تغییر سبک زندگی زنان در شبکه زمزمه

به گزارش گرداب، این گزارش که نگاهی به عملکرد شبکه تلویزیونی تازه تاسیس زمزمه دارد، با رویکردی توصیفی- تحلیلی به فعالیت های این شبکه می‌پردازد.

"زمزمه"، دومين شبکه تلويزيوني سرگرم‌کننده عمومي و رايگان فارسي‌زبان در خاورميانه است. اين شرکت حاصل سرمايه‌گذاري بخش آسيايي شرکت اخبار و گروه رسانه‌اي موبي است.

در ماه مي ۲۰۱۱، سهم سرمايه‌گذاري هر يک از اين شرکت‌ها ۵۰ درصد اعلام شده است. زمزمه همانند شبکه خواهر خود فارسي 1، ۲۴ ساعت شبانه روز و هفت روز هفته به پخش برنامه‌هاي سرگرم‌کننده تلويزيوني با دوبله فارسي مي‌پردازد. دفتر مرکزي این شبکه تلويزيوني در شهر رسانه‌اي دبي واقع شده است.

بهره مندي از فضاي تعاملي وب، راهکاري است که امروزه رسانه هاي نوين و تازه تأسيس خود را ملزم به استفاده از آن مي دانند تا بتوانند مخاطب خود و نظراتش را در تصميمات و راهبردهاي رسانه ايشان موثر بدانند. زمزمه نيز با ايجاد صفحه‌ای به نام خود در شبکه اجتماعي فيس بوک و راه اندازي وب سايت خود، ضمن تلاش براي معرفي، واکنش هاي مخاطبان را نيز تحت نظر مي گرفت. 

اين فرآيند در مورد شبکه اجتماعي فيس بوک از تاريخ 9 خرداد 90 آغاز شد و تا روز افتتاح، در مدت زمان حدود 40 روز، 16 اعلان به اين صفحه ارسال کرد که عمده آنها معرفي سريال هايي بود که در فهرست کنداکتور اين شبکه قرار گرفته بود.

استفاده از تکنيک ايجاد عطش برای مخاطب به وسيله پخش تيزرهاي جذاب از سريال هایي که قرار بود در اين شبکه پخش شود، روی صفحات اين شبکه در شبکه های اجتماعی و وب سايت اصلی در اين 40 روز به انحاء مختلف صورت می گرفت، ولی نتوانست تعداد مشتاقان خود را در فيس بوک حتی به 6000 نفر نيز برساند.
 

هدف از راه اندازی زمزمه چیست؟
"جاهد محسنی"، برادر "سعد محسنی" و از مالکان موبی گروپ در همایش "رسانه های گسترش یافته آمریکا" که در باشگاه ملی خبرنگاران در واشنگتن دی سی برگزار شد، در خصوص شبکه رادیویی آرمان اعلام کرده بود که ما در پی "تغییر اجتماعی" هستیم. کلید واژه ما هم تأکید روی زنان است. یعنی زنان اسم رمز حرکت به سمت توسعه غربی و اصلاحات اجتماعی هستند.

محسنی در ادامه سخنرانی اش تأکید کرده بود، فکر نکنید صحبت زن و مرد به صورت دوستانه در رادیو چیز معمولی است، بلکه این سر آغاز تحول اجتماعی است که آرام آرام حرکت می کند اما موثر است. 

از ديگر اعلاناتی که راجع اين شبکه تلويزيونی شده است، نسبت خواهری دادن آن به فارسی 1، ديگر شبکه تلويزيونی اين گروه رسانه‌ای است. اينکه چرا نسبت خواهری به اين شبکه داده اند، شايد به دليل تمرکز اين شبکه روی مخاطب زنان است. اما اينکه چرا با وجود شبکه ای مانند فارسی 1، اين گروه اقدام به راه اندازی شبکه ای ديگر با همان فرکانس و روی همان ماهواره و با همان اهداف اعلان شده (سرگرمی از سوی برنامه های دوبله شده به فارسی) کرده، خود جای بسی تأمل دارد که در آينده نزديک مشخص می شود.

