به گزارش
گرداب، گسترش چشمگیر میزان استفاده کاربران از گوشیهای هوشمند در سالهای اخیر باعث به وجود آمدن نوعی اعتیاد به این دستگاهها شده است و بیشتر وقت افراد در اوقات فراغت صرف استفاده از گوشیهای موبایل میشود. اما یکی از مهمترین مضرات گوشیهای هوشمند استفاده از آنها در زمان قبل از خواب است، گوشیهای هوشمند و کامپیوترها منبع نور مصنوعی برای انسان به شمار میرود و با توجه به انتشار نور آبی از این دستگاهها، آنها عامل اصلی بیدار ماندن افراد در هنگام خواب انسانها هستند.
نور آبی همان نوری است که با انتشار آن مغز فرمان بیدار شدن بدن و فرارسیدن صبح را اعلام میکند و استفاده از گوشی هوشمند در محل تاریک باعث میشود مغز دستور بیدار شدن بدن را صادر کند این در حالی است که اصلا بدن به خواب نرفته و به این ترتیب چرخه خواب انسانها به هم میخورد. اما این تنها دلیل خاموش کردن و عدم استفاده از گوشی در شب نیست و استفاده از گوشی هوشمند در زمان قبل از خواب تاثیرات بسیار بدی روی بدن افراد خواهد گذاشت که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
آسیب رسیدن به چشم
برخی از پزشکان اعلام کردهاند که نور آبی میتواند موجب رسیدن آسیب بسیار جدی به شبکیه چشم شود و به مرور زمان باعث از بین رفتن بینایی مرکزی چشم که همان مشاهده اجسام موجود در مقابل افراد است شود.
نور آبی مصنوعی کوتاهترین و با انرژیترین طول موج را در میان نورهای مرئی دارد و با توجه به کوتاه بودن این طول موج، میزان کنتراست چشم هنگام مشاهده کاهش پیدا میکند. از مهمترین نشانههای تاثیرات منفی نور آبی باید به وجود مواردی مانند دشواری در تمرکز، تاری دید، احساس شدید خستگی، درد سر و گردن پس از انجام یک روز کاری را اعلام کرد.
کم خوابی
نور آبی باعث اختلال در تولید ملاتونین میشود و این موضوع میتواند باعث تغییر در ساعت و کیفیت خواب افراد شود. ملاتونین همان هورمونی است که باعث میشود چرخه خواب افراد تنظیم شود و در صورت عدم تنظیم چرخه خواب، بدن دچار کم خوابی خواهد شد و در طول روز افراد احساس خستگی بسیار شدید خواهند کرد. علاوه بر این کمبود خواب در افراد میتواند باعث بروز مشکلاتی بسیار جدی در بدن افراد شود و در برخی موارد ابتلا به چاقی نیز گزارش شده است.
افزایش خطر ابتلا به سرطان
ملاتونین یکی از آنتی اکسیدانهای بسیار مهم در بدن افراد است که به طور طبیعی تولید میشود، اما این آنتی اکسیدان به وسیله نور آبی متصاعد شده از گوشی یا کامپیوتر، سرکوب و این موضوع در دراز مدت باعث از بین رفتن این آنتی اکسیدان در بدن خواهد شد. گفتنی است که اختلال در تولید ملاتونین در یک شب موضوع بسیار جدی نیست اما در دراز مدت اثرات بسیار بدی خواهد داشت.
نبود ملاتونین در بدن یا کمبود آن باعث فعال شدن سرطانهایی مانند سرطان پستان، روده بزرگ و پروستات خواهد شد؛ به طور کلی نبود ملاتونین به معنای خطر بالاتر آسیب سلولی، میزان التهاب بالاتر و اختلال در عملکرد ایمنی طبیعی است.
