موسوی دهه‏ 60، موسوی دهه ‏80 - بخش دوازدهم

بانوی سبز ایران چگونه می‏ اندیشد؟

تاریخ انتشار : ۲۴ فروردين ۱۳۹۰

رهنورد حجاب را مفهومی خصوصی ـ اجتماعی می‌داند و توقع حاکمیت از زن مسلمان برای پوشش را محدودیت برای آن‌ها تلقی کرده و می‌ نویسد: «در جامعه‌ای که همه چیز دست‌کاری شده، چرا فقط برای زنان محدودیت ایجاد می‏ شود.»

گرداب- "زهره کاظمی" که پس از انقلاب عنوان "زهرا رهنورد" را برای خود بر می‏ گزیند، در مصاحبه‏ با یک نشریه خارجی، اشاره می‏ کند که خانواده‏ای آزاد و روشن فکر داشته، به گونه‏ ای که از بی‏ حجابی به حجاب رسیده است! دیدگاه‏های رهنورد در حوزه‏ های گوناگون از جمله در حوزه‏ مربوط به زنان، قابل توجه است...

زهرا رهنورد را دگرگونه بشناسیم
با توجه به نقش دیدگاه‌ها و عملکرد سیاسی رهنورد در بروز و ظهور رفتارهای سیاسی و اجتماعی موسوی، در ادامه‌ این بررسی، گذری کوتاه بر مواضع وی ضروری به نظر می‌رسد. زهرا رهنورد (زهره کاظمی) فرزند یک نظامی زمان شاه است. وی خودش در مصاحبه‌ای که با یک نشریه‌ خارجی انجام داده، اشاره می‌کند که خانواده‌ آزاد و روشن فکری داشته به گونه‌ای که از بی‌حجابی به حجاب رسیده است.[1]
 
دکتر آیت وی را نیز از جمله کسانی می‌داند که گرایش‌هایی به جنبش مسلمانان مبارز به رهبری پیمان داشته است. دیدگاه‌های مبهم و مشکوک رهنورد از همان زمان، نظرها را به خود جلب می‌کرد.
 
شهید دیالمه هم معرفی جامعی از اندیشه‌ها و دیدگاه‌های رهنورد به خصوص در حوزه‌ مسائل زنان و تفسیر قرآن و احادیث دارد. وی می‌گوید: «از آن جا که همسر آقای موسوی، خانم زهرا رهنورد که یک مشت مزخرف‌هایی در مورد اسلام را در کتاب‌هایی مانند "طلوع زن مسلمان، همگام با یوسف، قیام موسی" و هر چه از این مسائل توانسته به هم بافته و از آن جایی که او زیاد سابقه‌ مسلمانی ندارد، به چه روشی حالا به عنوان مفسر قرآن شده معلوم نیست و هر کس می‌خواهد یک ساله مفسر قرآن می‌شود.

 در همین کتاب طلوع زن مسلمان، این خانم تمام جملاتی که مربوط به نهج‌البلاغه‌ امام علی علیه‌السلام بوده را به فارسی در این کتاب نوشته و بعد به عنوان تبلیغات ارتجاعیون علیه زن، آن‌ها را به شدت کوبیده است و هر کس که این‌ها را می‌خواند اصلاً متوجه نمی‌شود که تمامی مباحث از عین متن نهج‌البلاغه است.

برای مثال یکی از آن جمله‌ها این است که: (غیرت برای مرد از ایمانش است و برای زن کفر) در صورتی که این جمله عین متن نهج‌البلاغه بوده و ایشان با نوشتن این متن به شدت این موضوع را کوبیده در حالی که در نهج‌البلاغه آمده است: (غیره الرجال من الایمان و غیرالمراه کفر) غیرت برای مرد از ایمانش است و برای زن کفر که این جمله را به فارسی نوشته و هر کس که این متن را می‌خواند با خود بگوید که متحجرین، عجب چیزهای مزخرفی گفته‌اند و یا یک شیوه‌ای را به کار برده که از نظر من شیوه‌ خوبی است.

برای این‌که اگر انسان بخواهد خوب جا بیافتد موضوعی که در اسلام مطرح نیست را مطرح کند و بعد بکوبد […] برای مثال در همین کتاب طلوع زن مسلمان یک متن دیگر است که به این صورت نوشته شده است که "زن از دنده‌ی چپ مردِ" اول این موضوع را در 20 یا 30 صفحه شرح داده و همه هم می‌گویند چه زن خوبی، چه‌قدر از زن‌ها دفاع می‌کند، همه‌ آن‌ها هم با استدلال قرآنی، حدیث، روایت و... هیچ کس هم نمی‌پرسد که اصلاً چه کسی گفته که زن از دنده‌ چپ مرد است و اصلاً هم‌چنین مسئله‌ای از کجا آمده که در 20 تا 30 صفحه به رد کردن و کوبیدنش می‌پردازی و ...»[2]

