فناوری بلاک چین به طور کلی به عنوان پتانسیل قابل توجهی برای بهبود عملکرد خدمات عمومی، به ویژه برای بهبود هزینه و پیچیدگی فرآیند‌های سنگین، چه مالی و چه غیر مالی، پذیرفته شده است.
به گزارش گرداب، پرداخت‌های فرامرزی، وثیقه‌‌های الکترونیکی و تسویه حساب‌های امنیتی مورد استفاده خوبی برای پیاده سازی با استفاده از فناوری بلاک چین هستند. با این حال، بسیاری از کشور‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که این فناوری هنوز برای ریسک اجرای سیستم‌های پرداخت در مقیاس بزرگ بسیار نابالغ است.
جدول زیر خلاصه‌‌ای از مواضع دولت‌ها را تا ژانویه ۲۰۱۹ نشان می‌‌دهد.
نگرش دولت‌ها به ارزهای دیجیتال بانک مرکزی:
ادبیات گسترده منتشر شده در سال ۲۰۱۸ نشان دهنده تلاش جهانی فشرده برای ارزیابی امکان سنجی CBDC ها، با توجه به گستردگی مدل‌ها و کاربرد‌های آنست. به نظر می‌‌رسد فقدان تعریف و مشخصات استاندارد یک CBDC منعکس کننده مرحله اولیه اکتشاف برای فرصت‌ها و ارزیابی خطرات است. جدول زیر نگرش دولت‌ها در این زمینه را تا ژانویه ۲۰۱۹ خلاصه می‌‌کند.
عکس زیر وضعیت کشور‌ها در این زمینه را به تصویر کشیده است:
تجربه‌‌های بالفعل ارز دیجیتالی ملی:
در این بخش به بررسی و مرور تجربه کشور باهاما و ونزوئلا در این زمینه می‌‌پردازیم.
بانک مرکزی باهاما (CBOB) نسخه دیجیتالی دلار باهاما را معرفی کرد. این نسخه با یک مرحله آزمایشی در شهرستان اگزوما یا جرج تاون سابق در دسامبر ۲۰۱۹ شروع شد.
نام این پروژه Sand Dollar است. بنابراین، دلار ساند، ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) است که اصلی‌‌ترین اهداف آن عبارتند از: بهبود شمول و دسترسی مالی و ایجاد سیستم پرداخت داخلی کارآمدتر و رقابتی‌‌تر. بر اساس نتایج تحقیقات مالی باهاما در سال ۲۰۱۸، تنها ۴۸ درصد از افراد مورد بررسی به تسهیلات کارت اعتباری دسترسی داشتند. بانک مرکزی باهاما همچنین محرومیت از خدمات بانکی را تا حدودی به دلیل سختگیری الزامات بررسی دقیق مشتری تأیید می‌‌کند. دلار ساند با هدف رسیدگی به برخی از شکاف‌های دسترسی مالی فعلی ارائه شده است.
از نظر طراحی، این ارز ملی دیجیتالی مبتنی بر توکن است و تنها توسط بانک مرکزی باهاما ساخته شده است و میتوان آن را به عنوان یک سیستم معاملات نقدی دیجیتال، خرده‌فروشی و بلادرنگ، با در دسترس بودن شبانه روزی در کل ایام هفته مشاهده کرد. قابلیت همکاری این رمز ارز از طریق موسسات مالی تحت نظارت (SFI) تضمین میشود: بانک‌های تجاری، ارائه دهندگان خدمات پرداخت و کسب وکار‌های انتقال پول از طریق اتصال API به شبکه. علاوه بر این، این سیستم دارای یک شبکه اختصاصی داخلی است که اجازه می‌‌دهد کاربران برای اتصال به شبکه دلار ساند نیازی به اتصال داده و اینترنت نداشته باشند.
در مورد توزیع دلار ساند، فقط SFIها مجاز به رسیدگی به آن هستند. برای این منظور، SFIها در بانک مرکزی حساب‌های دلار ساند دارند. از این گذشته، عملکرد‌های حیاتی پروژه همگی تحت کنترل مستقیم بانک مرکزی باهاما هستند: به عنوان مثال ضرب و توزیع، در حالی که برخی امور مثل تعمیر و نگهداری، تست نفوذ و ممیزی سیستم برون سپاری میشود. همچنین، همه معاملات و داده‌‌ها به صورت متمرکز در پایگاه داده بانک مرکزی نگهداری می‌‌شوند.