از بارزترين خصوصيات خواهرها می توان به همسانی و والدين مشترک اشاره کرد. اينکه والدين هر دوی اين دو شبکه گروه موبی و شرکائی است که در انتها به غول رسانه اي و صهيونیستی نظير "رابرت مرداک" می رسد، واضح و مشخص است. از ويژگی های همسانی اين دو شبکه می توان به بهره گيری از سريال هايي اشاره کرد که به سختی می توان موضوع و سوژه اصلی آنها را عناوينی غير از خيانت، رابطه های آزاد جنسی، فرزند نامشروع، طلاق، دوستی ها و ارتباطات نامشروع و ديگر موارد حيازدايي از زن و مرد و ويرانگر روابط خانوادگی دانست.

يکی از مهمترين دلايل، وجود راهبرد تغيير سبک زندگی اسلامی- ايرانی جامعه ايران به سبک زندگی ليبرال و غربی کشورهای سازنده اين سريال ها هستند. بیشتر سريال های شبکه فارسی1 توليد کشوهای آمريکا، کره، کلمبيا، مکزيک و ترکيه است.

با فرض متأثر بودن توليدات رسانه ای هر کشور از سبک زندگی نهادينه شده و رايج در آن، پی خواهيم برد که آمريکا در زمينه سبک زندگی غربی خود را صاحب سبک می‌داند و برای ترويج و يکسان سازی آن در جهان تلاش می کند.

اگر در قاره آسيا بخواهيم غربی ترين کشورهای شرقی را نام ببريم، بی ترديد کره جنوبی در صدر خواهد بود. کشوری که به واسطه رشد اقتصادی چشمگير خود که از سوی غرب برای آن پايه ريزی شد، خود را مديون و وابسته به صنايع مختلف غرب از جمله فرهنگ می داند و از آن تبعيت می کند.

در صورتي که بخواهيم از غربی ترين کشور منطقه آمريکای لاتين نام ببريم، به کشوری به عنوان کلمبیا خواهيم رسيد که به واسطه حضور آزادانه فاسدترين قدرت های مافيایی آمريکايي و غربی در آن به مرکزی برای فساد، قاچاق مواد مخدر، جرم و جنايت مشهور شده است.

در منطقه خاورميانه نيز با وجود اسلامی بودن بیشتر کشورها، ترکيه با داشتن نظامی لائيک و وجود الزامات و شرايط کاملا غربی برای زندگی به کشوری با سبک زندگی غربی در ميان ديگر کشورهای منطقه شهره است..

چگونگی افتتاح این شبکه
پس از مدت ها تبليغ در فضاي مجازي و پخش پرومو و تيزرهاي تبليغاتي روي اين شبکه و شبکه همسانش فارسي 1، نهايتا اعلان مي شود افتتاح اين شبکه در تاريخ 18 تيرماه صورت خواهد پذيرفت. تاريخي که براي بسياري از مردم ايران يادآور حوادث تلخ و فتنه انگيز 18 تيرماه 78 است که گويي انتخاب اين تاريخ براي افتتاح اين شبکه، پيامي را براي مخاطب خود ارسال مي دارد که آري، ما سرآغاز حرکت اعتراضي شما را فراموش نکرده ايم؛ اگرچه قرار نيست به موضوعات سياسي به شکل مستقيم بپردازيم. با بهره مندي از حاشيه هايي نظير قراردادن تاريخ افتتاحيه در مناسبت هاي مورد نظر شما، به شما نشان مي دهيم آرمان هايتان را دنبال خواهيم کرد و تا سرنگوني نظام اسلامي در کنار شما خواهيم ماند؛ هرچند از مسيري طولاني‌تر، ولي اثرگذارتر از روش هاي نظامي و سياسي.

