نگرانی مسئولان از تلویزیون نتفلیکس

تاریخ انتشار : ۰۷ ارديبهشت ۱۳۹۵

در حالیکه با گذشت سال‌ها بی‌توجهی نسبت به راه‌اندازی تلویزیون تعاملی، اقدامات نتفلیکس باعث ایجاد نوعی نگرانی در مسئولان شده که انتظار می‌رود وزارتخانه‌های مربوطه هرچه سریع‌تر به فکر حمایت از تولیدات بومی باشند.

به گزارش گرداب، دی ماه سال گذشته هستینگر -مدیر عامل نتفلیکس- در رویداد CES2016 لاس وگاس اعلام کرد که خدمات این کمپانی را در 130 کشور دیگر دنیا از جمله ایران گسترش خواهد داد تا به این ترتیب ایرانی‌ها نیز بتوانند با پرداخت بهای ثابت ماهیانه‌ای به آرشیو این سرویس دسترسی داشته باشند.

نتفلیکس یک شرکت آمریکایی ارائه دهنده خدمات آنلاین رسانه‌ای در قالب اجاره و فروش کلیپ‌های صوتی و تصویری و ویدئویی است که دفتر مرکزی آن در شهر لوس گاتوس ایالت کالیفرنیا قرار دارد و سهام آن در بازار بورس نزدک معامله می‌شود.

شعار نتفلیکس "تماشای فیلم و سریال، هر زمان و هر جا اراده کنید" است و در حال حاضر خدمات آن علاوه بر آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، کشورهای منطقه نوردیک، هلند، کارائیب و بریتانیا در  60 کشور دیگر دنیا نیز ارائه می‌شود.

این سرویس بیش از 100 هزار عنوان فیلم سینمایی و سریالی دارد و از این حیث در آمریکا بیشترین حجم پهنای باند و ترافیک وب را به خود اختصاص داده است.

نحوه تماشا و استریم ویدئوها هم از طریق موبایل‌های هوشمند، رایانه‌های شخصی و تلویزیون‌های هوشمند ممکن است.

این تلویزیون اینترنتی در حالی دنبال قبضه بازار نمایش‌های خانگی دنیا است که پیش از این سرویس‌های مشابهی در کشومان نظیر فیلیمو ایجاد شده بود؛ سایت آپارات دو سال گذشته همگام با پیشرفته‌ترین فناوری روز دنیا "فیلیمو" را برای نخستین بار در ایران با ارائه طیف گسترده‌ای از فیلم‌های سینمایی ایران و جهان رونمایی کرد.

قطعا سرویس‌های داخلی نظیر فیلیمو، آی‌سیما و پروژه‌های دیگر تلویزیون اینترنتی محتوای ناب و همسو با قوانین کشور را دارند اما بی‌توجهی و بی‌تدبیری مسئولان کشور و متولیان این حوزه در راه‌اندازی هر چه سریع‌تر VOD و IPTV راه را برای عرضه محتوای ویدئویی بدون نظارت (عرضه شده در نتفلیکس) باز می‌کند.

همین اظهارت مدیر عامل کمپانی مذکور کافی بود تا دبیر شورای عالی فضای مجازی در مراسم آئین رونمایی از پروژه ملی سامانه نمایش درخواستی "سند" با بیان اینکه VOD نباید طوری راهبری گردد که عرصه برای فعالیت بازیگران داخلی و قدیمی تنگ شود، اظهار کرد: سینما به سمت تعاملی شدن رفته است و دوش به دوش VOD و IPTV, آپارات داخلی و یوتیوب را داریم. اگر دیر بجنبیم نتفیلیکس و یوتیوب پشت دروازه‌های کشور ما هستند.

ابوالحسن فیروزآبادی ادامه داد: حال در حوزه VOD هم عقب ماندگی داریم که نباید بگذاریم بیش از این شود.

وی با انتقاد از وضع زیرساخت‌های کنونی ارتباطات خاطر نشان کرد: ظرفیت زیرساخت بین‌المللی کشور به گونه‌ای است که اگر نتفلیکس هم بخواهد به کاربران ایرانی سرویس دهد نهایتا به 60 هزار تماشاگر به صورت هم‌زمان نمی‌تواند سرویس دهد.

او افزود: برای رفع نقاط ضعف باید هر سه بخش تأمین کنندگان ارتباطی، سرویس دهندگان و محتواسازان را با هم به صورت یکپارچه توسعه دهیم.
دبیر شورای عالی فضای مجازی ابراز کرد: باز هم تأکید می‌کنم در شرایط گذار، باید مبنایی را در کارهایمان لحاظ کنیم که به کمپانی‌های فعال داخلی در برابر نمونه‌های خارجی لطمه وارد نشود. از سویی دیگر نباید بستر ارائه VOD اینترنتی باشد که هزینه آن بالاست زیرا در این شرایط کاربران لزومی نمی‌بینند به سمت استفاده از شبکه‌های داخلی بروند بلکه امثال نتفلیکس را ترجیح می‌دهند.

در حالیکه پیش از اعلام آمادگی کمپانی نتفلیکس برای ورود به ایران، بارها و طی گزارش‌ها و یادداشت‌های مختلف به مسئولان وزارتخانه‌های ارتباطات، ارشاد و صداویما هشدار داده شد تا هر چه سریع‌تر سرویس‌های داخلی تلویزیون تعامل را راه‌اندازی کنند اما کار به اندازه‌ای با تأخیر پیش رفت که اکنون مسئولان نسبت به این قضیه ابراز نگرانی می‌کنند.

