بعیدی نژاد و صحبت های ناتمام هسته ای

تاریخ انتشار : ۳۱ شهريور ۱۳۹۴

حمید بعیدی نژاد با انتشار سه پست اینستاگرامی از تحریم ها و پروتکل الحاقی و تفاهم هسته نوشته است.

به گزارش گرداب از باشگاه خبرنگاران حمید بعیدی نژاد با انتشار سه پست اینستاگرامی از تحریم ها و پروتکل الحاقی و تفاهم هسته ای صحبت کرده است.

وی در پست اولش نوشت: جلسات متعدد و فشرده كميسيونهاي مجلس شوراي اسلامي براي بررسي تفاهم هسته اي كه با تشكيل كميسيون ويژه مجلس تمركز بيشتري نيز يافت به مرحله پاياني نزديك شده است و كميسيون ويژه در كنار ديگر كميسيونهاي مرتبط در صدد تهيه گزارش نهايي خود به مجلس ميباشند.


وظيفه اصلي اين كميسيونها در حال حاضر ارائه گزارشهاي جامعي ميباشد كه مبتني بر واقعيتهاي منبعث از مفاد تفاهم مورد مذاكره باشد. مباحثي كه طي اين چند هفته در مجلس شوراي اسلامي با حضور بسيار محتوايي و پررنگ اعضاي تيم مذاكره كننده هسته اي انجام گرفت، شامل موضوعات متنوعي ميشدند كه تمامي جنبه هاي تفاهم هسته اي را مورد توجه قرار دادند. مردم از نمايندگان خود انتظار دارند كه گزارشي كه براي مجلس تهيه مي كنند منعكس كننده يافته هاي دقيق بحثهاي انجام گرفته در كميسيونها باشند. با انجام بررسيهاي فشرده اي كه طي اين چند هفته صورت گرفتند، مباني زير بيش از پيش مورد روشن شدند كه لازم است بنحو مطلوبي در گزارشهاي نهايي كميسيونهاي مجلس مخصوصا كميسيون ويژه درج گردند:

١- تثبيت حقوق مسلم هسته اي ج.ا.ايران بويژه اجراي غني سازي از مهمترين اهداف مذاكرات هسته اي بوده است كه بروشني در متن برجام درج شده است. ايران خود در همين اجلاس اخير ان پي تي مذاكرات فشرده اي را بعنوان رئيس جنبش عدم تعهد جهت تاكيد جدي بر تحقق حقوق هسته اي كشورهاي عضو ان پي تي داشته است وهمين موضع خود را نيز حفظ خواهد كرد. با صراحت بايد گفت كه هيچيك ازحقوق كشور در اين تفاهم خدشه دار نشده و از هيچيك از آن حقوق نيز صرفنظر نشده است. پذيرش برخي محدوديتهاي خاص در خصوص سطح و محدوده ي برخي از فعاليتهاي هسته اي غني سازي در دوران تكميل اين صنعت بويژه براي دوره ي مشخص بهيچوجه بمعني صرفنظر كردن از حقوق مسلم كشور نيست، كه اگر اينگونه باشد بايد گفت تمامي كشورهاي عضو ان. پي .تي و اعضاي پروتكل الحاقي بايد از حقوق مسلم هسته اي خود صرفنظر كرده باشند. پذيرش و تداوم غني سازي در ايران توسط كشورهاي بزرگ جهان و با تاييد شوراي امنيت كه با تداوم غني سازي توسط چندين هزار سانتريفيوژ در سايت هسته اي نطنز ادامه خواهد يافت، مويّد روشني بر پذيرش غني سازي و حقوق مسلم هسته اي كشور است، كه از دستاوردهاي مهم تفاهم ميباشد. آفتاب آمد دليل آفتاب/ چون دليلت بايد از وي رو متاب.

٢- برنامه تحقيق و توسعه هسته اي ايران بدون هيچگونه مانعي مطابق برنامه دراز مدت ايران كه در زمان اجراي برجام به آژانس بين المللي انرژي اتمي ارائه خواهد شد، برسميت شناخته شده و ادامه خواهد يافت. بقيه در پست بعدي.



اين برنامه بر اساس اين هدف طراحي شده است كه ايران دو يا سه سال پس از پايان دوره ي دهساله تفاهم هسته اي به مرحله پيشرفته غني سازي صنعتي وارد شود كه به تبع آن در دوره كوتاهي كشورمان قادر خواهد بود كه سوخت مورد نظر نيروگاه هسته اي خود را تامين نمايد. در چارچوب برنامه تحقيق و توسعه مورد تفاهم، ايران قادر خواهد بود كه در قالب يك برنامه جامع كار طراحي و راه اندازي پيشرفته ترين ماشينهاي سانتريفيوژ جمله IR 8 

را تكميل نموده و شالوده ي يك برنامه صنعتي غني سازي براي توليد سوخت هسته اي را فراهم نمايد. 
٣- موضع اصولي ج.ا.ايران در مورد اقدامات نظارتي همواره اين بوده است كه در صورت حصول تفاهم در خصوص مباحث اصولي هسته اي، بشرط آنكه با ايران بصورت يك كشور خاص و استثنا برخورد نشود و مبناي اين اقدامات نظارتي نيز اسناد بين المللي باشد، كشورمان چون چيزي براي پنهان كردن ندارد با اقدامات نظارتي مشكل مبنايي ندارد.