ابتلا به افسردگی
افرادی که آنتی اکسیدان ملاتونین در بدن آنها از بین رفته و ساعت خواب آنها به دلیل استفاده از نور مصنوعی تغییر پیدا کرده است، تا حد بسیار بیشتری نسبت به بقیه افراد در معرض خطر افسردگی قرار دارند. کمبود خواب در بدن باعث بروز اختلال در عملکرد انتقال دهندههای عصبی خواهد شد و به این ترتیب منجر به کاهش سیگنالینگ سیناپسی بین سلول های عصبی که همان سلولهای تنظیم کننده رفتار افراد است خواهد شد؛ به این ترتیب افراد احساس ضعف و تغییر در رفتار خواهند داشت.
افزایش یا کاهش وزن
اختلال در تولید ملاتونین در بدن باعث تغییر در عملکرد هورمونهای کنترل کننده گرسنگی در افراد میشود و به این ترتیب فرد احساس گرسنگی بیش از حد خواهد داشت. گفتنی است که بالعکس این موضوع نیز وجود دارد و طبق اعلام یکی از پزشکان مطرح دنیا، کمبود خواب به طور مستقیم روی سطح انسولین بدن تاثیر میگذارد و باعث میشود متابولیسم بدن به هم ریزد که به این ترتیب وزن افراد نیز کاهش پیدا خواهد کرد. اما چاقی یا لاغری به وجود آمده به دلیل کم خوابی نوعی بیماری به شمار میرود و افراد دچار بیماریهای جبران ناپذیری خواهند شد.
بدن هر فرد در شبانه روز به هفت ساعت خواب کامل احتیاج دارد و خواب موجب پاکسازی سموم موجود در مغز که به وسیله سلولهای مغزی تولید میشود خواهد شد؛ در حال حاضر حدود ۹۵ درصد از افراد خواب کامل ندارند و سموم موجود در مغز آنها از بین نمیرود.
اختلال در فعالیت مغز
یکی دیگر از مضررات نور گوشی، کاهش سطح یادگیری در افراد است. استفاده گوشی پیش از خواب باعث میشود افراد دچار حواس پرتی و ضعف حافظه در روز بعد خود شوند. دانشمندان با مقایسه مغز افراد کم خواب با افرادی که خواب کافی دارند، به این نتیجه رسیدند که کم خوابی باعث کاهش متابولیسم بدن افراد و جریان خون برای رسیدن به مغز افراد خواهد شد.
برای جلوگیری از بروز هرکدام از این مشکلات راه حلهایی وجود دارد که سه راه بسیار مهم آن در ادامه بیان شده است.
استفاده از عینکهای مسدود کننده از نور آبی
در صورتی که افراد به دلیل کار یا هر موضوع دیگری توان جدا شدن از گوشیهای هوشمند یا کامپیوتر را ندارند باید از عینکهای مسدود کننده نور آبی استفاده کنند. این نوع عینکها ضمن جلوگیری از خستگی چشم، باعث میشود افراد در هنگام استفاده از این نوع عینکها در شب مانع از بهم ریختگی میزان ملاتونین تولیدی بدن شوند و از کاهش زیاد کیفیت خواب نیز جلوگیری شود.
عدم استفاده از لوازم الکترونیکی تا دو ساعت پیش از خواب
به طور کلی استفاده از گوشی در زمان پیش از خواب برای بسیاری از افراد به عادت تبدیل شده است و ترک آن سخت است. اما در صورتی که افراد متوجه میزان آسیب استفاده از گوشی شوند، به راحتی خود را متقاعد به کنار گذاشتن گوشی در زمان مشخصی پیش از خواب خود خواهند شد.
خاموش کردن چراغها
پیش از خواب توصیه میشود میزان روشنایی خانه را کم کنید، چرا که این موضوع به مغز اعلام میکند زمان خواب نزدیک است و مغز باید دستور انتشار ملاتونین را صادر کند. در حال حاضر مناسبترین نور برای زمان پیش از خواب قرمز ملایم است که باعث میشود مغز احساس آرامش داشته باشد و خود را آماده خواب کند.