اخیرا هم سرپرست دفتر ارزیابی پیشرفت راهبردها و برنامه‌های مرکز ملی فضای مجازی کشور با بیان اینکه بهره‌برداری از نتفلیکس مشکلات، فرصت‌ها و تهدیداتی را برای کشورهای جهان از جمله ایران در پی خواهد داشت، گفته است که مهم‌ترین ویژگی‌های این سرویس هزینه اشتراک پایین یعنی ماهانه ٨ دلار برای دسترسی نامحدود به آرشیو، سازگاری با انواع پلت‌فرم‌ها از جمله تلویزیون‌های هوشمند و کنسول‌های بازی، ارائه محتوای تولیدی خود و سایر شرکت‌های تولید فیلم و سریال با هزاران عنوان، است.

امیررضا مومن از مخالفت برخی از کشورها با گسترش سرویس نتفلیکس خبر داد و اظهار داشت: کشورهایی همچون اندونزی که دغدغه‌های بومی و مذهبی در آنها وجود دارد، با فیلتر کردن این سرویس مخالفت خود را از محتوای غیراخلاقی آن نشان داده‌اند و آن را تهدیدی برای جامعه و ارزش‌های خود بر شمرده‌‌اند.

وی افزود: برخی دیگر از کشورها مانند کشور کنیا، به دلیل آنکه نتفلیکس و سرویس‌های مشابه آن حاضر به تبعیت از  قوانین و مقررات نهاد حاکمیتی و کسب مجوز از آنها نیستند از استفاده از این سرویس سر باز زده‌اند.

او عنوان کرد: بنابر اظهار مسئولان آرشیو نتفلیکس انگلستان، از مجموع  ٣٤٢٣ فیلم و سریال موجود در آرشیو، فقط 490 عنوان آن دارای محتوای خانوادگی و مناسب برای کودکان است که کمتر از ١٥ درصد  آن را شامل می‌شود.

مومن عدم رعایت قوانین و مقررات برخی از کشورها توسط نتفلیکس در زمینه پخش ویدئو بصورت برخط و نیز پرداخت مالیات را مورد اشاره قرار داد و اضافه کرد: کشورهایی که با قوانین خاصی برای پخش ویدئو بصورت برخط روبرو هستند مانند کشور فرانسه که تا سه سال پس از پخش سینمایی فیلم‌ها، اجازه پخش ویدئو بصورت برخط را ندارند، این اقدام شرکت مشکلاتی را برای آنان بوجود آورده است، از طرفی ارایه دهندگان سرویس فیلم و سریال در اغلب کشورها نیز همواره به عدم پرداخت مالیات توسط نت‌فلیکس به دولت‌ها اعتراض داشته و معتقدند که این اقدام شرکت باعث ضرر و زیان آنان می‌شود.

این صاحب نظر فناوری ارتباطات و اطلاعات، استفاده از پهنای باند بسیار بالا برای مشاهده ویدئوها را یکی از چالش‌های استفاده از این سرویس دانست و گفت: این سرویس ترافیک سنگینی بر شبکه اینترنت تحمیل می‌کند به نحویکه در ایالات متحده بیشترین میزان ترافیک دانلودی (حدود ٣٧درصد کل) از میان تمامی سرویس‌های اینترنت را به خود اختصاص داده است .

وی افزود: این موضوع به دلیل ایجاد مشکلات فنی برای مراکز ارایه دهنده خدمات اینترنتی و نیاز به سرمایه‌گذاری آنها، نتفلیکس را به پرداخت عوارض به این مراکز واداشته است که این روند با وجود نقض اصل بی‌طرفی اینترنت و مواجهه با اعتراض کمسیون ارتباطات ایالات متحده (FCC)، همچنان ادامه دارد.

این مقام مسئول مشکلات استفاده از سرویس نتفلیکس در ایران را صرف نظر از مسایل محتوایی دو چندان دانست و گفت: فقدان قانون کپی رایت بین‌المللی، سرعت پایین اینترنت و مشکلات شبکه توزیع و دسترسی، فروش ترافیک به صورت حجمی، قیمت بالای اینترنت و حق عضویت نتفلیکس (با توجه به ارزش دلار) و همچنین وجود سایت‌های دانلود ارزان و بدون محدودیت فیلم و سریال‌های روز دنیا، کار را برای نتفلیکس بسیار دشوار می‌کند و ارائه این سرویس به کاربران ایرانی برای آنان توجیه اقتصادی نخواهد داشت.

سرپرست دفتر ارزیابی پیشرفت راهبردها و برنامه‌های مرکز ملی فضای مجازی، صرف نظر از دست آوردهای درآمدزایی برای مراکز ارایه دهنده خدمات اینترنتی بزرگ از طریق اخذ عوارض از نتفلیکس، اظهار داشت: این سرویس تهدید بزرگی برای فرهنگ ایرانی- اسلامی کشورمان به دلیل محتوای غیراخلاقی، متضرر شدن ارائه‌دهندگان نوپای سرویس جریان‌سازی بومی از جمله فیلیمو و تولیدکنندگان محتوای بومی بدلیل عدم توان رقابت، محسوب می‌شود.

او اضافه کرد: افزایش ترافیک در بستر شبکه و درگاه‌های اینترنت و زیان‌های اقتصادی کشورکه به دلیل خروج قابل توجهی ارز از کشور بابت حق عضویت ماهانه و افزایش چشمگیر هزینه ترافیک بین‌الملل، تحمیل می‌شود نیز از اثرات زیان بار استفاده از این سرویس در کشور بشمار می‌آید.

قطعا با عرضه نتفلیکس در ایران، مسیر رقابت برای سرویس‌های داخلی تنگ یا حتی در بدترین حالت مسدود می‌شود که امیدواریم با نگرانی ایجاد شده برای مسئولان، زمینه توسعه هر چه سریع‌تر تولیدات داخلی توسعه یابد.