Gerdab.IR | گرداب

مستند مرزهای شیشه‌ای (5) + متن

تاریخ انتشار : ۱۶ شهريور ۱۳۸۹

اختصاصی گرداب- نظر به تخصصی و کارشناسی بودن متون استفاده شده در مستند مرزهای شیشه ‌ای (اعم از پلاتو و نریشن) اهم موارد اشاره شده در مستند شماره (5) جهت استفاده بیشتر مخاطبان فرهیخته تقدیم می ‌شود: 
 

زماني كه سخن از تبعات منفي استفاده از اينترنت به ميان مي ‌آيد، بسياري بر اين تصورند که اين پيامدهاي منفي، محدود به همان اموري است که به کارگيري ناصحيح برنامه‌هاي ماهواره‌اي در پي دارد؛ پيامدهايي مانند انحرافات اخلاقي و يا عقيدتي. ولي به نظر مي ­رسد كه اين يک قياس عجولانه باشد.

دامنه تأثيرات منفي تعامل نامطلوب اينترنت بسيار گسترده­ تر از تبعات بهره ­گيري نادرست از برنامه ‌هاي ماهواره‌ اي است. همچنين دامنه تأثير­گذاري اين فضا طيف گسترده­ اي از افراد در سنين مختلف، فارغ از سطح تحصيلات، طبقه اجتماعي و اعتقادات خانوادگي را در بر مي­ گيرد. اما در اين ميان، شرايط روحي اشخاص، وضعيت خانوادگي و محيط زندگي افراد از جمله مواردي هستند كه بر اثرپذيري منفي افراد در فضاي مجازي تأثير­گذار خواهند بود.
همزمان با دسترسي گسترده افراد به اينترنت، شاهد نوع جديدي از اعتياد يعني "اعتياد اينترنتي" نيز هستيم كه مسئله خاص عصر اطلاعات و ارتباطات به شمار مي ­رود. همانند تمامي انواع ديگر اعتياد‌، اعتياد به اينترنت نيز با علائمي همراه است همچون، اضطراب، افسردگي، كج خلقي، بي‌قراري، تفكرهاي وسواسي و يا خيالبافي راجع به اينترنت.

از طرفي، در عين حال كه روابط اين افراد، به ويژه كودكان و نوجوانان، در جهان مجازي افزايش مي‌يابد، در مقابل از دامنه روابط آنان در جهان واقعي كاسته مي‌شود. ضمن آنكه، احتمال لطمه ديدن عملكرد آموزش نيز وجود دارد.

اينترنت يک ويژگي منحصر به فرد و بسيار مهم دارد که مي‌تواند در تضعيف کيفيت رفتار اجتماعي افراد يک جامعه مؤثر باشد و آن اين است که به افراد امکان مي‌دهد که با "هويت پنهان" دهها و صدها نوع کاري که در گذشته جز با اطلاع يافتن فرد يا افرادي ممکن نبود، در خفاي کامل انجام دهند. فضايي که هويت فرد را پنهان مي‌کند، زمينه بروز بي‌ پرده شخصيت افراد را فراهم مي ‌کند.

در گذشته اگر تنها "گناه فردي" مي‌ توانست در خلوت انجام شود، امروزه خطا و گناه و خيانت اجتماعي را هم مي ‌توان در خلوت انجام داد. در گذشته وقتي تمسخري بود، تمسخر کننده هم معلوم بود. امروزه تمسخر مي ‌تواند وجود داشته باشد اما تمسخر کننده ناپيدا باشد. تعبير "گناه اجتماعي مخفيانه" که در گذشته، خودِ متناقض شمرده مي ‌شد، امروز ديگر چنين نيست و اين از جمله ويژگي ­هايي است كه فضاي مجازي ايجاد كرده است.

ويژگي ­هاي فضاي مجازي، سرعت عمل، ناشناس ماندن و سيال بودن است كه كاربر در اين فضا ظاهراً احساس امنيت مي ­كند و در اين فضا تفاوت­ هاي جنسيتي، قومي، نژادي و مذهبي ديگر مهم نيست و فرصت ­هاي جديدي را نيز براي نمايش شخصيت در اختيار كاربران قرار مي­ دهد.

در واقع اينترنت نه تنها قادر است تا دگرگوني بنيادي را در ساختار هويت و شخصيت فردي ايجاد كند بلكه هم زمان مي ­تواند عامل عمده­اي دراحيا و اشاعه هويت گروه­هاي حاشيه ­اي جامعه، تفكرات مطرود، غيراخلاقي و خارج از هنجارهاي اجتماعي و مسايلي از اين دست گردد.