به شهادت اغلب دانشجویان دوره ریاست رهنورد، وی دانشگاه الزهرا را به پاتوق سیاسی جریان اصلاح‌طلب تبدیل کرده بود و حتی از برگزاری یک یادواره برای شهدا ممانعت می‌کرد!
گرداب- به نظر میرسد اندیشه سیاسی ـ مذهبی رهنورد از نوعی التقاط بین اندیشه‌های دینی و سکولار رنج میبرد؛ در حالی که همسرش او را یک قرآن پژوه معرفی می‌کند، برخی معتقدند وی یک فمینیست لیبرال است که هنوز نگرش توتالیتر- سوسیالیستی را فراموش نکرده است...
مایه‌های التقاط در اندیشه رهنورد
از ویژگی‌های اندیشه سیاسی ـ مذهبی رهنورد نوعی التقاط بین اندیشه‌های دینی و سکولار است. وی ضمن این‌که خود را مدافع ارزش‌های زن مسلمان می‌داند، مدافع اصول لیبرالی حقوق زن نیز هست. التقاط فکری به کرات در نوشته‌ها و سخنان وی مشاهده می‌شود.
رهنورد در بیانیه‌ای به مناسبت روز زن با کنار هم قرار دادن شخصیت‌های بزرگ مذهبی و شخصیت‌های افسانه‌ای، برخی زنان قصه‌ها را به عنوان الگو معرفی کرده و آورده است: «تاریخ مذهبی و اسلامی و تاریخ ملی ما سرشار از روزهای بزرگی چون تولد حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها و پیام آوری زینب سلام‌الله‌علیها است و هم‌چنین سرشار از شخصیت‌های بزرگ ایران باستان چون آذر میدخت‌ها و ایران دخت‌ها و زنان ایثارگر شاهنامه‌ای و اسطوره‌ای چون آناهیتا، تهمینه، رودابه و گردآفرید است.»[1]
در بیانیه یاد شده، رهنورد در حالی که در ابتدای بیانیه از حضرت زهرا و زینب سلام‌الله‌علیها یاد می‌کند، در ادامه با نفی احکام اسلام، می‌آورد: «در این دنیای مدرن و پیچیده فهرست شگفت انگیزی پیش روی ماست، مالامال از ظلم، تبعیض و بی‌عدالتی به بهانه حمایت از خانواده، قانون چند همسری مطرح می‌شود … در قوانین واپس‌گرا زن به عنوان جنس دست چندم تلقی شده، در کدام قلمرو است که تبعیض و بی‌عدالتی در قوانین ما لحاظ نشده... دیه نامساوی زن و مرد، قوانین تبعیض آمیز مربوط به طلاق و تابعیت و غیره»[2]
رهنورد از اتهام بستن به قرآن هم ابایی ندارد. در دوران انتخابات، در جایی با تفسیر دروغ و انحرافی از سوره نمل گفته بود: «خداوند در قرآن بالقیس را به خاطر پارسایی تنبیه کرده بود!» وی یک دروغ آشکار را به خدا و قرآن می‌بندد.[3]
رهنورد هنوز ادبیات فعالیت چپ را فراموش نکرده و در یک عقب‌گرد نوستالوژیک از موسوی به عنوان همرزم یاد می‌کند.[4]
وی به دنبال فتنه پس از انتخابات و در راستای تأثیرگذاری بر فضای سیاسی جمهوری اسلامی، از سوی مجله "فارین پالیسی" به عنوان سومین روشنفکر سال برگزیده شد. وی پیش از آن هم از سوی همسر خود روشن‌فکرترین زن ایران نامیده شده بود.
چگونه رهنورد مدارج ترقی را طی کرد؟
در جریان مناظره تاریخی احمدی نژاد و موسوی، رئیس جمهور با اشاره به تخلفات متعدد و غیرقانونی زهرا رهنورد در روند کسب مدرک تحصیلی‌اش، مسائل مهمی را مطرح کرد، اما نه تنها در این زمینه هیچ‌گاه پاسخ قانع کننده‌ای از سوی رهنورد بیان نشد، بلکه حضور وی در دانشگاه تهران با مدرک تحصیلی، حاوی ابهامات فراوان در نحوه کسب آن، هم‌چنان ادامه دارد.
