چگونه اخبار واقعی را در فضای مجازی دنبال کنیم؟

چگونه اخبار واقعی را در فضای مجازی دنبال کنیم؟
تاریخ انتشار : ۱۹ فروردين ۱۳۹۹

این روز‌ها با شیوع ویروس کرونا در کشور، پیگیری اخبار برای مخاطبان از اهمیت بیشتری برخوردار شده است و تشخیص صحت یا سقم اخبار نقش پررنگ‌تری به خود گرفته است.

به گزارش گرداب، فضای مجازی یکی از روش‌ها برای پیگیری اخبار مختلف بوده و مورد استقبال فراوان کاربران نیز قرار گرفته است به گونه‌ای که این روز‌ها اکثریت افراد جامعه به این فضا دسترسی داشته و از آن استفاده می‌کنند.

ساده‌ترین و در دسترس‌ترین روش برای اطلاع از اخبار روز، اتصال به اینترنت و پیگیری کانال‌های اطلاع رسانی موجود در این فضا است. اما در فضای مجازی علاوه بر سادگی‌ها و مزایایی که وجود دارد، مخاطراتی نیز مخاطبان را تهدید می‌کند.

یکی از این مخاطرات این است که فضای مجازی این بستر را برای افراد فراهم کرده که بدون محدودیت خاصی و با هر اعتقاد و دیدگاهی، مطالب مختلف را منتشر کرده و به نشر حداکثری برسانند.

در این شرایط مخاطبی که در فضای مجازی فعال است روزانه با تعداد بسیار زیادی اخبار در کانال‌ها و گروه‌ها مواجه می‌شود که تشخیص صحت و یا سقم آن‌ها ممکن است مخاطب را با چالش‌هایی رو به رو کند.

در این گزارش به بررسی راهکار‌هایی برای تشخیص اخبار موثق از اخبار دروغ در فضای مجازی پرداخته شده است.

به رسانه‌های رسمی مراجعه کنید

رسانه‌ها مانند بسیاری دیگر از صنوف، برای ادامه فعالیت خود نیازمند مجوز‌ها و دستورالعمل‌های خاص خود هستند در غیر این‌صورت از ادامه فعالیت آن‌ها توسط مراجع انتظامی و قضایی جلوگیری می‌شود. رسانه‌های رسمی که دارای مجوز‌های لازم از وزارت ارشاد اسلامی هستند، باید در انتشار اخبار خود دقت کافی را داشته و متخصصان سواد رسانه‌ای و افراد متبحر در این زمینه، صحت اخبار دریافت شده را تایید و سپس نسبت به انتشار آن‌ها اقدام کنند. در این راستا برخی رسانه‌ها که مجوز رسمی برای فعالیت ندارند ممکن است از فضا‌های به وجود آمده سوءاستفاده کرده و اقدام به انتشار حواشی کنند. مخاطبان لازم است ابتدا از رسمی بودن رسانه‌ای اطمینان حاصل کرده و سپس نسبت به پیگیری اخبار آن اقدام کنند.

همیشه لوگو‌ها و تصاویر راست نمی‌گویند!

فعالیت‌های گرافیکی و یادگیری طراحی تصاویر و لوگو‌ها کار بسیار ساده‌ای برای افراد است زیرا با یک جست و جوی ساده در اینترنت می‌توان نرم‌افزار‌های طراحی لوگو و تغییر‌های کلان در تصاویر را به همراه آموزش‌های آن‌ها دانلود و استفاده کرد. به این ترتیب طراحی و تغییر دادن تصاویر مختلف و ارائه اطلاعات غیرواقعی به مخاطبان برای افراد سودجو کار چندان سختی نیست. با توجه به این موضوع لازم است مخاطبان در فضای مجازی هر تصویر و لوگویی را واقعی نپنداشته و آن را باور نکنند.

همه رسانه‌ها بی طرف نیستند

فعالیت‌های طیف‌های مختلف سیاسی در کشور این روز‌ها بسیار گسترش یافته و برخی از افراد با پرداختن بیش از حد به موضوعات سیاسی باعث دامن زدن به مشکلاتی می‌شوند که به سادگی قابل حل بوده اند. رسانه‌ها نیز براساس تفکرات مدیرانی که آن‌هارا اداره می‌کنند، ممکن است جهت‌گیری‌های سیاسی داشته و به برخی مسائل بیش از اندازه دامن زنند. با اندکی تامل در روند انتشار اخبار خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مختلف می‌توان به اینکه آیا جهت‌گیری سیاسی در روند کار این رسانه وجود دارد یا نه پی برده و در باور کردن اخبار آن‌ها کمی تامل کرد.

بازنشر زیاد یک خبر نشانه صحت آن نیست

صحت یا سقم اخبار زمانی مشخص می‌شود که از سوی منبعی رسمی و موثق تایید شود و این امر توسط رسانه‌های رسمی معلوم می‌شود؛ اینکه خبری را در چندین کانال مشاهده کرده و بخوانید نشان‌دهنده صحیح بودن آن نیست. مخاطبان در این باره نیز باید اخبار را از مراجع رسمی و موثق دنبال کرده و به هر خبری اعتماد نکنند.

جوینده منبع خبر باشید

اگر خبر یا مطلبی را در کانال‌ها و گروه‌های غیر رسمی مشاهده کرده و در صورت جست و جو موفق به یافتن آن در خبرگزاری‌ها و رسانه‌های رسمی نشدید، به دنبال کشف منبع آن خبر باشید و تا آن را از منبعی قابل اعتماد دریافت نکرده اید نسبت به انتشار آن اقدام نکرده و یا ذهن خود را با آن مطلب درگیر نکنید.

شفافیت در منابع مالی رسانه

بسیاری از کشور‌های خارجی که با حکومت و شیوه اداره ایران مخالف هستند همواره به دشمنی و کینه‌ورزی علیه کشور ما پرداخته‌اند. در سال‌های گذشته ساز و کار انتخاب شده توسط این کشور‌ها برای دشمنی، جنگ روانی است. رسانه‌های معاندی که علیه ایران فعالیت می‌کنند شعبه‌هایی هم در کشور دارند و البته سوژه‌های خبری ایران بسیار برای آن‌ها جذابیت داشته و پرداختن به اخبار کشور ما جزو مهم‌ترین کار‌های این رسانه‌ها تلقی می‌شود، همچنین بخش اعظم اخبار رسانه‌های معاند را بزرگ‌نمایی اخبار و دروغ پردازی درباره سوژه‌های ایران تشکیل می‌دهد. رسانه‌های غربی با اجیرکردن برخی رسانه‌های داخلی فضای مناسبی را برای تشویش اذهان عمومی مردم و رسیدن به اهداف شوم خود فراهم می‌کنند. همان‌طور که نمونه‌هایی از این رسانه‌ها در کشور شناخته وعوامل آن دستگیر شده اند.

درآمدزایی برای رسانه‌ها علاوه بر این موضوع، ممکن است آن‌ها را به راه‌های انحرافی دیگری نیز بکشاند که شناخت منابع مالی هر رسانه یا خبرگزاری و اتصال آن به نهاد‌ها و دستگاه‌های مختلف می‌تواند یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص صحت اخبار آن رسانه باشد.

رعایت این نکات می‌تواند شمارا در فهم بهتر اخبار، اعتماد به آن‌ها و جلوگیری از تاثیرات منفی اخبار فضای مجازی بر روی روان و ذهن شما کمک کند.