Gerdab.IR | گرداب

گرداب- شواهد و قرائن در حالی از افزایش سرمایه‌گذاری سازمان‌های اطلاعاتی اصلی جهان برای رصد دقیق‌تر فعالیت‌های در حال پیگیری در خاک ایران و شناسایی نفوذی‌های فارسی زبان به خاک کشورهای متبوعشان حکایت دارد که مجموعه MI5 و MI6 بریتانیا، به عنوان پدر دستگاه‌های اطلاعاتی در حال تقویت برنامه شناسایی و جذب داوطلبان فارسی زبان جاسوسی در خاک ایران یا انگلیس و ممالک تابعه‌اش است؛ برنامه‌ای که با پیشنهاد حداقل حقوق 23 هزار پوندی برای اشخاص استخدامی همراه شده و البته طبق رویه معمول چنین مشاغلی می‌تواند به قیمت جانشان تمام شود.
 
بریتانیا نخستین کشوری تلقی می‌شود که پنج سال پیش از جنگ جهانی اول یعنی در سال 1909 اقدام به راه اندازی یک سرویس امنیتی-اطلاعاتی به شکل امروزی برای مقابله با نفوذ قوای متخاصم در مرزهایش و همچنین نفوذ در خاک دشمن برای شناسایی برنامه‌ها و عملیات نظامی دولت‌های مقابل انگلیس و متحدانش بود. بریتانیا که در خلال جنگ جهانی اول توانست بهره‌برداری ویژه‌ای از این سازمان داشته باشد، خیلی زود بر ضریب نفوذ بهره‌برداری از سرویس مخفی امنیتی-اطلاعاتی‌اش افزود و با تقسیم به دو بخش سرویس مخفی اطلاعاتی با ماموریت عملیات های خارجی و سرویس اطلاعاتی با ماموریت عملیات‌های داخلی، در این زمینه فعال‌تر عمل کرد.
 

دستگاه های امنیتی – اطلاعاتی از جنگ یا فضایی شبیه جنگ سرد استقبال می‌کنند، چرا که چنین فضایی سیاستمداران را بیش از هر زمان به سرمایه‌گذاری مالی و افزایش قدرت دستگاه‌های اطلاعاتی راغب می کند و به همین دلیل در دوران بیست و یک سال مابین جنگ جهانی اول و دوم، این سرویس توسعه پیدا کرد و رشدش با کنترل جریان نازیسم شدت یافت؛ اتفاقی که در نوع خود به فرصت جهش تلقی شده و دوران دوم سرویس اطلاعات بریتانیا تلقی می‌شود. پس از آن، دوران دوم این سازمان تلقی شده و این دوران با آغاز جنگ جهانی دوم پایان یافته و دوران سوم سازمان های اطلاعاتی انگلیس و ممالک تابعه اش آغاز شده که دوران جنگ جهانی دوم است و دوران انفجار حجم این سازمان محسوب می شود.


به‌کارگیری ماموران در سفارتخانه ها با توجه به اهمیت کشورهای مورد نظر
گفته می شود در همین دوران، برای نخستین بار تمام ظرفیت‌های ممکن در خدمت جاسوسی و ضدجاسوسی بریتانیا قرار گرفت و این برای نخستین بار بود که سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های انگلیس نیز به عنوان مراکز جاسوسی این کشور مورد استفاده قرار گرفتند و شیوه‌های سنتی بهره‌برداری از چنین امکاناتی در سفارتخانه‌ها به شیوه‌های سازماندهی شده با این مفهوم که در هر سفارتخانه متناسب با اهمیت کشور یک یا چند مامور به طور منظم با پوشش دیپلمات در سفارتخانه‌ها به کارگرفته شد. در دهه‌های بعد، تمامی دستگاه‌های اطلاعاتی دنیا نیز از رویکرد انگلیس تقلید کردند تا آنجا که امروزه یکی از وظایف معمول سیستم‌های امنیتی- اطلاعاتی تمامی دول شناسایی عوامل اطلاعاتی سفارتخانه‌ها در کشور متبوع هر دستگاه اطلاعاتی و رصد این عوامل شده است.
 


این رصد در دوران جنگ سرد همزمان با چهارمین دوره فعالیت سازمان اطلاعاتی بریتانیا شدت یافت و خلاقیت در شناسایی و برخورد با دشمنان، به خصوص در مقطع زمانی‌ای که بسیاری از کشورهای رقیب و یا دوست بریتانیا با همکاری این کشور یا بدون همکاری بریتانیا و تنها با گرته‌برداری از MI6 یا همان SIS اقدام به راه‌اندازی سرویس های اطلاعاتی کردند، جزء اقدامات معمول MI5 یا همان SIS شد. در این دوران که دولت ها عمدتاً در دو گروه در حال جنگ مسلحانه بودند، بریتانیا هرچند دیگر اثری از شکوه امپراتوری گذشته را نداشت و روز به روز در حال تحلیل رفتن بود اما همچنان با تکیه بر ابزارهایش که بخش اعظم آن مهره‌های این کشور در رده های مختلف سیاسی و اقتصادی دیگر کشورها بودند، ضرباتش را با مشت‌های دیگران می‌زد و این نیز دستاورد دیگری برای دستگاه اطلاعاتی این کشور بود.

