقت یکبار باید لینک کانال را برای به خطر نیفتادن تغییر دهند با روش ساده ایمیل کردن آدرس کانال متخلف به تلگرام قابل انجام نیست. علاوه بر این، حتی اگر چنین کانالی برای برخورد به تلگرام گزارش شود باز هم نتیجهای در برنخواهد داشت؛ زیرا این کانال ها که لیست لینکهای گروههای غیراخلاقی را قرار میدهند به دلیل اینکه در ظاهر حاوی محتوای غیراخلاقی نیستند از نظر تلگرام مصداق کانال غیراخلاقی تشخیص داده نمی شوند. همچنان که همین کانال طی دو سال گذشته فعال بوده و برخوردی با آن صورت نگرفته است.
متاسفانه در برهه های زمانی مختلف، اولویت مهم رسیدگی به اوضاع نوجوانهای در معرض آسیب در سایه مسائل مهمتر کشوری پشت گوش انداخته شده است و همواره محدودیتهای فنی هم در این روال مزید بر علت شده است.
در چنین شرایطی سوال این است که آیا مسئولانی که وظیفه سالمسازی فضای مجازی را به خصوص در وزارت ارتباطات بر عهده دارند پاسخگوی اعتماد خانوادههایی که فرزندانشان را با تضمین نظارت دستگاههای رسمی در این فضا آزاد گذاشتهاند، خواهند بود؟ یا اولویتهای دیگری به خصوص در زمین بازی سیاست و انتخابات برای خود قائل هستند؟