سندباکس وزارت ارتباطات قصد دارد با پذیرش کسب‌وکار‌های مرتبط با فناوری‌های نوظهور و کسب‌وکار‌های مرتبط با حوزه تکالیف این وزارتخانه، مشکلات تنظیم‌گری این کسب‌وکار‌ها را حل کند. این سندباکس تا یک سال برای کسب‌وکار‌ها فرصت معافیت از برخی قوانین فراهم می‌کند تا خلا‌های قانونی فعالیت آن‌ها مشخص شود.
به گزارش گرداب سازمان فناوری اطلاعات طی مراسمی از راه‌اندازی محیط آزمون (سندباکس) حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات خبر داد. دبیرخانه این سند باکس در این سازمان است، اما تمامی حوزه‌های مربوط به وزارت ارتباطات را شامل می‌شود. وزارت ارتباطات شهریور ماه امسال مجوز ایجاد سندباکس فاوا را دریافت کرده بود.
محمد خوانساری، رئیس سازمان فناوری اطلاعات در نشست خبری سندباکس فاوا گفت: دو گونه محیط آزمون نظارتی و توسعه‌ای وجود دارد که این مورد نظارتی است. سندباکس وزارت ارتباطات با سازوکار مشخصی ایده‌ها را بررسی می‌کند. ممکن است برای یک ایده نوآورانه قانونی نباشد یا قوانینش مربوط به بخش سنتی کسب‌وکار باشد، بنابراین لازم است قوانین مربوطه به‌روز یا ایجاد شوند.
او در مورد فرایند بررسی ایده‌ها توضیح داد: کسب‌کار‌ها بر مبنای درخواست بررسی شده و مشخص می‌شوند مربوط چه حوزه نوآورانه‌ای هستند تا به کارگروه تخصصی آن واگذار شوند.
خوانساری افزود: از دبیرخانه محیط‌های آزمون مجوز گرفته‌ایم تا سندباکس کل وزارت ارتباطات را در سازمان فناوری اطلاعات پیش ببریم.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات در مورد سازوکار عملکرد سندباکس فاوا گفت: محیط آزمون پیشنهاد چشم‌پوشی و معاف شدن از برخی مقررات از ۶ ماه تا یک سال را می‌دهد تا کسب‌وکار مشکلات و موانع نوآورانه را تست کند، ببیند کجا نیاز به اصلاحات قانون داریم یا کجا قوانین کامل است یا باید تکمیل شود. در دوره چشم‌پوشی که البته بر طبق قوانین موجود پیش می‌رود، کسب‌وکار می‌تواند مسیر رشدش را طی کند.
معاون وزیر ارتباطات در مورد مزایای سندباکس نیز گفت: این فرصت باعث می‌شود آمادگی‌های بیشتری در یک محیط عملیاتی محدود پیدا کنیم و بدانیم به چه چیزی در حوزه قوانین نیاز داریم تا بتوانیم با استفاده از ظرفیت سندباکس جلوی مانع‌تراشی برای کسب‌وکار‌ها را بگیریم.
وزارت ارتباطات آماده همه طرح‌هاست
حامد منکرسی، معاون سیاستگذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات نیز گفت: این سندباکس در کنار باقی سندباکس‌ها قرار است به اکوسیستم نوآوری کشور کمک کند. هدف اصلی این است بتوانیم در فرایند تنظیم‌گری مشارکت بخش خصوصی را جلب کنیم تا ابعاد مختلف تنظیم‌گری فناوری‌های جدید را درک کنیم.
او ادامه داد: در حال حاضر عمده نوآوری‌ها در حوزه فناوری اطلاعات است و تفکیک اینکه موضوعی باید به سندباکس IT ارائه شود یا سندباکس‌های دیگر، شاید کار را سخت کند. در کارگروه تمهیدی دیده شده که اگر فردی شبهه‌ای در این مورد داشت، طرح و رفع و رجوع شود.
طبق اعلام این سازمان دو دسته از کسب‌وکار‌ها می‌توانند وارد سندباکس وزارت ارتباطات شوند، نخست کسب‌وکار‌های مرتبط با فناوری‌های نوظهور مانند کلان‌داده، اینترنت اشیا، رایانش ابری، زنجیره بلوکی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، دسته دوم کسب‌وکار‌های مرتبط با با تکالیف وزارت ارتباطات، مانند ارائه‌دهندگان خدمات دولت الکترونیکی، مراکز داده، زیرساخت‌های ابری، ارائه‌دهندگان خدمات ارزش افزوده و چندین مورد دیگر.