نظارتهاي موردپذيرش در تفاهم هسته اي همگي در چارچوب پروتكل الحاقي هستند و هيچيك خارج از چارچوب پروتكل قرار ندارند. بحث تعيين زمانبندي براي اجراي اقدامات نظارتي نيز بر اساس تفاهم كلي سياسي ايران با كشورهاي ١+٥ بوده است. نظر كشورهاي ١+٥ از ابتدا آن بود كه دوره ي اجراي تفاهم بيست سال باشد و مدت دهسال نيز اضافه بر اين زمان يعني براي سي سال اجراي اقدامات نظارتي توسط ايران ادامه يابد. كشورمان اين دوره ها را طولاني دانسته و آنرا قوياً رد كرد و نهايتا بعد از مذاكرات طولاني دوره تفاهم به ده سال محدود شد و زمان اقدامات نظارتي براي پنج سال اضافي يعني براي پانزده سال درنظر گرفته شد و تنها براي دو اقدام خاص يعني اقدامات نظارتي بر كارگاههاي توليد و مونتاژ سانتريفيوژ دوره بيست سال و براي اقدامات نظارتي بر معادن و تاسيسات تخليص دوره بيست و پنجساله در نظر گرفته شد. با مراجعه به متن پروتكل الحاقي روشن ميشود كه اين اقدامات نظارتي بيست ساله و بيست و پنج ساله نيز جزو تعهدات همه كشورها ميباشد و محدوديت زماني هم ندارند. بنابر اين تعيين دوره هاي زماني طولاني تر از پانزده سال براي اقدامات نظارتي نيز بطور اصولي مشكلي براي كشور ايجاد نمي كرد، چون اجراي اين اقدامات نظارتي در پروتكل براي كشورها دائمي و هميشگي هستند. 

٤- چنانچه بروشني در متن برجام آمده است، تحريمهاي اقتصادي، مالي و بانكي كشورهاي اتحاديه اروپا در روز اجراي تفاهم همگي لغو ميشوند. اين براي اولين بار است كه كشورهاي اروپايي بدون تعليق تحريمهاي خود عليه يك كشور بيكباره اين تحريمها را لغو كرده اند. بقيه در پست آخر.



از جانب ديگر آمريكا چون به دليل مشكل مخالفت كنگره امكان لغو تحريمها را در روز اجراي برجام ندارد، متعهد شده است كه اجراي تمامي تحريمهاي خود را متوقف نمايد كه همان آثار عملي لغو تحريمها را دارد.

در عين حال بعنوان اقدام مقابله به مثل و بعنوان اقدام متناظر، ايران هم در مرحله اول پروتكل الحاقي را داوطلبانه اجرا ميكند و فقط وقتي كنگره آمريكا تمامي تحريمها را لغو كرد، مجلس ايران نيز در خصوص تصويب پروتكل الحاقي تصميم خواهد گرفت. 
بنابر اين شكي در لغو و توقف اجراي تحريمهاي اروپا و آمريكا وجود ندارد و چنانچه تاكيد شده است محدوديت سوئيفت نيز از روز اجراي تفاهم براي بانكهاي غير تحريمي ايراني برداشته خواهد شد. عمده بانكهاي ايراني بويژه بانك مركزي نيز از ليست موسسات تحت تحريمها خارج ميشوند دو، سه بانكي كه در ليست محدوديتها باقي خواهند داد، بانكهايي هستند كه به دلايل ديگر غير هسته اي تحت محدوديت و تحريم قرار گرفته اند.

٥- تمامي قطعنامه هاي تحريم شوراي امنيت لغو و با حذف تمامي ساختارهاي شورا از جمله كميته تحريم شوراي امنيت و پانل كارشناسان اين كميته، تمامي ساختار تحريم شوراي امنيت عليه ايران حذف ميشوند. اين امر يكي از اقدامات بينظيري است كه طي دهه ها كار شوراي امنيت سابقه نداشته است و با توجه به اينكه ايران در برابر اين لغوها هيچيك از درخواستهاي شورا را اجرا نكرده است، اين اقدام شورا بي شك از دستاوردهاي مهم مذاكرات هسته اي بوده است. 

٦- چنانچه مكررا توضيح داده شده است، برجام هيچگونه محدوديتي بر برنامه هاي دفاعي از جمله برنامه موشكي ايران تحميل نمي كند و ايران هيچ اقدامي را كه بخواهد بر برنامه هاي دفاعي كشور تاثير منفي بگذارد نپذيرفته و نخواهدپذيرفت.

٧- هيچ ترتيبات خاصي در برجام براي بازرسي از تاسيسات نظامي وجود ندارد و ايران هم همواره صريحا مخالفت خود را با بازرسي از سايتهاي نظامي اعلام نموده است. بديهي است كه تمامي بيش از يكصد و بيست كشور عضو پروتكل الحاقي نيز داراي ملاحظات و نگرانيهاي جدي امنيتي براي حفظ اطلاعات محرمانه هستند و با هيچ ترتيباتي براي بازرسي از سايتهاي نظامي در پروتكل الحاقي موافقت نكرده اند.

٨- اصل برگشت پذيري طرفهاي تفاهم برخلاف آنچه برخي از ناظرين بعنوان ضعف تفاهم قلمداد مي كنند، نقطه قوت تفاهم است. نحوه مباني برگشت پذيري بصورتي كه در برجام آمده است، هزينه نقض تفاهم را بسيار بالا برده است. در متن تفاهم آمده است كه اگر كشورهاي ١+٥ تعهدات خود را نقض نمايند ايران ميتواند ضمن عدم اجراي تعهدات خود هر اقدامي انجام دهد. پس برگشت پذيري ضامن اجراي تفاهم است. پايان.