 
انگیزه بریتانیا از جاسوسی
بریتانیا پس از این دوران در پنجمین دوره فعالیت سازمان جاسوسی خود یعنی از 1990 تا 2000، از این دستاورد بیشتر بهره‌برداری کرد و با سنجش حساسیت و انگیزه‌های دستگاه‌های اطلاعاتی دیگر کشورها، به شکل مستقیم و قابل شناسایی و یا غیرمستفیم و غیرقابل شناسایی اطلاعات واقعی و یا در مواردی تحریف شده را به دستگاه‌های دیگر کشورها علی الخصوص آمریکا اختصاص می‌داد؛ دستش را در جیبش می‌کرد تا این کشورها، اشخاصی که مصالحشان را تهدید می‌کنند و انگلیس نیز از ناحیه آنها احساس خطر می‌کند، حذف کنند و از این حیث در دو دهه اخیر اشخاص معدودی به عنوان جاسوس بریتانیا در دیگر کشورها دستگیر شده‌اند. با آغاز دوره ششم که پس از واقعه یازده سپتامبر 2001 بود و بسیاری از دیگر دستگاه‌های اطلاعاتی نیز همچون پدرشان اقدام به بازطراحی بخش‌هایی از سیستم امنیتی کشورشان کردند، اعتبارات این دستگاه اطلاعاتی نیز رشد یافت.

رابطه بمب‌گذاری و جاسوسی ایرلندی‌ها
در حالی که روزگاری بمب‌گذاری و تهدیدات ایرلندی‌ها، بخش وسیع و در عین حال نزدیک به هدفی برای MI5 محسوب می شد، امروزه تهدیدهایی که از چندهزار مایل آن سوتر از مرزهای این کشور مورد توجه قرار می گیرد، بیشتر مورد توجه است و اعتبارات در سازمان اطلاعات داخلی بیشتر متوجه سوژه هایی از تیره های مهاجر این کشورها و همچنین سرمایه‌گذاری برای جاسوسی از درون حاکمیت یا گروه‌های تروریستی کشورهای تهدید برای امنیت یا سیاست های اقتصادی بریتانیا شده است.


همکاری بریتانیا با مراکز دانشگاهی برای پیشبرد اهدافش
در این دوران که تکنولوژی در جاسوسی و ضدجاسوسی حرف اول و آخر را می زند و به واسطه حجم بالای تبادل اطلاعات، امکان ارسال هزاران پیام رمزدار جاسوسی در قالب یک شعر با آپلود یک فایل رمزدار بر روی سایت‌های عمومی آپلود وجود دارد و بسیاری از شیوه‌های قدیمی منسوخ شده، بریتانیا در این حوزه همکاری عظیمی با مراکز دانشگاهی مطرحش داشته و برگزاری فستیوالی برای شکستن قفل‌های ارائه شده از سوی این سازمان و جذب چهره‌های شاخص این فستیوال ها نیز در همین زمینه طبقه‌بندی شده است.


برگزاری تست‌های هوش از میان دارندگان پاسپورت بریتانیایی
اما شاید جالب‌ترین بخش فعالیت‌های این سازمان که هم اکنون در MI5 قابل دسترسی عمومی نیز شده، برگزاری تست‌های آنلاین عمومی و سپس تست‌های تخصصی برای شناسایی چهره‌های علاقمند و مستعد فعالیت‌های جاسوسی و ضدجاسوسی از میان دارندگان "پاسپورت بریتانیایی" است که درصدد جذب فارسی زبانان و برخی ملیت‌های دیگر نیز با راه‌اندازی بخش فارسی MI5 با پیشنهاد حداقل حقوق 23 هزار پوند هستند که البته بخشی از این نیروها برای بهره‌گیری در بخش شنود سریع مرکز ارتباطات دولتی بریتانیا (GCHQ) به عنوان مرکز شنود و ارتباطات MI5 و MI6 به‌کارگیری می‌شوند؛ به هر تقدیر این امر در شرایط کنونی که خصومت انگلستان با ایران شدت گرفته است، چندان دور از انتظار نیست.



با این اوصاف دستاورد اصلی پدر و قدیمی‌ترین دستگاه‌های اطلاعاتی در دوره ششم فعالیتش چه خواهد بود و آیا در طول دو سال آینده تا پایان احتمالی دوران مدیریت "سر جان ساورز" بر MI6 و "جاناتان اونس"، تنها مدیر تاریخ MI5 که فاقد پیشوندهای سلطنتی است، با رخداد بزرگی، دوران و به تبع آن جهت‌گیری‌ های تازه‌ای برای این سازمان و دیگر سازمان‌های اطلاعاتی تعریف خواهد شد؟

شواهد و قرائن نشان می‌دهد دستگاه اطلاعاتی انگلیس همانگونه که یک سال پیش از یازده سپتامبر، سرمایه‌گذاری عظیمی برای مقابله با شلیک یک گلوله به قلب سیستم سیاسی و اقتصادی کشورش پیش‌دستی اطلاعاتی کرد، این بار نیز همچون دیگر دستگاه‌های اطلاعاتی برای برنامه‌های بعدی‌اش خیز برداشته و شاید این بار نیز توپ را به دیگر دستگاه‌های اطلاعاتی پاس بدهد تا هزینه هر اتفاق با پای دیگران نوشته شود.
 

منبع: مشرق