بررسی پرونده تحصیلی زهره کاظمی (زهرا رهنورد) نشان می‌دهد که وی درسال 69 در آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد پذیرفته و در تاریخ 31/6/72 در این مقطع فارغ‌التحصیل می‌شود. وی با وجود آن‌که در سال 1365 هنوز مدرک فوق‌لیسانس خود را دریافت نکرده و 7 سال بعد از این تاریخ از پایان نامه کارشناسی ارشد خود دفاع کرده، به ادعای گواهی‌نامه دکترای دانشگاه آزاد، در آن سال در آزمون ورودی پذیرفته شده و در تاریخ 13/4/74 مدرک دکترای خود را دریافت می‌کند.
به جز این، رهنورد در سال 76 با مدرک فوق لیسانس علوم سیاسی از دانشگاه آزاد که غیر مرتبط با رشته پژوهش هنر است، به عضویت هیئت علمی با مرتبه مربی در می‌آید. در تاریخ 21/7/76 نیز وی بدون اخذ مدرک دکترا علی‌رغم مخالفت مقام‌های دانشگاه از مرتبه مربی به استادیاری تبدیل وضعیت یافته و در مورخ 30/6/77 با حکم مصطفی معین، سرپرست دانشگاه الزهرا می‌شود. وی در حالی که هنوز 5 سال سابقه آموزشی هیئت علمی را در کارنامه خود به ثبت نرسانده بود و در حالی که برای ارتقا از مرتبه استادیاری به دانشیاری، داشتن دکترای تخصصی در رشته مربوط الزامی است و هم‌چنین مخالفت مقام‌ها و مسئولان ذی‌ربط، در سال 81 به مقام دانشیاری دانشکده هنرهای زیبا نایل می‌شود.[5]
زندگی شخصی و سیاسی رهنورد هم مانند موسوی سرشار از ابهام و پیچیدگی است. افرادی مانند شهید دیالمه از ارتباط یا حداقل اشتراک فکری وی و موسوی با جریان‌های چپ سخن می‌گویند و شهید آیت، آن‌ها را به فراماسونری مرتبط می‌داند. به راستی چگونه رهنورد بدون طی مدارج علمی یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های علمی (ریاست دانشگاه) را کسب می‌کند.
گفته شد؛ برخلاف موسوی، رهنورد بعد از اتمام دوران نخست وزیری شوهرش هرگز سکوت نکرد و از صحنه سیاسی عقب ننشست. روزی در قامت مشاور رئیس جمهور و زمانی دیگر در لباس ریاست دانشگاه، ظاهر شد.
عملکرد وی در دوران سرپرستی دانشگاه الزهرا هم چهره‌ای دین ستیز، افراطی و معاند از او معرفی کرد. به شهادت اغلب دانشجویان آن دوره، وی دانشگاه الزهرا را به پاتوق سیاسی جریان اصلاح‌طلب تبدیل کرده بود و حتی از برگزاری یک یادواره برای شهدا ممانعت می‌کرد.[6]
وی در اواخر دوران حضورش در دانشگاه الزهرا، با دعوت از شیرین عبادی (برنده‌ی جایزه صهیونیستی نوبل و ترسیم کننده چهره ناقض حقوق بشر از جمهوری اسلامی در جهان) برای حضور در دانشگاه، مورد انتقادات جدی قرار گرفت.
اظهارات جالب رهنورد در خصوص پیروزی و رأی بالای موسوی در انتخابات به دلیل داماد لرستان و فرزند آذربایجان بودن، منطق این زن به اصطلاح روشن فکر را به نمایش گذاشت.
به طور کلی رهنورد با وجود آن‌که در سایه نظام اسلامی رشد کرد، اما همواره با نظام چالش داشته است. بسیاری از سیاسیون دهه 60 از مقالات تند وی در روزنامه جمهوری اسلامی به سردبیری همسرش علیه مقام‌های جمهوری اسلامی و انقلابیون خبر می‌دهند. وی یک فمینیست لیبرال است که هنوز نگرش توتالیتر - سوسیالیستی را فراموش نکرده است. همسرش وی را به عنوان قرآن پژوه معرفی می‌کند. تفاسیر وی از قرآن بدون تردید بیش‌تر رگه‌های تفسیر به رأی و التقاط را به نمایش می‌گذارد.
نقش رهنورد در هدایت برنامه های ساختار شکن موسوی
رهنورد علایق سیاسی و فکری خاصی دارد. یکی از این علاقهها، بحث زنان و حقوق بشر به سبک و سیاق غربی است. عملکرد وی در دوران ریاست دانشگاه و مواضع وی همواره بر جایگاه این موضوع در نگرش رهنورد صحه می‌گذارد. این سبک و سیاق و باورهای رهنورد در رفتارهای همسرش نیز تاثیر گزار بوده است. تا جایی در ایام تبلیغات انتخاباتی، تلاشهای موسوی در مورد حقوق زنان بسیار شایان توجه بود.