از جمله دلايل ديگر مهم بودن مناسبت های سياسی برای دست اندرکاران اين شبکه می توان به سخنی از سعد محسنی، مدير اين گروه رسانه ای اشاره داشت که درباره دومين شبکه تازه تأسيس خود در چند ماه آينده اينطور بيان می دارد: «شبکه دیگری در دست راه اندازی است. این شبکه یک برند شناخته شده بین المللی است که بیشتر درصدد جذب مخاطبان مرد است. ما در فکر راه اندازی این شبکه قبل از اواسط سپتامبر هستیم.»

قبل از اواسط سپتامبر، اشاره ای نسبتا صريح به مناسبت مشهور اين ايام يعنی يازده سپتامبر دارد که هرچند ممکن است اين گروه در اين تاريخ موفق به راه اندازی شبکه خود نشود اما تاحدودی تمايل خود را به چنين تاريخ هايي برای افتتاح شبکه های به ظاهر غيرسياسی خود نشان می دهد.

در پروموی تبليغاتی اين شبکه که حدود 30 ثانيه طول می کشد، 25 کات تصويری وجود دارد که متشکل از صحنه های سريال های مختلفی که قرار است در اين شبکه پخش شود، انتخاب شده است. جملات کليدی که در اين پرومو به صورت شعار نوشته می شود، عبارتند از "با ما همراه شويد و شبکه جديدتان را تجربه کنيد" و "از هرچه که دوست داريد بيشتر خواهيد داشت".

آنچه در اين دو جمله محور قرار گرفته، القای حس اطمينان به مخاطب در مورد مطلوب بودن اين شبکه و منطبق بودن آن با تماميلات مخطابانش است. البته پيش فرضی که مسلم واقع شده، مالکيت شبکه است که در چند بخش مختلف متعلق به مخاطب ذکر شده و بر آن تأکيد شده است.

در وله يک دقيقه ای که به مناسبت افتتاح اين شبکه با شمارش معکوس از 60 شروع شد، حدود 50 کات تصويری استفاده شد که خود نمايانگر آگاهی دست اندرکاران اين شبکه از لزوم بهره مندی از ريتم و سرعت بالا در برنامه ها و تيزرهای شبکه به واسطه وجود مخاطب جوان آن است.

بیشتر تصاوير استفاده شده مطابق هدف گذاری از پيش اعلان شده شبکه، تصاويری از زنان و دختران است که در حالت های مختلف به نمايش در می آيد: تفريح در طبيعت، ميهمانی، مطالعه کتاب (مثنوی معنوی و ديوان حافظ)، خوشنويسی، نان پختن، رقص و پايکوبی، چايي خوردن در قهوه خانه های سنتی، نوازندگی موسيقی، در آغوش گرفتن يکديگر، رانندگی همراه با شادی و رقص و...
 
ترويج سبک زندگی غربی با ظاهری شرق پسند
با توجه به تحليل سريال های پخش شده از سوی شبکه فارسی1 و نسبت آنها با سبک زندگی کشورهای سازنده، به نظر می رسد اين رويداد در مورد شبکه تازه تأسيس گروه موبی نيز صدق می کند. همانطور حجم غالب سريال های اين شبکه آمريکايي است که به جهت ارائه سبک زندگی‌ای غربی، ولی متناسب با شرايط کشورهای کمتر توسعه يافته، بيشتر از زبان اسپانيولی استفاده شده است. انتخاب سريال هاي توليد آمريکا، ولی با زبانی غير انگليسی، نشان دهنده هدفمند بودن انتخاب ها براساس سبک زندگی خاص کشورهای اسپانيولی زبان است که به لحاظ الگويي برای غربی سازی و استحاله فرهنگی جامعه ای مثل ايران مناسب تشخيص داده شده است.

افتتاحيه اين شبکه مطابق ديدگاه دست اندرکاران اين گروه که بر اين اعتقادند مخاطبان ايرانی گرايش و تمايل ويژه ای به سريال های کره ای دارند، با تنها سريال کرده ای در حال حاضر اين شبکه شروع می شود که نمايانگر اهتمام ويژه دست اندرکاران اين شبکه به جذب اوليه مخاطب و سپس تغيير ذائقه تدريجی آن است.

