معمولا استفاده از یک سیستم رای‌گیری بر مبنای بلاکچین به عنوان راه‌حلی بر چالش‌های برگزاری انتخابات یاد می‌شود و برگزاری انتخابات مختلف در سراسر جهان بر این بستر این سوال را به وجود می‌آورد که آیا می‌توانیم بدون مشکل و آزادنه در انتخابات شرکت کنیم؟ هرچند هنوز کلمه بلاکچین یادآور بیت‌کوین است و ما ذاتا این فناوری را به غیرمتمرکز بودن می‌شناسیم؛ اما تقابل این فناوری با دولت‌ها باعث شده دولت‌ها با تغییراتی، ویژگی‌های مدنظراشان را در قالب بلاکچین برای برگزاری انتخابات بگنجانند.
به گزارش گرداب، با توجه به محدودیت‌های قانونی و قضایی، دولت‌ها امکان و علاقه‌ای به استفاده از بلاک‌چین‌های آزاد مانند بیت‌کوین و اتریوم را ندارند. اما پتانسیل این فناوری به گونه‌ای است که دولت‌ها هم می‌توانند از مزایای آن برخوردار شوند. برگزاری انتخابات با بلاکچین به رای‌دهندگان این امکان را می‌دهد که از راه دور و در خانه با امنیت کامل رای بدهند. از دیگر مزایای این سازوکار می‌توان به جلوگیری از دخالت، سلب حق رای و تقلب اشاره کرد.
برگزاری انتخابات دولتی و سازمانی نیازمند وجود یک مرجع مرکزی است که می‌تواند دولت، کمیسون انتخابات یا هیات حاکمه انتخابات باشد.
کشور‌هایی که از بلاکچین در انتخابات استفاده می‌کنند
آمریکا: این کشور در سال ۲۰۱۸ برای انتخابات میان دوره‌ای ویرجینیای غربی و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ کانتی یوتا از سیستم رای‌گیری الکترونیکی بر بستر بلاکچین استفاده کرده است.
سازوکار در نظر گرفته شده برای این دسته از انتخابات «Voatz» نام دارد. این سیستم می‌تواند رمزنگاری سراسری و امنیت کامل را برای شبکه‌های مختلف تامین کند. با استفاده از Voatz، اعضای نیرو‌های مسلح مستقر در خارج از کشور می‌توانند با استفاده از تشخیص چهره و استفاده از شناسنامه‌های نظامی در کنار سایر گزینه‌های بیومتریک، فرآیند رای‌دهی را از راه دور انجام دهند. Voatz اخیرا به دلیل مشکلات امنیتی مورد انتقاد قرار گرفته است.
تیمی از محققان MIT مقاله‌ای مبنی بر وجود مسائل متعدد برای آسیب‌پذیری این سیستم در برابر حملات شخص ثالث را منتشر کرده است. این مقاله به وارزت امنیت داخلی توصیه می‌کند استفاده از سیستم Voatz را کنار بگذارد. بعد از انتشار این مقاله، ویریجینیای غربی استفاده از این برنامه را متوقف کرد، اما همچنان در ایالت یوتا استفاده از آن ادامه پیدا کرد.
سیرالئون: این کشور یک شبکه بلاک‌چینی برای شمارش آراء در کنار شمارشگر رسمی خود در ناحیه غربی کشور مستقر کرد. شبکه Agora که قرار بود سیرالئون از آن استفاده کند بحث برانگیز شد. مشخص شد که Agora ممکن است نقش خود را در انتخابات، بیش از حد تبلیغ کرده باشد. اما در نهایت سازمان انتخابات کشور سیرالئون در بیانیه‌ای اعلام کرد در انتخابات از این شبکه هیچ استفاده‌ای نشده است.