زیرساخت و نحوۀ اجرای دلار ساند:
سیستم زیربنای دلار ساند یک سیستم هسته‌‌ای با قابلیت DLT است که به عنوان یک پلتفرم خصوصی و دارای مجوز کار می‌‌کند. با توجه به فرآیند اعتبار سنجی، سیستم بر یک مدل شناسایی توافقی متکی است که بر اساس پروتکل اثبات کار عمل می‌‌کند. همچنین سیستم به منظور جلوگیری از هزینه مضاعف و جعل و دستکاری، به جای توکنهای قابل استفاده مجدد سنتی، از توکنهای یکبار مصرف و کوتاه مدت استفاده می-کند.
علاوه بر این، کیف پول‌ها رمزگذاری شده و ایمن هستند و فقط با شماره رمز منحصر به فرد یا از طریق شناسایی بیومتریک میتوان به آن‌ها دسترسی داشت و اگر کیف پول روی دستگاه ثانویه باز شود، در صورت لزوم (در صورت سرقت) میتوان دسترسی به آن را مسدود کرد.
برای اجرای عملیات، مرحلۀ پایلوت برای دو جزیره انتخاب شد: اگزوما و آباکو. اگز. ما به دلیل شباهت چشم‌‌انداز آن با چشم‌‌انداز جغرافیایی باهاما انتخاب شد. آباکو نیز به دلیل بهبود اقتصادی آن پس از طوفان دوریان انتخاب شد. همچنین سومین پایلوت بسته در بانک مرکزی برای کارکنانی که از کافه تریا استفاده می‌کنند، اجرا شد. قبل از قرنطینه کرونا، تمام خرید‌ها در کافه تریا با دلار ساند انجام می‌‌شد.
علاوه بر این، یک کمپین ملی روابط عمومی برای آموزش مردم در مورد پروژه دلار ساند در حال توسعه است. در حال حاضر، بانک مرکزی باهاما در حال برنامه‌‌ریزی برای برگزاری نمایشگاه‌‌ها و سالن‌های شهری پس از لغو مقررات منع رفت و آمد ملی به عنوان یک ارتباط آموزشی است. با این حال، تلاش‌های اصلی برای انتشار این پروژه مبتنی بر ساخت پایگاه کاربر محور از طریق ارتباط عمومی و موسسات مالی مجاز است.
تا فوریه ۲۰۲۰، بانک مرکزی باهاما به طور داوطلبانه بیش از ۱۰۰۰ کاربر را در شهر اگزوما وارد سیستم کرد و بیش از ۳۰ فروشنده و نقاط دسترسی متعددی برای پذیرش دلار ساند ایجاد شده است. همه آن‌ها به طور داوطلبانه در مرحله پایلوت شرکت کردند.
یک ارزیابی بسیار مقدماتی نشان می‌‌دهد که بانک مرکزی باهاما الزامات بالایی را برای ارائه یک راه حل تعیین کرده است که در برابر استاندارد‌های نظارتی بین‌المللی، از جمله راه‌حل‌های تکنولوژیکی قوی، مقیاس پذیر و قابل اعتماد هستند. جزئیات موجود از معماری این سیستم نشان می‌‌دهد که سیستم قادر خواهد بود بر این اساس به داده‌‌ها و ناشناس بودن کاربران احترام گذاشته و از آن‌ها محافظت کند، زیرا هیچ اطلاعات شخصی هرگز در شبکه دارای مجوز DLT ذخیره نمی‌‌شود.
در حال حاضر هیچ ارزیابی تاثیر بر مسائل سیاست پولی وجود ندارد. در مورد معاملات فرامرزی نیز باید گفت در حال حاضر دلار ساند فقط در داخل کشور گردش می‌‌کند و مورد استفاده شهروندان قرار می‌‌گیرد و از نظر واسطه‌‌گری مالی، هیچ معامله احتمالی بین سپرده‌‌ها و CBDC ممکن نیست، زیرا این پروژه در حال حاضر فقط به صورت نقدی/ دلار ساند است و بالعکس. علاوه بر این، بانک مرکزی باهاما با SFI کار می‌‌کند تا کیف پول‌های دلار ساند را مستقیماً به حساب‌های بانکی پیوند دهد. در حال حاضر، ۷ ارائه دهنده خدمات پرداخت در بازار وجود دارد. در این راستا انتظار می‌‌رود نوآوری‌هایی بر اساس اکوسیستم CBDC به عنوان مثال، وام‌های خرد، ابزار سرمایه‌‌گذاری، رتبه اعتباری، تسهیلات، تجارت الکترونیک و ... صورت گیرد.