پخش برنامه ای رقابتی مانند "پروژه مد" نيز جدا از استفاده از تجربه ديگر رسانه ها در جذب مخاطب با ابزار ايجاد حس رقابت و مسابقه را دارد، بلکه صراحتا نيز به ترويج مد و پوشش های مبتذل آن هم در سبک آمريکايي آن می پردازد.

القای پيام های ليبرال فمينيستی
اين رويکرد شبکه، با نحوه انتخاب برنامه ها و سريال های آن آشکار شده است. به طور مثال در اولين سريال پخش شده از آن که احتمالا جزء هدفمندترين انتخاب های دست اندرکاران برای افتتاحيه شبکه است (سريال کافه پرنس)، دختری را مشاهده می کنيم که به واسطه فعاليتش به عنوان پيک موتوری و کلاه ايمنی ای که بر سر دارد، مرد تشخيص داده می شود و از جمع های زنانه طرد می شود.

مثبت نماياندن تمايل دختری که از رابطه ای نامشروع باردار شده در سريال "ارورا"، مشروعيت بخشيدن به عشق يک دختر کولی برخلاف قواعد و هنجارهای اجتماع خود در سريال "کولی ها"، الگو سازی از دختری روستايي که به واسطه فرار از منطقه زندگی اش به اروپا به بزرگترين قاچاقچی مواد مخدر اروپا مبدل می شود در سريال "ملکه جنوب"، ارزش نهادن بر زنی که دو برادر برای تصاحب او با هم می جنگند در سريال "تاوان" و باز هم الگوپردازی از دختر فقيری که کنت ثروتمندی عاشق او می شود در سريال "اليسا".

همانطور که مشاهده می شود، سوژه ها و داستان های بیشتر سريال های اين شبکه نيز با محوريت زنان و احتمالا به منظور تحريک حس برتری جويي و حق طلبی آنان انتخاب شده است.

قبح زدايي از گرايشات همجنس‌گرايي و ترويج آن
متأسفانه هم در تيزرها و وله های تبليغی و هم در بیشتر سريال های اين شبکه شاهد تصاويری از ابتذال پوششی و انحطاط اخلاقی زنان حاضر در برنامه ها هستيم؛ به نحوی که با توجه به هدف گذاری قشر زنان به عنوان مخاطبان اين شبکه، به بهانه وجود مخاطب زن، تصاويری از شوخی های غيراخلاقی، درآغوش گرفتن همديگر، رقص و گاه معاشقه زنان با يکديگر به نمايش در می آيد که همگی گواه آن است که سياستگذاران اين شبکه و شبکه ای که در ماه های آينده مختص مردان راه اندازی خواهد شد، در پی قبح زدايي از گرايشات همجنس‌گرايي در لابه لای برنامه های خود را دارند.

گويا سردمداران اين گروه رسانه ای به پيروی از اربابان پشت پرده خود در دوره ای که تبليغات اعتبار بخشی به همجنس‌گرايي در سطح غرب به اوج خود رسيده و در هر جشنواره هنری و گردهمايي حقوق بشری خود به کوچکترين اقدامات مناديان اين گرايش روی خوش نشان داده و مورد تقديرشان قرار می دهند، جهت جذب مشارکت های بيشتر آنان، تمايل دارند که اين گرايش ضد دينی و ضد انسانی را ترويج کنند.

نکاتی درباره لوگو و رنگ آن
همانگونه که پيشتر شاهد استفاده مصرانه از رنگ قرمز و صورتی  در شبکه فارسی1 بوديم، اينک استفاده صريح از رنگ زرد را در شبکه زمزمه مشاهده می کنيم که انسان را بر آن وا می دارد که بر مبحث روانشناسی رنگ ها تأملی بيشتری داشته باشد.


