عضویت در شبکههای اجتماعی این روزها به یکی از ابزارهای زندگی مدرن تبدیل شده و زندگی در دهکده جهانی با شکل گیری شبکههای اجتماعی به وقوع پیوسته است.
به کار بردن واژه اعتیاد به شبکههای اجتماعی برای بسیاری از جوانان و گاه زنان و مردان متأهل چندان عجیب نیست. نفوذ این شبکههای اجتماعی در میان خانوادههای ایرانی باعث شده تا گروهی که برنامه ریزی خاصی برای حضور در این فضا ندارند، بیشترین لطمه را ببینند و خانوادههای بسیاری به سمت جدایی یا به تعبیر امروزیتر طلاق عاطفی بروند.
ترویج هنجارها، ارزشها و سبک زندگی اسلامی ایرانی و ممانعت از رخنهها و آسیبهای فرهنگی و اجتماعی در این عرصه و مقابله مؤثر با تهاجم همهجانبه فرهنگی و نیز ارتقای فرهنگ کاربری و سواد فضای مجازی جامعه، از مواردی است که مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار داشته و ایشان این موضوع را به عنوان یکی از 10 محور مهم وظایف و مأموریتهای شورای عالی فضای مجازی، به این شورا ابلاغ کردند.
با توجه به اهمیت این مطالبه رهبری، با دکتر فرشته روح افزا، عضو شورای فرهنگی و اجتماعی زنان به بررسی این موضوع پرداخته و برخی آسیبهای شبکههای اجتماعی بر پیکره خانوادههای ایرانی را تشریح کردیم.
شکلگیری دوستیهای نامتعارف در شبکههای اجتماعی
روح افزا در خصوص تأثیر شبکههای اجتماعی بر روابط خانوادگی اظهار داشت: هماکنون روند استفاده از شبکههای اجتماعی به گونهای در میان برخی از افراد شدت گرفته است که ساعات طولانی از زمان خود را در طول شبانه روز در این شبکهها میگذرانند.
وی افزود: گذران بیش از اندازه وقت در شبکههای اجتماعی باعث شده است تا در برخی موارد دوستیهای نامتعارفی شکل بگیرد و همین موضوع ضربه هنگفتی بر پیکره خانوادهها میزند.
دوستهای مجازی زنان و مردان متأهل
عضو شورای فرهنگی و اجتماعی زنان گفت: حضور بیش از اندازه زنان و مردان متأهل در شبکههای اجتماعی باعث شده است تا افراد در این شبکهها برای خود دوست یا معشوقهای داشته باشند اما با فرد دیگری زندگی کنند.
روح افزا ادامه داد: در شبکههای اجتماعی زن و مرد با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند و گاه وابستگی عاطفی شدیدی پیش میآید که این موضوع موجب میشود نسبت به خانواده خود دلسرد شوند. در حقیقت زن خانهداری که باید از حریم خانواده پاسداری کند در شبکههای اجتماعی با مردان غریبه همصحبت شده و گاه دلبستگیهایی نیز بین آنها شکل میگیرد.
ضربه طلاق عاطفی بر پیکره خانواده ایرانی
وی با تاکید بر اینکه افراد باید به صورت کنترل شده در شبکههای اجتماعی حضور یابند، گفت: شبکههای اجتمای آسیبهای جدی به خانوادهها میزند و حضور بیش از اندازه اعضای خانواده در شبکههای اجتماعی طلاق عاطفی را در میان خانواده ایرانی گسترش داده است.
عضو شورای فرهنگی و اجتماعی زنان تصریح کرد: در شبکههای اجتماعی ارتباطات بین زن و مرد شکل میگیرد و پس از مدتی این ارتباطات صمیمی شده و گاه به دیدارهای حضوری نیز میانجامد. در چنین شرایطی خیانت و پنهان کاری میان زن و مرد شکل میگیرد.
روح افزا با اشاره به اینکه در شبکههای اجتماعی بحث اغفال دختران نیز به شدت احساس میشود، افزود: در این شبکهها امکان سوءاستفادههای جنسی از دختران و افتادن آنها در دام مردان یا پسران هوسباز بسیار است.
وی با اشاره به نتایج یک تحقیق گفت: در تحقیقی که با موضوع تاثیر شبکههای اجتماعی بر روابط زن و مرد صورت گرفت، تهدیدات این شبکهها به صورت کاهش همکاری زوجین، تأثیر بر روابط جنسی و تحریک پذیری نسبت به هم و ارتباط با خویشاوندان همسر اعلام شد که بیشترین آسیبها در حوزه روابط جنسی زوجین با یکدیگر است.
همصحبتی با دوستان مجازی
عضو شورای فرهنگی و اجتماعی زنان با اشاره به اینکه دلسردی مرد و زن از یکدیگر یکی از آسیبهای جدی شبکههای اجتماعی است، افزود: در این فضا که عشقهای مجازی میان زن و مرد غریبه شکل میگیرد، مشاهده میشود که افراد به دوست مجازی خود وابستگی عاطفی شدیدی پیدا کردهاند و بیشترین زمان خود در طول شبانه روز را با چت کردن با او طی میکنند. در حالی که از همسر خود دور میشوند و حتی زن و مرد، شبها به جای اینکه در کنار یکدیگر به گفت وگو بپردازند هر کدام در گوشهای موبایل به دست در فضای مجازی وقت میگذرانند و با دوستان مجازی خود همصحبت هستند.
روح افزا ادامه داد: برخی افراد بر این باورند که این فضا مزایای بسیاری نیز دارد اما استفاده از آن باید بر اساس برنامه و با حساب و کتاب باشد چرا که حضور بیش از حد در فضای مجازی باعث شده تا زمانی را که افراد میتوانند در کنار همسر خود ساعات خوبی داشته و دوست داشتنیهای واقعی را درک کنند، در فضای مجازی طی کنند. افراد باید برای روابط زناشویی خود حرمت و چارچوب تعریف کنند وارتباطات بی قید و بندی که به مرور زمان حرمت زندگی افراد را به خطر میاندازد، محدود کنند.
وی با اشاره به اینکه برخی افراد معتقدند که شبکههای اجتماعی جزو لاینفکی از زندگیهای امروزی هستند، ادامه داد: در چنین شرایطی افراد در شبکههای اجتماعی عضو میشوند اما حضور آنها در این شبکهها بر اساس برنامه ریزی است. در حقیقت مشکل اصلی عضویت در این شبکهها نیست بلکه مشکل اصلی عدم استفاده درست از این شبکهها و حضور بیش از اندازه است که افراد باید این موضوع را مدیریت کنند.