کارشناسان از شواهد قطعی استفاده دولتی از جاسوس‌افزار صهیونیستی پگاسوس علیه مردم مکزیک صحبت می‌کنند.
به گزارش گرداب، نهاد‌های دانشگاهی در دانشگاه‌های مکزیک و تورنتو اخیراً نسخه اصلاح و به‌روز‌رسانی شده از گزارش جاسوسی دولتی سال ۲۰۲۲ را منتشر کردند. در ماه اکتبر ۲۰۲۲، با تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که ارتش مکزیک جاسوس‌افزار‌هایی خریداری و از آن‌ها علیه حداقل دو روزنامه‌نگار مکزیکی و یک فعال حقوق بشر بین سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ استفاده کرده است. با آن که شواهد غیرمستقیمی وجود داشتند، هیچ مدرک قاطع و قانع‌کننده‌ای در دسترس نبود، اما حالا به نظر می‌رسد که اسناد داخلی جدید منتشر شده آن را ثابت می‌کند.
لوئیس فرناندو گارسیا که وکیل و مدیر اجرایی R۳D مکزیک است، نهادی دانشگاهی که به ارائه این گزارش پرداخته است، در مصاحبه‌ای می‌گوید که فهرست درخواست‌ها برای دسترسی به سوابق و اسناد داخلی وزارت دفاع (که در سال ۲۰۲۲ گروه هکتویست گواکامایا منتشر کرده بود) نشان می‌دهد که مقامات رده بالای ارتش مکزیک، جاسوس‌افزار پگاسوس خریداری کرده‌اند. R۳D نامه پذیرشی از سال ۲۰۱۹ پیدا کرده است که ارتش را به شرکتی با حق انحصاری فروش مجوز برای جاسوس‌افزار پگاسوس گروه NSO در مکزیک مرتبط می‌سازد.
گروه NSO پگاسوس را در سال ۲۰۱۱ ایجاد کرد و این جاسوس‌افزار در اتفاقات مهمی از جمله دستگیری قاچاقچی بزرگ ال چاپو و قتل جمال خاشقچی دخیل بود. قابلیت پگاسوس این است که در تلفن هوشمند کاربر بدون اطلاع خود کاربر فعال می‌شود و عملاً تلفن همراه به یک دستگاه جاسوسی جیبی تبدیل می‌گردد. به این ترتیب می‌توان موقعیت کاربر، اطلاعات تماس او و اطلاعات دوستانش را ضبط کرد.
در میان اسناد افشا شده، اسنادی از دبیرخانه دفاع ملی مکزیک SEDENA هست که به وجود آژانس اطلاعاتی نظامی ناشناخته که مسئول برنامه‌های نظارتی کشور است اشاره دارد. در فایل‌های فاش شده، از این آژانس با نام مرکز اطلاعات نظامی (CMI) یاد شده که ریموندو راموس فعال حقوق بشر را تحت نظر داشته است. راموس در حال تحقیق درباره یک قتل غیرقانونی و مشکوک توسط ارتش بود؛ قتلی که در ژوئیه ۲۰۲۰ در یک شهر مرزی به نام نوئوو لاردو رخ داد.
خلاصه‌ای از مصاحبه صورت‌گرفته در پادکست فوق‌الذکر در ادامه آورده شده است.
می‌توانید درباره ماموریت R۳D برای افرادی که بی‌اطلاعند توضیح دهید؟
لوئیس فرناندو گارسیا: شبکه دفاع از حقوق دیجیتال (R۳D) یک سازمان غیردولتی است که روی مسائل مربوط به حقوق بشر و فناوری کار می‌کند. ما از همان ابتدا سعی کرده‌ایم درباره دستگاه‌های نظارتی در مکزیک تحقیق کنیم و پس از کشف تخلف، با آن‌ها مقابله کنیم.
شما تحقیقات اخیر خود درباره نظارت دولت را با همکاری دانشگاه تورنتو در اوایل سال ۲۰۲۲ آغاز کردید.
تحقیقات اولیه که گزارش آن در اکتبر ۲۰۲۲ منتشر شد چه چیزی را مشخص کرد؟
گارسیا: ما شروع به بررسی تلفن‌های فعالان حقوق بشر و روزنامه‌نگاران کردیم تا ببینیم می‌توانیم شواهدی قطعی از استفاده پگاسوس در مکزیک پیدا کنیم. افرادی را که هدف این جاسوس‌افزار قرار گرفته بودند ثبت کردیم و دیدیم که در سال‌های ۲۰۱۹، ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ هدف قرار گرفته بودند. این یعنی همه این اقدامات در دولت فعلی و نه دولت قبلی انجام شده است.