گردهماییهای موسوی با حضور زنان و طرح مباحث مرتبط با حقوق زنان شدت گرفت تا آنجا که در گردهمایی زنان حامی موسوی وی مانیفستی در باب رفع تبعیض علیه حقوق زنان ارائه کرد که در آن پیگیری حسن اجرای مفاد، اسناد و موازین بین المللی الحاقی در خصوص حقوق انسانی زنان و تلاش برای الحاق به کنوانسیون رفع تبعیض از زنان با رعایت مقتضیات فرهنگی و مذهبی مورد تاکید قرار گرفته بود.
موسوی در یکی از سخنرانی های خود در15 خرداد 88، تاکید کرد که آمدهایم از حقوق زنان دفاع کنیم و با اشاره به مصوبه مجلس با عنوان "قانون حمایت از خانواده"،تصریح می کند که مسئله خانواده‌ها موضوع چند همسری نیست که لایحهای در اینباره به مجلس میدهید و لایحه قوه قضائیه را عوض میکنید.
حتی بنا بر برخی شنیدهها موسوی در جریان تبلیغات انتخاباتیاش با بعضی از افراد تندروی جریان فمنیسم دیدار داشته‌اند! افرادی که سرکرده‌شان شیرین عبادی و نهایت آمال و آرزویشان برای احقاق حقوق زنان، پیوستن جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون رفع کلیه تبعیض علیه زنان است. این کنوانسیون گذشته از آن‌که با عرف و فرهنگ ما متضاد است، حداقل 97 مورد اشکال فقهی و قانونی به آن وارد شده است.[7]
ادامه دارد...
[1]- بیانیه زهرا رهنورد به مناسبت روز جهانی زن، سایت کلمه، 3/12/1388
[2]- همان
[3] - دیدگاه فاطمه رجبی در مورد رهنورد، نور پرتال، 12/3/1389.
[4]- همایش دختران حامی موسوی، پیشین
[5] - بیانیه بسیج دانشجویی استان کرمان، خبرگزاری فارس، 20/2/1389.
[6]- اشاره به سخنان حجت الاسلام پناهیان در یادواره شهدا در دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، در اسفند 1383
[7] - خبرگزاری فارس، بیانیه دانشجویان بسیجی دانشگاه علم وصنعت خطاب به موسوی، 18/2/1388.
جمعی از نویسندگان؛ راضیه امیری رز، فاطمه امیری رز و افسانه قائم
منبع: برهان
مایه‌های التقاط در اندیشه رهنورد
از ویژگی‌های اندیشه سیاسی ـ مذهبی رهنورد نوعی التقاط بین اندیشه‌های دینی و سکولار است. وی ضمن این‌که خود را مدافع ارزش‌های زن مسلمان می‌داند، مدافع اصول لیبرالی حقوق زن نیز هست. التقاط فکری به کرات در نوشته‌ها و سخنان وی مشاهده می‌شود.
رهنورد در بیانیه‌ای به مناسبت روز زن با کنار هم قرار دادن شخصیت‌های بزرگ مذهبی و شخصیت‌های افسانه‌ای، برخی زنان قصه‌ها را به عنوان الگو معرفی کرده و آورده است: «تاریخ مذهبی و اسلامی و تاریخ ملی ما سرشار از روزهای بزرگی چون تولد حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها و پیام آوری زینب سلام‌الله‌علیها است و هم‌چنین سرشار از شخصیت‌های بزرگ ایران باستان چون آذر میدخت‌ها و ایران دخت‌ها و زنان ایثارگر شاهنامه‌ای و اسطوره‌ای چون آناهیتا، تهمینه، رودابه و گردآفرید است.»[1]
در بیانیه یاد شده، رهنورد در حالی که در ابتدای بیانیه از حضرت زهرا و زینب سلام‌الله‌علیها یاد می‌کند، در ادامه با نفی احکام اسلام، می‌آورد: «در این دنیای مدرن و پیچیده فهرست شگفت انگیزی پیش روی ماست، مالامال از ظلم، تبعیض و بی‌عدالتی به بهانه حمایت از خانواده، قانون چند همسری مطرح می‌شود … در قوانین واپس‌گرا زن به عنوان جنس دست چندم تلقی شده، در کدام قلمرو است که تبعیض و بی‌عدالتی در قوانین ما لحاظ نشده... دیه نامساوی زن و مرد، قوانین تبعیض آمیز مربوط به طلاق و تابعیت و غیره»[2]
رهنورد از اتهام بستن به قرآن هم ابایی ندارد. در دوران انتخابات، در جایی با تفسیر دروغ و انحرافی از سوره نمل گفته بود: «خداوند در قرآن بالقیس را به خاطر پارسایی تنبیه کرده بود!» وی یک دروغ آشکار را به خدا و قرآن می‌بندد.[3]
رهنورد هنوز ادبیات فعالیت چپ را فراموش نکرده و در یک عقب‌گرد نوستالوژیک از موسوی به عنوان همرزم یاد می‌کند.[4]
وی به دنبال فتنه پس از انتخابات و در راستای تأثیرگذاری بر فضای سیاسی جمهوری اسلامی، از سوی مجله "فارین پالیسی" به عنوان سومین روشنفکر سال برگزیده شد. وی پیش از آن هم از سوی همسر خود روشن‌فکرترین زن ایران نامیده شده بود.