شهید دیالمه هم‌چنین می‌گوید: «... با ایشان به عنوان زن متفکر اسلامی مصاحبه می‌کردند و در تلویزیون در مباحث زنان به صحبت می‌پرداختند و در دانشگاه‌ها به سخنرانی می‌پرداخت و در یکی از دانشگاه‌های ادبیات مشهد به سخنرانی پرداخت که در این بیان سؤالی راجع به یکی از خطبه‌های معروف نهج‌البلاغه مطرح شد که زن‌ها نقص دارند، این سؤال پرسیده شد که ایشان این گونه پاسخ دادند، اصلاً این حرف به درد نمی‌خورد و هم‌چنین چیزی در نهج‌البلاغه نداریم که بعضی‌ها به صحبت‌های او اعتراض کردند. ولی خانم زهرا رهنورد گفت که شما به این خاطر به این مسئله اعتراض دارید؛ که مردان شما بر شما تسلط دارند.»[3]
 
زهره کاظمی پس از انقلاب عنوان زهرا رهنورد را برای خود بر می‌گزیند. وی در دوران سکوت 20 ساله‌ موسوی به شدت فعال بوده و به مشاورت رئیس دولت اصلاحات و ریاست دانشگاه الزهرا دست می‌یابد. وی دیدگاه‌های ساختارشکنانه‌ای در حوزه‌های گوناگون دارد. از جمله در حوزه‌ مربوط به زنان، نظرات فمینیستی خود را در قالب اسلام بیان می‌کند.
 
نگاه فمینیستی و لیبرالی به زن مسلمان
وی جایی در آیتم تبلیغات انتخاباتی موسوی با اشاره به جایگاه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها، دیدگاه‌های فمینیستی خود را این چنین تبیین می‌کند: «مقام حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها خیلی بالا است و هر گوشه از زندگی‌شان یک مانیفست برای ما بانوان است و ایشان پیشوای آزادی‌خواهی هستند. با اشاره به فعالیت‌های ارزشمند و حضور حضرت زهرا در تصمیم‌گیری‌های کلان جامعه می‌توان گفت که خداوند به نقش زن فارغ از جنسیت نگاه می‌کند برعکس ما که در جمهوری اسلامی با دید جنسیتی به مسائل زنان می‌نگریم.

ما از رئیس جمهور آینده هر کسی که می‌خواهد باشد انتظار داریم تا در جهت برداشته شدن نگاه جنسیتی در هستی‌شناسی زن تلاش کند و به عنوان کسی که متولی اجرائیات است تمام ابعاد زندگی زن را مورد بررسی قرار دهد و مشکلات زنان را مدنظر داشته باشد و برای رفع تبعیض تلاش کند.»[4]
 

وی که در تفسیر فمینیستی قرآن سر آمد است، به صراحت احکام حقوقی اسلام در خصوص زنان را مورد نقد قرار می‌دهد و می‌گوید: «یکی از مسائل اصلی کشور ما تبعیض جنسیت نسبت به جوانان بوده است که بنده همواره به این مسئله‌ مهم معترض بودم. زنان ایرانی دارای یک خردورزی بسیار بالا هستند و بر اساس همین اصل می‌توانند سرنوشت خود را رقم زده و نیازی به قیم نداشته باشند. اظهار نظر و آزادی در اندیشه حق مسلم زنان و دختران ایرانی است. حقوقی که مرد را قیم زن می‌داند قابل قبول نیست و به نظر می‌رسد قیم شدن مردان بر زنان ایرانی اهانتی بزرگ به زن ایرانی است.»[5]                       
 
حجاب، محدودیتی اجتماعی
رهنورد حجاب را مفهومی خصوصی ـ اجتماعی می‌داند و توقع حاکمیت جمهوری اسلامی از زن مسلمان برای پوشش اسلامی را محدودیت برای آن‌ها تلقی کرده و در نفی ضرورت حجاب به بهانه‌ کم بها شدن دیگر ارزش‌ها، می‌نویسد: «حجاب بعد از رسیدن به یک دیدگاه است که تبدیل به یک حجاب واقعی می‌شود. در قرآن است که حجاب به عنوان "لباس تقوی" نام برده شده، اما این لباس تقوی که ایده‌آلیستی‌ترین شکل حجاب زن است، در جامعه‌ متدین شکل می‌گیرد. در جامعه‌ای که همه چیز دست‌کاری شده، چرا فقط برای زنان محدودیت ایجاد می‌شود.»[6] 

ادامه دارد...

منابع:
[1]- هم‌چنین رک: وبلاگ حامیان موسوی در دانشگاه تهران، خرداد 1388.
[2] - محمد جواد اخوان ، پیشین،  ص62
[3] - محمد جواد اخوان ، پیشین،  ص62
 
[4] - نشست رهنورد با فعالان حوزه‌ سلامت حامی موسوی در محل روزنامه‌ اطلاعات، خبرگزاری فارس، 18/2/1388.
 
[5] - سخنرانی رهنورد در حاشیه‌ نشست موسوی با دانشجویان دانشگاه آزاد، همان، 21/2/1388.
 
[6] - رهنورد در همایش دختران حامی موسوی، همان، 31/2/1388.
 

جمعی از نویسندگان؛ راضیه امیری رز، فاطمه امیری رز و افسانه قائم

منبع: برهان