پرونده/ فناوری‌های فردا: نوآوری‌ها در حوزه پزشکی

پرونده/ فناوری‌های فردا: نوآوری‌ها در حوزه پزشکی
تاریخ انتشار : ۱۶ آبان ۱۴۰۱

اپلیکیشن‌های سلامت با ذخیره اطلاعاتی همچون قد و وزن، بررسی علائم حیاتی ازجمله فشار خون و ضربان قلب و سابقه بیماری، توصیه‌های پزشکی مفیدی را پیرامون فعالیت‌های روزمره و تغذیه در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

به گزارش گرداب، هوش مصنوعی یکی از گرایش‌های برتر حوزه فناوری در سال‌های اخیر بوده است. استفاده از هوش مصنوعی سبب شده تا شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات بتوانند پیشرفت چشمگیری را در محصولات خود به وجود بیاورند. برای درک بهتر افزایش این میزان کارایی، می‌توان مسیریابی آنلاین را مثال زد.

در نقشه‌های سنتی و قدیمی، کاربران تنها می‌توانستند امکان رسیدن به مقصد از یک مسیر مشخص را از طریق نقشه متوجه شوند. اما در نقشه‌های امروزی، هوش مصنوعی با گردآوری حجم عظیمی از اطلاعات کاربران، بهترین مسیر را به آن‌ها پیشنهاد می‌دهد.

ازجمله این اطلاعات می‌توان به سرعت رسیدن به مقصد از آن مسیر در روز‌های قبل توسط کاربران دیگر، توجه به محدودیت و ممنوعیت تردد، مسدود بودن مسیر‌ها به دلیل ساخت و ساز یا تصادف، افزایش ترافیک به دلیل شرایط آب و هوایی و کاهش ترافیک در روز‌های تعطیل اشاره کرد. هوش مصنوعی نقشه‌های آنلاین با تحلیل آنی تمامی این اطلاعات که از هزاران کاربر گردآوری می‌شوند، می‌توانند بهترین مسیر را به هر کاربر برای رسیدن به مقصد پیشنهاد دهند.

در یک دهه گذشته، هوش مصنوعی و کاربرد‌های بیشمار آن به حوزه پزشکی نیز وارد شده است. اپلیکیشن‌های سلامت با گردآوری اطلاعات کاربران، کیفیت خدمات خود را مانند مسیریابی آنلاین بالا برده‌اند.

این برنامه‌ها با ذخیره اطلاعاتی همچون قد و وزن، بررسی علائم حیاتی ازجمله فشار خون و ضربان قلب و سابقه بیماری، توصیه‌های پزشکی مفیدی را پیرامون فعالیت‌های روزمره و تغذیه در اختیار کاربران قرار می‌دهند. سامانه‌های مشابهی نیز در بیمارستان‌ها و مراکز اورژانسی مورد استفاده قرار می‌گیرند، جایی که هوش مصنوعی با دریافت اطلاعات لحظه‌ای بیمار بستری‌شده و با توجه به شرایط وی، پیش از بحرانی شدن حال بیمار، هشدار‌های لازم را به پرستاران منتقل می‌کند.

به کار بستن هوش مصنوعی در حوزه پزشکی و سلامت گام مهمی بود که ثمره‌ش در دوران شیوع ویروس کرونا بیش از پیش به چشم آمد. اپلیکیشن‌های سلامت با توجه به تغییرات گسترده در علائم ابتلا به این ویروس ناشناخته، از مجموعه این علائم برای تشخیص احتمال مبتلا بودن فرد به ویروس و نیاز به مراجعه به مراکز درمانی استفاده می‌کنند. این ویژگی حتی به دستیاران صوتی خانگی نیز رسید و این دستگاه‌های هوشمند اکنون قادرند امکان ابتلا به ویروس را با توجه به علائم و اطلاعات کاربر تشخیص دهند.

برخی از برنامه‌ها نیز با توجه به موقعیت مکانی افراد مبتلا، به کاربران هشدار می‌دهند تا از مکان‌های پرخطر عبور نکنند.

در بخش‌های اورژانسی بیمارستان‌ها نیز استفاده از سامانه‌های مجهز به هوش مصنوعی سبب شده تا پرستاران و دکتر‌ها کمتر به مراجعه حضوری برای سنجش علائم بیمار نیاز داشته باشند و این اطلاعات را از طریق حسگر‌های متعددی که به طور هوشمند در طول روز علائم حیاتی بیمار را اندازه‌گیری می‌کنند، دریافت کرده و کمتر در معرض تماس با بیماران مبتلا به ویروس کرونا باشند.

هوش مصنوعی در راه‌اندازی این دست خدمات نقش کلیدی دارد. شرکت‌هایی که در حوزه هوش مصنوعی پیشرفته‌تر هستند، توانستند خدمات بهتری را در دوران شیوع ویروس کرونا ارائه دهند. در ایران نیز ردیابی هوشمند مبتلایان به ویروس در سطح شهر‌های مختلف انجام و از سامانه‌های هوشمند در بخش‌های اورژانسی بهره گرفته شد. سامانه سیب برای ثبت اطلاعات بیماران مبتلا به کرونا راه‌اندازی شد که ابتلای افراد به ویروس کرونا که در بخش دولتی آزمایش شده‌اند، در این سامانه قرار می‌گیرد.

وزارت بهداشت نیز با همکاری وزارت ارتباطات اقدام به راه‌اندازی اپلیکیشن «مقابله با کرونا» کرد. کاربران می‌توانند پیش از مراجعه به مراکز درمانی به دلیل احتمال آلودگی به کرونا، با استفاده از این اپلیکیشن تست سلامت بدهند. در قسمت «تست سنجش احتمال ابتلا به کرونا» کاربران می‌توانند برای بررسی علائم بیماری، مشخصات خود و نزدیکان خود را وارد کرده و سپس با پاسخ به سوالاتی، چون احساس لرز شدید، سرفه خشک شدید، گلودرد شدید، احساس تنگی نفس شدید، میزان درجه تب، ابتلا به بیماری قلبی و فشار خون و بیماری خاص و بارداری و غیره، مشخص کنند که آیا مبتلا به کرونا هستند یا خیر.

این تست‌ها ذخیره می‌شوند و کاربران با مراجعه دوباره به این تست‌ها می‌توانند وضعیت خود را به روز‌رسانی کنند. در بخش «اطلاع‌رسانی» نیز آخرین اطلاعیه‌های ستاد استانی مبارزه با کرونا منتشر می‌شود. علاوه بر این، در این اپلیکیشن لیست مراکز درمانی مرجع و بیمارستان‌ها با قابلیت تخلیه اضطراری معرفی شده است.
اپلیکیشن ماسک نیز با کمک گرفتن از مردم، به مقابله با کرونا پرداخت. در ماسک می‌توان نقشه ابتلا به کرونا در کشور، شهر و محل زندگی را مشاهده و از مناطق آلوده دوری کرد، و همچنین با پاسخ منظم به سوالات اپلیکیشن احتمال ابتلا به کرونا را سنجید.

افزایش ارائه و استفاده از این دست سامانه‌ها و اپلیکیشن‌ها می‌تواند در مواقع بحرانی همچون شیوع ویروس کورنا، که رخداد مجدد آن در آینده دور از ذهن نیست، می‌تواند به مدیریت و کنترل هر چه بهتر این بحران‌ها به نهاد‌های اجرایی کمک شایانی کند. با حمایت بیشتر از استارت‌آپ‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی و سوق دادن آن‌ها به سمت حوزه پزشکی، می‌توان کمبود‌های اطلاعاتی و خدماتی در این حوزه را پوشش داد.