اینترنت، چالشی در نهاد خانواده

تاریخ انتشار : ۰۲ ارديبهشت ۱۳۹۲

تبدیل شدن محیط تعامل واقعی افراد با یکدیگر به محیطی که تمامی ارتباطات در آن به صورت مجازی می‌باشد، اولین تاثیرش را بر ارتباطات عاطفی و شخصیتی درون خانوادگی افراد خواهد گذاشت.

اینترنت، چالشی در نهاد خانوادهبه گزارش گرداب، شبکه جهانی اینترنت امروزه نه تنها به مثابه ابزار ارتباطی صرف نیست بلکه به شبکه‌ی تعاملی میان کاربران، در دهکده جهانی تبدیل شده است.

اینترنت در بسیاری از ابعاد و جنبه‌های زندگی روزمره ما رسوخ پیدا کرده است؛ از اداره و خانه گرفته تا فضاهای عمومی در سطح شهر مانند مترو و اتوبوس و...

گسترش و فراگیر شدن شبکه سراسری اینترنت موجب نگرانی بسیاری از اندیشمندان علوم روان‌شناسی و اجتماعی، در زمینه آسیب‌ها و مضراتی است که این شبکه بر عرصه زندگی درون خانوادگی مردم در جوامع نهاده است.

آسیب‌های پیش روی نهاد خانواده در سراسر جهان و مواجهات گوناگون با آن، موضوع بسیاری از پژوهش‌ها و تحقیقات در پایگاه‌های علمی و اطلاع‌رسانی اینترنتی شده است.

نهاد خانواده در چالش با فناوری‌های نوین امروزی، با بحران های عمیقی دست و پنجه نرم می‌کند. از مهمترین چالش‌های پیش روی نهاد خانواده در عصر امروز، مبحث تقابل دنیای مجازی با دنیای واقعی و محیط ارتباطات خانوادگی می باشد.

در حالت عادی و به طور فطری، تعامل افراد درون یک خانواده با هم در یک محیط صمیمی در جریان می باشد. مکالمات رو در رو و شنیدن صحبت های یکدیگر در درون محیط عاطفی خانواده، یک نیاز فطری و طبیعی در نهاد هر فردی از افراد بشر می باشد و در صورت عدم ارضاء طبیعی این نیاز اساسی؛ در وهله اول خود فرد و در وهله بعد نهاد مهم خانواده با بحران مواجه خواهد شد.

تبدیل شدن محیط تعامل واقعی افراد با یکدیگر به محیطی که تمامی ارتباطات در آن به صورت مجازی می باشد، اولین تاثیرش را بر ارتباطات عاطفی و شخصیتی درون خانوادگی افراد خواهد گذاشت.

فرد در محیط شبکه‌های مجازی هر قدر هم که در راستای تعامل عاطفی حتی به نحو مثبت با دیگران گام‌بردارد؛ باز این تعامل و ارتباط هیچ‌گاه جایگزین تعامل در محیطی واقعی و خاصه محیط خانوادگی که شخص از اوان کودکی و در ارتباط عاطفی با افراد خانواده بوده است و در آن رشد و پرورش یافته است، نخواهد شد.

در این صورت بسیاری از کمبودهای روانی و شخصیتی در هویت فرد شکل می‌گیرد، کمبودهایی که تا پیش از این در محیط گرم خانوادگی بدان‌ها پاسخ داده می‌شد.

از دیگر آسیب‌هایی که تعامل با فضای مجازی بر رشد عاطفی و روانی افراد می‌گذارد مسئله اوقات فراغت فرد در بیرون از محیط اداری و کاری می‌باشد.

فردی که پس از ساعت‌ها کار در محیط اداره به محیط خانوادگی باز می‌گردد و یا دانشجویی که از دانشگاه به منزل می‌رسد؛ باز خود را به تعامل با فضای مجازی مقید و محدود می‌کند و به طور ناخودآگاه از فضای ارتباط عاطفی رو در رو غافل می‌ماند.

تاثیر این امر در کوتاه مدت موجب کم‌رنگ شدن تعاملات عاطفی فرد در محیط خانوادگی شده و در دراز مدت هم فرد را دچار انواع فشارهای روانی ناشی از نبود روابط عاطفی درون خانوادگی می‌کند.

خرده نظام خانواده اولین آسیب‌ها را در این زمینه می‌بیند؛ روابط درون خانوادگی پایه و اساس روابط اجتماعی فرد در جامعه می‌باشد و در صورتی که این روابط آسیب بینند، جامعه پذیری افراد هم با مشکل مواجه خواهد شد.

از دیگر مضرات گسترش روزافزون استفاده از فناوری‌های مجازی، مورد تهدید واقع شدن حیات اجتماعی و فردی معنادار انسان‌هاست.

استفاده مدام و روزانه از فضای مجازی، افکار و حالات رفتاری فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افرادی که بیشتر به تعامل با ابزار دیجیتالی خود می‌پردازند تا رابطه با افرادی با هویت های معین و واقعی؛ شخصیتی بسیار شکننده، نامعلوم و چندگانه دارند.