چگونه رهنورد مدارج ترقی را طی کرد؟
در جریان مناظره تاریخی احمدی نژاد و موسوی، رئیس جمهور با اشاره به تخلفات متعدد و غیرقانونی زهرا رهنورد در روند کسب مدرک تحصیلی‌اش، مسائل مهمی را مطرح کرد، اما نه تنها در این زمینه هیچ‌گاه پاسخ قانع کننده‌ای از سوی رهنورد بیان نشد، بلکه حضور وی در دانشگاه تهران با مدرک تحصیلی، حاوی ابهامات فراوان در نحوه کسب آن، هم‌چنان ادامه دارد.
بررسی پرونده تحصیلی زهره کاظمی (زهرا رهنورد) نشان می‌دهد که وی درسال 69 در آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد پذیرفته و در تاریخ 31/6/72 در این مقطع فارغ‌التحصیل می‌شود. وی با وجود آن‌که در سال 1365 هنوز مدرک فوق‌لیسانس خود را دریافت نکرده و 7 سال بعد از این تاریخ از پایان نامه کارشناسی ارشد خود دفاع کرده، به ادعای گواهی‌نامه دکترای دانشگاه آزاد، در آن سال در آزمون ورودی پذیرفته شده و در تاریخ 13/4/74 مدرک دکترای خود را دریافت می‌کند.
به جز این، رهنورد در سال 76 با مدرک فوق لیسانس علوم سیاسی از دانشگاه آزاد که غیر مرتبط با رشته پژوهش هنر است، به عضویت هیئت علمی با مرتبه مربی در می‌آید. در تاریخ 21/7/76 نیز وی بدون اخذ مدرک دکترا علی‌رغم مخالفت مقام‌های دانشگاه از مرتبه مربی به استادیاری تبدیل وضعیت یافته و در مورخ 30/6/77 با حکم مصطفی معین، سرپرست دانشگاه الزهرا می‌شود. وی در حالی که هنوز 5 سال سابقه آموزشی هیئت علمی را در کارنامه خود به ثبت نرسانده بود و در حالی که برای ارتقا از مرتبه استادیاری به دانشیاری، داشتن دکترای تخصصی در رشته مربوط الزامی است و هم‌چنین مخالفت مقام‌ها و مسئولان ذی‌ربط، در سال 81 به مقام دانشیاری دانشکده هنرهای زیبا نایل می‌شود.[5]
زندگی شخصی و سیاسی رهنورد هم مانند موسوی سرشار از ابهام و پیچیدگی است. افرادی مانند شهید دیالمه از ارتباط یا حداقل اشتراک فکری وی و موسوی با جریان‌های چپ سخن می‌گویند و شهید آیت، آن‌ها را به فراماسونری مرتبط می‌داند. به راستی چگونه رهنورد بدون طی مدارج علمی یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های علمی (ریاست دانشگاه) را کسب می‌کند.
گفته شد؛ برخلاف موسوی، رهنورد بعد از اتمام دوران نخست وزیری شوهرش هرگز سکوت نکرد و از صحنه سیاسی عقب ننشست. روزی در قامت مشاور رئیس جمهور و زمانی دیگر در لباس ریاست دانشگاه، ظاهر شد.