با وجودی که اثر رنگ‌ها تا حدودی ذهنی است و در مورد اشخاص مختلف فرق می‌کند امّا برخی از تاثیرات رنگ‌ها دارای معنی یگانه‌ای در سراسر جهان هستند. رنگ‌هایی که در طیف رنگ‌ها در ناحیه قرمز قرار دارند به عنوان رنگ‌های گرم شناخته می‌شوند که این دامنه‌اش از احساسات گرم و صمیمانه تا احساس خشم و عصبانیت متغیر است. رنگ‌هایی که در ناحیه آبی قرار دارند، رنگ‌های سرد نامیده می‌شوند و شامل آبی، ارغوانی و سبز هستند. این رنگ‌ها معمولاً آرامش بخشند.

رنگ زرد، رنگی گرم و شاد است. این رنگ باعث افزایش سوخت و ساز بدن انسان می‌شود. چون زرد از بقیه رنگ‌ها زودتر دیده می‌شود، بیشتر از بقیه برای جلب توجه مورد استفاده قرار می‌گیرد. رنگ زرد افكاری را به انسان القا می‌كند كه بیشترین تاثیر را بر نیروی خود درمانی فرد می‌گذارد. فعال شدن این نیرو مانند آن است كه در درون انسان انرژی نهفته عظیمی ‌یكباره آزاد شود. تمامی‌فعالیت‌های ذهنی فرد به وسیله نیروی رنگ زرد به حركت در می‌آید. از طرفی برای از بین بردن ناملایمات، یاس و ناامیدی رنگ زرد مفید واقع می‌شود، زیرا نیروی رنگ زرد به فرد امیدواری به زندگی و نیروی زیستن می‌بخشد. سیستم عصبی معده، روده‌ها، كلیه‌ها و تمامی ‌جهاز‌ هاضمه تحت تاثیر این رنگ قرار دارند و اگر ناراحتی در آنها ایجاد شود به وسیله رنگ زرد می‌توان آن را درمان کرد.

رنگ زرد از یك سو بر شادمانی و خوشبختی دلالت دارد و از سوی دیگر بر ترس و فریبكاری. اگر می گویند كسی به رنگ زرد است، یعنی ترسو است. بنابراین این رنگ یك مفهوم منفی در بعضی فرهنگ ها دارد. رنگ زرد جهت سوگواری در مصر به كار برده می شود. هنرمندان قرون وسطی از لباس زرد برای نشان مرگ استفاده می كردند.

چه کسانی در پشت پرده این شبکه هستند؟
"سعد محسنی"، مهمترين فرد تصميم‌گير و اثرگذار روی اين شبکه که در جلوی صحنه مشغول به فعاليت است، سعد محسنی همراه خواهر و برادرانش هستند. از سال 2002 که سعد همراه با دو برادرش جاهد و زید و خواهرش وژمه، از استرالیا به کابل آمدند، شرکت رسانه ای "موبی مدیا گروپ" شان را با رادیو "آرمان" شروع کردند.

محسنی ها تلویزیون طلوع را در سال 2004 با پولی که از اداره کمک های بین المللی ایالات متحده به دست آوردند (به نقل از نیویورک تایمز) راه اندازی کردند. پس از آن، دامنه فعالیت های "موبی گروپ" هر روز بیشتر و بیشتر شد تا این که امروز سه تلویزیون، یک رادیو، یک وب سایت خبری، شرکت تولید موسیقی، مجله انگلیسی، کافی‌نت‌های زنجیره ای و شرکت خدمات اینترنتی، فقط بخشی از آن است.


سعد محسنی در استرالیا و انگلستان تجارب بانکداری و سرمايه گذاری دارد. وی شریک تجاری شرکت "استار" محسوب می‌شود که یکی از زیرمجموعه های "نیوز کورپوریشن" به مالکیت "رابرت مرداک" است. بعضی  او را "رابرت مرداک افغانستان" لقب داده اند.

مجله تایمز اسامی 100 شخصیت برتر و پرنفوذ سال 2011 را اعلام کرد. در میان آنان، سعد محسنی، 35 امين نفر پرنفوذ جهان شناخته شده است. 

