واتساپ یکی از شبکههای اجتماعی پرطرفدار بین اقشار مختلف جامعه است. این شبکه‌ی اجتماعی به علت همه‌گیری، می‌تواند بستر وقوع بسیاری از جرائم و اتفاقات ناگوار باشد
به گزارش گرداب، این پلتفرم به خاطر نظارت سلیقه‌ای و قانون‌گذاری‌های غیراخلاقی پلتفرم مناسبی برای کودکان نیست و توصیه میشود که کاربران ایرانی از پلتفرم‌های ایرانی استفاده کنند که در این زمینه از ابزارهای لازم مبتنی با ارزش‌های ما استفاده کرده‌اند. آسیب‌های شبکههای اجتماعی برای کودکان مسئله‌ای بسیار حیاتی است. به خصوص از آنجا که رده‌ی سنی کودک و نوجوان نسبت به این اتفاقات آسیب‌پذیرتر هستند، مساله‌ی مراقبت از این قشر در واتساپ بسیار حائز اهمیت است. از طرف دیگر، با وجود این که برای ایجاد حساب در واتساپ حداقل فرد باید شانزده ساله باشد، کودکان با سنین کمتر نیز می‌توانند سن خود را اشتباه وارد کنند و بدین ترتیب به این شبکه‌ی اجتماعی دسترسی داشته باشند.
در ادامه به تعدادی از اتفاقات ناگوار پرتکرار در این شبکه‌ی اجتماعی اشاره شده است:
- باج‌گیری و زورگویی‌های آنلاین.
- مواجه شدن با محتوای جنسی، خشونتآمیز و دلخراش.
- تعرض در دنیای واقعی در صورت به اشتراک گذاشتن موقعیت مکانی و آدرس خانه.
- خطر کلاهبرداری و دیگر مشکلات مربوط به دریافت پیامهای جعلی.
- در واتساپ تمام اعضاء یک گروه به شماره‌ی تماس اعضای دیگر دسترسی دارند و هر کاربری هر محتوایی در گروه به اشتراک بگذارد، بقیه آن را میبینند.
توضیحاتی در زمینه‌ی مراقبت از کودکان در واتساپ:
برای این که کودک خود را از این خطرات دور نگه دارید، در وهله‌ی اول باید آرامش خودتان را حفظ کنید و سپس دوستانه از او بخواهید که شما را در جریان تجربیات آنلاین خود قرار دهد. لحن صحبت کردن شما در این مورد بسیار مهم است! بسیاری از نوجوانان از این که به پدر و مادر خود بگویند که چه فعالیت‌هایی در فضای مجازی دارند، می‌ترسند.
جهت استفاده‌ی بهتر و بدون مشکل از فضای واتساپ، رویکردی تحت عنوان پنج قانون در ذیل شرح داده شده است:
قانون اول: عدم اشتراک اطلاعات شخصی؛ اطلاعاتی مانند موقعیت مکانی، رمز عبور و نام مدرسه را در واتساپ به اشتراک نگذارید.
قانون دوم: عدم ملاقات حضوری؛ با هیچ یک از کاربران واتساپ که آنها را نمی‌شناسید، ملاقات حضوری ترتیب ندهید.
قانون سوم: باز نکردن لینک‌ها؛ اگر فرد غریبه‌ای در واتساپ برای شما لینکی فرستاد، به هیچ عنوان آن را باز نکنید.
قانون چهارم: عدم اعتماد به غریبه‌ها؛ به هیچ غریبه‌ای در واتساپ اعتماد نکنید.
قانون پنجم: گزارش دادن؛ هر مورد ناراحت کننده یا مشکوک را که در واتساپ مشاهده کردید، به مقامات انتظامی گزارش دهید.
چندین پیشنهاد جهت کاهش احتمال رخ دادن مشکلات آنلاین:
تغییر تنظیمات دسترسی موقعیت مکانی و اطلاعات شخص:
واتساپ به صورت پیش‌فرض تصویر پروفایل و آخرین بازدید یا آخرین زمان آنلاین بودن فرد را برای همه‌ی کاربران نمایش میدهد.
از فرزند خود بخواهید این اطلاعات را فقط در دسترس مخاطبین خودش قرار دهد و همچنین فقط با افرادی که میشناسد، چت کند. جهت تغییر دادن این تنظیمات واتساپ مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:
1. روی سه نقطه در قسمت بالا و راست صفحه ضربه بزنید،
2. قسمت تنظیمات (Setting) را انتخاب کنید،
3. سپس روی حساب کاربری (Account) ضربه بزنید،
4. حال گزینه‌ی حریم خصوصی (Privacy) را انتخاب کنید،
5. مواردی را که نمیخواهید برای همه‌ی کاربران نمایش داده بشود، انتخاب کنید و تنظیمات آن را تغییر دهید.