ژاپن: شهر تسوکوبا اولین شهر ژاپن بود که سیستم رای دیجیتال بلاک‌چینی را معرفی کرد. LayerX یک استارت‌آپ بلاک‌چینی ژاپنی است و به عنوان بخشی از پروژه شهر هوشمند تسکوبا در سیستم رای‌گیری ادغام شد. LayerX با معیار‌های تعیین شده مد نظر دولت برای سیستم‌های رای‌گیری الکترونیکی مطابقت دارد. این شهر هنوز از این سیستم در برگزاری انتخابات دولتی استفاده نکرده است، اما از آن در برنامه رای‌گیری برای پیشنهادات توسعه اجتماعی استفاده شده است.
هرچند استفاده از آن با مشکلاتی مانند فراموشی رمزعبور کاربران همراه بوده است، اما شهردار این شهر، سهولت و سادگی رای‌گیری با این برنامه را ستایش و استفاده از آن را موفقیت‌آمیز تلقی کرد.
روسیه: روسیه یکی از طرفداران سیستم رای‌گیری بر مبنای بلاکچین است و چندین سیستم با بودجه دولتی راه‌اندازی کرده است. همه این سیستم‌ها موفق نبوده‌اند و استفاده از آن‌ها در انتخابات مختلف با اتهاماتی مانند سوء‌مدیریت، درز داده‌ها و تقلب در انتخابات همراه بوده است.
رای‌دهندگان این کشور می‌توانند از راه دور و با استفاده از سیستمی که روی پلتفرم متن باز Bitfury ساخته شده است، رای دهند. این سیستم توسط آزمایشگاه کاپرسکی توسعه داده شده است و از روش اثبات اقتدار برای اطمینان از هویت رای دهندگان و هدایت آراء به دفتر کل استفاده می‌کند. با این حال، گزارش شده سیستم در یکی از این انتخابات زیر یک حمله قرار گرفته و مشکلات دیگری مانند قطعی را در طول رای‌گیری، تجربه کرده است.
از دیگر استفاده‌های روسیه می‌توان به انتخابات میان دوره‌ای و استفاده از نسخه خصوصی سیستم بلاکچین Waves اشاره کرد. این سیستم قرار بود اطلاعات را تا پایان رای‌گیری رمزنگاری شده نگه دارد، در حالی که پیرریک گادری، محقق فرانسوی توانست رمزنگاری این سیستم را بشکند. این سیستم درحال استفاده از طرح رمزنگاری الگامال بود که از کلید‌هایی با اندازه کوچک استفاده می‌کرد و اکثر رایانه‌های امروزی مدرن توانایی شکستن رمزنگاری در عرض ۲۰ دقیقه را دارند.
استفاده از بلاکچین در انتخابات دیگر کشور‌ها
علاوه‌بر کشور‌های بالا، کشور‌های دیگری هم به‌دنبال توسعه و راه‌اندازی شبکه‌های بلاک‌چینی برای برگزاری انتخابات در سطح کلان هستند. از این میان می‌توان به کره‌جنوبی، تایلند و هند اشاره کرد. هرچند این سه کشور برای سنجش توانایی‌های‌شان چندین آزمایش موفقیت‌آمیز و شکست‌خورده را تجربه کردند، اما هنوز انتخابات رسمی را بر این بستر برگزار نکرده‌اند؛ این سه کشور تنها کشور‌های در حال ساخت و توسعه بلاکچین نیستند، اما کشور‌هایی هستند که گام‌های اولیه در جهت پیش‌برد اهدافشان را برداشته‌اند.
با مقایسه این بلاک‌چین‌ها در سطح کشور و با در نظر گرفتن سطح امنیت و مشکلاتی که برای این شبکه‌ها به وجود آمده، در کنار بیت‌کوین، متوجه می‌شویم تامین امنیت در کنار حفظ توزیع شدگی و غیرمتمرکز بودن اطلاعات کار بسیار دشواری است که حتی پروژه‌های ملی با سرمایه‌های کلان هم توانایی انجام آن را ندارند.
_______________
منبع: ماهنامه پیوست