یک هفته بعد یا شاید کمتر از تاریخ انتشار گزارش ما، اتفاق بسیار مهمی افتاد. سیستم ایمیل ارتش هک شد و گروه هکتیویست گواکامایا امکان دسترسی به این ایمیل‌ها را به رسانه‌ها و سازمان‌های حقوق بشر داد. به این ترتیب ما توانستیم آن تکه گمشده‌ای که ارتش را مستقیماً به پرونده پگاسوس ربط می‌داد پیدا کنیم.
آیا می‌توانید درباره بعضی از جزئیات کشف شده توسط گواکامایا به ما بگویید؟
گارسیا: ما توانستیم نوعی نامه پذیرش از ارتش پیدا کنیم که خطاب به وزیر کل دفاع ملی مکزیک یعنی سرکرده ارتش بود. در این نامه درباره قراردادی با شرکت Comercializadora Antsua ذکر شده بود که شدیداً نسبت به دخالت آن مشکوک بودیم. این شرکت واسطه‌ای است که گروه NSO از آن برای تجاری‌سازی پگاسوس در مکزیک استفاده می‌کند. این نامه سندی است که نشان می‌دهد چنین قراردادی وجود داشته و سرکرده ارتش از آن باخبر بوده است.
آیا به این که این اسناد ممکن است جعلی باشند شک کردید؟
گارسیا: به هیچ وجه. خود رئیس جمهور آندرس مانوئل لوپز اوبرادور تأیید کرد که هک اتفاق افتاده است و اسناد واقعی هستند. برخی از اسناد را هم خودمان تأیید کردیم. ما ایمیلی را که خطاب به وزیر ارتش بود پیدا کردیم و برای تأیید واقعی بودن آن، از راه‌های قانونی درخواست برای دسترسی پیدا کردن به اطلاعات را دادیم. آن‌ها هم همان ایمیل را در جواب به ما ارسال کردند. نه دولت و نه ارتش درباره جعلی بودن اسناد هک شده اظهارنظری نکردند.
شما سال‌ها روی مسائل نظارتی در مکزیک کار می‌کردید. این اطلاعات جدید چگونه به تحقیقات شما کمک کرد؟
گارسیا: حال ما شماره قرارداد، تاریخ قرارداد و مبلغ پرداخت شده (حدود ۱۴۰ میلیون پزو) را می‌دانیم و به طور قطع می‌توانیم بگوییم که ارتش سعی در پنهان کردن اطلاعات مربوط به این قرارداد داشته و به مقامات دروغ گفته است (R۳D مرتباً درخواست برای دیدن این سند می‌داده است، اما به آن‌ها می‌گفتند که چنین سندی وجود ندارد).
آیا در بین اسناد چیزی پیدا کردید که تعجب‌آور بود یا اطلاعاتی کاملاً متفاوت با آنچه می‌دانستید ارائه می‌کرد؟
گارسیا: بله. ما راجع به واحد اطلاعات نظامی به نام CMI باخبر نبودیم. اگر درباره CMI در گوگل جستجو کنید، اطلاعات چندانی پیدا نمی‌کنید. طبق آن چه که در سند آمده است، هدف CMI ارائه محصولات اطلاعاتی به دست آمده از طریق داده‌های سیستم‌های بسته به رئیس ستاد است. به عبارتی، اطلاعات منبع باز نیست و آن‌ها درباره رهگیری ارتباطات و تماس‌ها صحبت می‌کنند. آن‌ها از نظر قانونی هیچ حقی برای شنود تماس‌های غیرنظامیان ندارند.
علاوه بر این، با جستجو‌هایی که کردم نتوانستم هیچ سند رسمی یا قانونی مبنی بر تأسیس این مؤسسه پیدا کنم. هر چند سندی پیدا کردیم که حاوی تجزیه و تحلیلی از نقاط قوت، فرصت‌ها، نقاط ضعف و تهدیدات علیه CMI بود. یکی از تهدیداتی که به طور خاص روی آن تأکید داشتند، علنی شدن فعالیت‌های این مرکز یعنی CMI بود. یکی از نگرانی‌های اصلی آن‌ها این بوده است که مبادا مردم به وجود CMI پی ببرند و بفهمند که چه کاری انجام می‌دهد.