یکی از قابلیتهای واتساپ به اشتراک گذاشتن موقعیت مکانی به صورت زنده (Live Location) است. از فرزند خود بخواهید از این قابلیت به هیچ عنوان برای افراد غریبه استفاده نکند!
برای بررسی تنظیمات مربوط به موقعیت مکانی زنده مراحل زیر را انجام دهید؛
کلیک روی سه نقطه در قسمت بالا و راست،
2. تنظیمات (Setting) را انتخاب کنید،
3. روی گزینه‌ی حساب کاربری (Account) کلیک کنید،
4. گزینه‌ی حریم خصوصی (Privacy) را انتخاب کنید،
5. تنظیمات موقعیت مکانی را تغییر دهید.
2. عدم به اشتراک گذاشتن تصاویر خصوصی و خانوادگی:
اشتراک عکس و فیلم در واتساپ بسیار راحت است. در حالی که اگر کسی پیام شما را باز کند و عکس/فیلم را دانلود کند، اطلاعات در گالری موبایل او ذخیره میشود و دیگر حذف کردن پیام فایدهای ندارد!
بنابراین از کودک خود بخواهید هیچ گونه عکس و فیلم شخصی و خانوادگی را برای افراد غریبه نفرستد.
3. نحوه‌ی حذف و خارج شدن از گروههای واتساپ:
ممکن است در واتساپ چشمتان به گروههایی بخورد که در آن محتوای خشونتآمیز و یا پورنوگرافی به اشتراک گذاشته میشود.
از این گروهها به صورت زیر خارج شوید و این را به کودک خود نیز آموزش دهید:
1. وارد گروه شوید و علامت سه‌نقطه‌ی بالا سمت راست را لمس کنید،
2. گزینه‌ی بیشتر (more) را انتخاب کنید،
3. از گروه خارج شوید.
4. نحوه‌ی مسدود کردن و گزارش کردن کاربران مزاحم:
زمانی که یک شماره‌ی ناشناس برای اولین بار به شما در واتساپ پیام بدهد، واتساپ سه گزینه‌ی مسدود کردن، گزارش کردن و اضافه کردن به مخاطبین را به شما میدهد. از این طریق به سادگی میتوانید با لمس گزینه‌ی مسدود یا گزارش کردن، از شر مزاحمهای ناشناس راحت شوید.
همچنین اگر یکی از مخاطبین شما برایتان مزاحمت ایجاد کرد، میتوانید او را بدون این که متوجه شود مسدود کنید.
مسدود کردن در سیستم عامل آی‌اواس (iOS):
1. چت را باز کنید،
2. روی نام مخاطب مورد نظر ضربه بزنید،
3. گزینه‌ی مسدود کردن مخاطب (Block Contact) را انتخاب کنید.
مسدود کردن در سیستم عامل اندروید:
1. چت را باز کنید،
2. سه‌نقطه‌ی درج شده در قسمت بالا سمت راست را انتخاب کنید،
3. گزینه‌ی بیشتر (more) را انتخاب کنید،
4. گزینه‌ی مسدود کردن مخاطب (Block Contact) را انتخاب کنید.
قابلیت دیگری که واتساپ در اختیار کاربران خود قرار داده است، این است که شما میتوانید در صورت مشاهده‌ی کاربرانی که پیام حاوی محتوای جنسی با خشونتآمیز ارسال میکنند، به خود واتساپ این کاربران را گزارش دهید. به منظور انجام این کار مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید؛
گزارش دادن در سیستم عامل آی‌اواس (iOS):
تنظیمات را باز کنید،
2. گزینه‌ی راهنما (Help) را لمس کنید،
3. گزینه‌ی تماس با ما (Contact us) انتخاب کنید.
گزارش دادن در اندروید:
سه‌نقطه‌ی بالا سمت راست صفحه را لمس کنید،
2. تنظیمات را انتخاب کنید،
3. گزینه‌ی راهنما را لمس کنید،
4. گزینه‌ی تماس با ما را انتخاب کنید.
5. شناخت و هوشیاری نسبت به پیامهایی که بوی کلاهبرداری و تعرض میدهند:
سالانه جنایتهای بسیاری در فضای مجازی از جمله واتساپ رخ میدهد. از این قبیل میتوان به اخاذی، خالی کردن حساب بانکی، باج‌گیری و غیره اشاره کرد.
با فرزند خود درمورد این گونه پیامهای مشکوک صحبت کنید و از آنها بخواهید نسبت به این پیامها محتاطانه عکسالعمل نشان دهند. در ادامه چند مثال از اینگونه پیامها ذکر شده است:
1. پیامهایی حاوی عبارت «روی لینک زیر کلیک کنید تا…».
2. پیامهایی که از شما جزئیات حساب بانکی، تاریخ تولد و موارد این چنینی را درخواست میکنند.
3. این که کسی از شما بخواهد پیامی را فوروارد کنید.
4. پیامهایی با مضمون «برای استفاده از واتساپ باید هزینه پرداخت کنید».