عملکرد وی در دوران سرپرستی دانشگاه الزهرا هم چهره‌ای دین ستیز، افراطی و معاند از او معرفی کرد. به شهادت اغلب دانشجویان آن دوره، وی دانشگاه الزهرا را به پاتوق سیاسی جریان اصلاح‌طلب تبدیل کرده بود و حتی از برگزاری یک یادواره برای شهدا ممانعت می‌کرد.[6]
وی در اواخر دوران حضورش در دانشگاه الزهرا، با دعوت از شیرین عبادی (برنده‌ی جایزه صهیونیستی نوبل و ترسیم کننده چهره ناقض حقوق بشر از جمهوری اسلامی در جهان) برای حضور در دانشگاه، مورد انتقادات جدی قرار گرفت.
اظهارات جالب رهنورد در خصوص پیروزی و رأی بالای موسوی در انتخابات به دلیل داماد لرستان و فرزند آذربایجان بودن، منطق این زن به اصطلاح روشن فکر را به نمایش گذاشت.
به طور کلی رهنورد با وجود آن‌که در سایه نظام اسلامی رشد کرد، اما همواره با نظام چالش داشته است. بسیاری از سیاسیون دهه 60 از مقالات تند وی در روزنامه جمهوری اسلامی به سردبیری همسرش علیه مقام‌های جمهوری اسلامی و انقلابیون خبر می‌دهند. وی یک فمینیست لیبرال است که هنوز نگرش توتالیتر - سوسیالیستی را فراموش نکرده است. همسرش وی را به عنوان قرآن پژوه معرفی می‌کند. تفاسیر وی از قرآن بدون تردید بیش‌تر رگه‌های تفسیر به رأی و التقاط را به نمایش می‌گذارد.
نقش رهنورد در هدایت برنامه های ساختار شکن موسوی
رهنورد علایق سیاسی و فکری خاصی دارد. یکی از این علاقهها، بحث زنان و حقوق بشر به سبک و سیاق غربی است. عملکرد وی در دوران ریاست دانشگاه و مواضع وی همواره بر جایگاه این موضوع در نگرش رهنورد صحه می‌گذارد. این سبک و سیاق و باورهای رهنورد در رفتارهای همسرش نیز تاثیر گزار بوده است. تا جایی در ایام تبلیغات انتخاباتی، تلاشهای موسوی در مورد حقوق زنان بسیار شایان توجه بود.
گردهماییهای موسوی با حضور زنان و طرح مباحث مرتبط با حقوق زنان شدت گرفت تا آنجا که در گردهمایی زنان حامی موسوی وی مانیفستی در باب رفع تبعیض علیه حقوق زنان ارائه کرد که در آن پیگیری حسن اجرای مفاد، اسناد و موازین بین المللی الحاقی در خصوص حقوق انسانی زنان و تلاش برای الحاق به کنوانسیون رفع تبعیض از زنان با رعایت مقتضیات فرهنگی و مذهبی مورد تاکید قرار گرفته بود.
موسوی در یکی از سخنرانی های خود در15 خرداد 88، تاکید کرد که آمدهایم از حقوق زنان دفاع کنیم و با اشاره به مصوبه مجلس با عنوان "قانون حمایت از خانواده"،تصریح می کند که مسئله خانواده‌ها موضوع چند همسری نیست که لایحهای در اینباره به مجلس میدهید و لایحه قوه قضائیه را عوض میکنید.
حتی بنا بر برخی شنیدهها موسوی در جریان تبلیغات انتخاباتیاش با بعضی از افراد تندروی جریان فمنیسم دیدار داشته‌اند! افرادی که سرکرده‌شان شیرین عبادی و نهایت آمال و آرزویشان برای احقاق حقوق زنان، پیوستن جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون رفع کلیه تبعیض علیه زنان است. این کنوانسیون گذشته از آن‌که با عرف و فرهنگ ما متضاد است، حداقل 97 مورد اشکال فقهی و قانونی به آن وارد شده است.[7]
ادامه دارد...
[1]- بیانیه زهرا رهنورد به مناسبت روز جهانی زن، سایت کلمه، 3/12/1388
[2]- همان
[3] - دیدگاه فاطمه رجبی در مورد رهنورد، نور پرتال، 12/3/1389.
[4]- همایش دختران حامی موسوی، پیشین
[5] - بیانیه بسیج دانشجویی استان کرمان، خبرگزاری فارس، 20/2/1389.
[6]- اشاره به سخنان حجت الاسلام پناهیان در یادواره شهدا در دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، در اسفند 1383
[7] - خبرگزاری فارس، بیانیه دانشجویان بسیجی دانشگاه علم وصنعت خطاب به موسوی، 18/2/1388.
جمعی از نویسندگان؛ راضیه امیری رز، فاطمه امیری رز و افسانه قائم
منبع: برهان