یعنی واقعاً می‌خواهند فعالیت‌هایشان سری و محرمانه بماند...
گارسیا: دقیقا.
شما اطلاعات نظارتی خاصی از یک فعال حقوق بشر به نام ریموندو راموس پیدا کردید. کمی در مورد آن به ما بگویید.
گارسیا: یکی از اسناد، ارتباطات ریموندو راموس با روزنامه‌نگاران در زمان انتشار یک ویدیوی جنجالی را نشان می‌دهد. ویدیویی که در آن به نظر می‌رسید یک قتل غیرقانونی توسط ارتش در شهر مرزی نوئوو لاردو صورت گرفته است. راموس در حال بررسی واقعه تیراندازی بوده و همه مکالمات او با روزنامه‌نگاران در آن زمان روی برنامه‌های رمزگذاری شده (انکریپتد) انجام شده است. این یعنی تنها راهی که می‌توانستند مکالمات را ضبط کنند، استفاده از جاسوس‌افزاری مانند پگاسوس بوده است. جاسوسی سایبری انجام شده توسط مرکز اطلاعات نظامی کاملاً غیرقانونی است، چون ارتش فاقد اختیار قانونی برای مداخله در ارتباطات و تماس‌های خصوصی غیرنظامیان است.
این سند همچنین نشان می‌دهد که ارتش به اطلاعات محرمانه‌ای درباره ارتباط راموس با کارتل در نوئوو لاردو دسترسی دارد. هر چند آن‌ها چیزی را ثابت نکرده‌اند و به او اتهامی مبنی بر دخالت در کارتل نسبت نداده‌اند. اما آن‌ها مدام این اتهام را تکرار می‌کنند و در سند آمده است که اطلاعات مربوطه به صورت محرمانه در اختیار دادستانی نظامی قرار می‌گیرد.
خب حالا یک جمع‌بندی انجام دهید و به ما بگویید چرا وجود اسم راموس در این موضوع آنقدر مهم است؟
گارسیا: ما سال ۲۰۲۲ با کمک دانشگاه تورنتو تحقیق کردیم و به این نتیجه رسیدیم که در تلفن همراه راموس جاسوس‌افزار پگاسوس فعال بوده است. این گزارش نشان می‌دهد که ارتش جاسوسی راموس را کرده تا ببینند ارتباط یا دخالت راموس در انتشار فیلم تیراندازی در نوئوو لاردو چه بوده است، چون این ویدیو برای ارتش مشکل ساز بود.
به نظر برخی از مردم، اطلاعاتی که گواکامایا فاش کرد بسیار مهم بودند، اما آن‌طور که انتظار می‌رفت مورد توجه قرار نگرفتند. آیا اخبار امروز این وضعیت را تغییر می‌دهد؟
گارسیا: فکر می‌کنم آن‌ها زود قضاوت کردند. به نظر من، حجم اطلاعات آنقدر زیاد است که مرتب کردن اسناد، چالش‌های تکنولوژیکی ایجاد کرده است. یافتن اطلاعات موردنظر آن چنان کار ساده‌ای نیست. این‌طور نیست که با فشار دادن کلید‌های Ctrl+F نتایج را جستجو و پیدا کنیم. برای یافتن جزئیات باید کار‌ها و استراتژی‌های خاصی را دنبال کنیم؛ و این فقط در مورد اطلاعات و اسنادی نیست که گواکامایا منتشر کرده است.
باید آن اطلاعات را با تحقیقات خود مقایسه کنیم و نگاهی به اسنادی بیندازیم که از طریق درخواست‌های دسترسی به اطلاعات و تجزیه و تحلیل‌های پزشکی قانونی دیجیتال به دست آورده‌ایم. غیر از اسنادی که گواکامایا فاش کرده است، موارد و مسائل زیادی وجود دارند که باید مورد بررسی قرار بگیرند. فکر نمی‌کنم من تنها کسی باشم که روی این موضوع کار می‌کند. احتمالاً اشخاص دیگری هم هستند که انرژی و وقت خود را صرف پیدا کردن حقیقت این ماجرا می‌کنند.
منبع: TheRecord