"راپرت مرداک"، سرمایه دار بزرگ آمریکایی- استرالیایی، طی یادداشتی به تمجید از صاحب شبکه فارسی وان پرداخت و از توجهات ویژه اش به این شبکه فارسی زبان خبر داد.

وی که بارها ارتباط با فارسی وان را تکذیب کرده، گرچه در این یادداشت اشاره ای به نقش خود در شکل گیری این شبکه نکرد؛ اما تحلیلگران، اظهار نظر وی در مورد صاحب شبکه فارسی وان را، پذیرش تلویحی ارتباطش با این شبکه می دانند.

مرداک برای سعد محسنی که یکی از 100 چهره ی با نفوذ مجله تایم شناخته شده، نوشته است: من با سعد محسنی 44 ساله (تاجر جوان قندهاری) از طریق یک دوست مشترک آشنا شدم و من به سرعت دریافتم که او ارزش این را دارد که به او توجه شود. به نظر من، او مطلع ترین فرد در جهان در مورد افغانستان است. برای همین است که ما با هم تجارت می کنیم.

این سرمایه دار مشهور آمریکایی - استرالیایی می افزاید: سعد همراه برادرش پس از یازده سپتامبر از استرالیا به کشور خود بازگشت. البته مالکیت او بر روزنامه و تلویزیون، بدون شک او را تبدیل به بانفودترین فرد افغانستان کرده است و نقشی بزرگ در شکل گیری افکار مردم بازی می کند. او شجاعت زیادی از خود نشان می دهد و به شدت دولت کرزای را به اتهام فساد به باد انتقاد می گیرد.

وی با اشاره به سابقه طالبان در افغانستان و ترس و واهمه تلویزیون این کشور برای نشان دادن تصویر زنان، می گوید: سعد از اینکه مردان و زنان را در تلویزیون نشان بدهد نترسید؛ چیزی که طالبان اجازه آن را هیچگاه نمی داد. او از اینکه کار درستی انجام بدهد، نمی ترسد.

"جاهيد محسنی"، برادر سعد محسنی که در افغانستان متولد شده و اينک از مديران گروه موبی است. او مسئوليت های دولتی ای نيز در افغانستان داشته است؛ مسئول هماهنگی دفتر جذب کمک های اهداء کنندگان به افغانستان، اولين انجمن توسعه و بودجه های توسعه ملی افغانستان. او به عنوان دبیرخانه کمیته هماهنگی اقتصادی کابینه و به عنوان یک مشاور وزير نيز خدمت کرده است. وی در سال 1980میلادی (1358) به استراليا مهاجرت کرد و دارای مدرک کارشناسی بازرگانی و کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی است. او زبان های دری، انگلیسی و ژاپنی را به خوبی صحبت می کند.

"زيد محسنی"، برادر ديگر سعد که متولد سال 1969 میلاد است. وی مدير بخش های فنی و حقوقی گروه موبی است. او يک وکيل و حقوقدان خبره است که سوابق کاری نظير رياست اداره بازرگانی موسسه حقوقی ملبورن استراليا را در کارنامه دارد. زيد دارای تجربه قابل توجه در قانون شرکت های بزرگ و تجاری و تهیه پیش‌نویس های قانونی است. او همچنين شريک عامل مؤسسه حقوقی افغانستان است که مشغول خدمات دهی به  مشتریان، شرکت ها و دولت در مسائل تجاری و دعاوی حقوقی است.

"وژمه محسنی"، خواهر برادران محسنی است که اکنون مسئول استراتژی بازاریابی گروه موبی است. وی در زمينه بازاريابی ارشد شرکت بزرگ تکنولوژی تجاربی دارد. او در زمينه ارتباطات بازاريابی در هر دو زمينه بازار مصرف کننده و بازار کسب و کار به کسب و کار تخصص دارد.

"حاج کميل"، حاج کميل مستشار، مدير هماهنگی و مشاور گروه موبی است که پيش از اين چندين سال کاردار اقتصادی سفارت افغانستان در ايران بوده است.

منبع: مشرق