او از آمادگی دریافت طرح‌ها در تمامی حوزه‌های مربوط به وزارت ارتباطات، حتی فناوری‌های حوزه پست و لجستیک خبر داد و گفت: اگر لازم باشد تغییری در مقررات کمیسیون تنظیم مقررات صورت بگیرد نیز کسب‌وکار‌ها می‌توانند اقدام کنند تا ما پیگیری‌ها را انجام دهیم، اما طرح‌ها محدود به این‌ها نیست و موضوعات جدید فناوری نیز می‌تواند وارد سندباکس شوند.
خروجی‌های سندباکس چیست؟
احمد نوروزی، دبیر کارگروه یکپارچه مدیریت و هماهنگی محیط‌های آزمون وزارت اقتصاد نیز در این نشست گفت: با توجه به اینکه در دوران تحول دیجیتال، نوآوری مدل‌های کسب‌وکار‌ها با سرعت بیشتری از تنظیم‌گری صورت می‌گیرد، از سال ۹۸ موضوع حمایت و تنظیم‌گری کسب‌وکار‌هایی که خلا مقرراتی دارند در دستور کار مرکز ملی فضای مجازی قرار گرفت.
نوروزی در ادامه گفت: آن زمان کارگروه یکپارچه هماهنگی محیط‌های آزمون در وزارت اقتصاد ایجاد شد. ۳۸ جلسه در این کارگروه برگزار شده که در نتیجه آن طرح‌های زیادی به ثمر نشسته است. یکی از وظایف کارگروه، حمایت از تنظیم‌گران بخشی و ایجاد محیط‌های آزمون آن‌ها در حوزه خودشان است. در همین راستا موافقت اصولی با محیط تنظیم‌گری وزارت ارتباطات یا محوریت سازمان فناوری اطلاعات صورت گرفت.
او در مورد فرایند ثبت و پذیرش درخواست توضیح داد: درگاه یکپارچه ثبت و پیگیری درخواست‌ها تحت عنوان irantama راه‌اندازی شده است. بعد از ثبت درخواست، حوزه عملکردی که شاید به چند محیط آزمون مربوط باشد به سندباکس مربوطه ارجاع می‌شود و مسیر خود را طی خواهد کرد.
این مقام وزارت اقتصاد در مورد خروجی‌های مختلف سندباکس‌ها نیز گفت: سه خروجی ممکن است از سندباکس حاصل شود. ممکن است دغدغه جدی در مورد تنظیم‌گری کسب‌وکار وجود نداشته باشد و کسب‌وکار به همان شکل به فعالیت خود ادامه داد. همچنین ممکن است مدل کسب‌وکار بخش‌هایی از مقررات را شامل شود و برای بخش‌هایی از آن خلا مقرراتی وجود داشته باشد که نیاز است قوانین این بخش‌ها به‌روز شود. حالت سوم این است که مدل کسب‌وکار به طور کامل در خلا مقرراتی باشد. حالت آخر نیز این است که ریسک‌های کسب‌وکار‌ها به نحوی است که نمی‌تواند به فعالیتش ادامه دهد.
نوروزی در مورد امکان تمدید مهلت یک‌ساله نیز گفت: دست کارگروه در مورد تمدید ۶ ماه تا یک سال بسته نخواهد بود، بسته به ارائه درخواست تنظیم‌گری بخشی امکان تمدید وجود دارد.
سعید سلیمانی، مدیر کل توسعه راهبرد‌ها و سیاست‌های سازمان فناوری اطلاعات نیز گفت: مجوز فعالیت سند باکس فاوا ۲۰ شهریور ۱۴۰۲ صادر شد. در این فاصله سعی کردیم ساختار اجرایی لازم را شکل دهیم و با زیرمجموعه‌های وزارتخانه و بخش خصوصی هماهنگی‌هایی را انجام دهیم تا از ایده‌هایشان برای ورود به سندباکس استفاده کنیم.
او در مورد ساختار سندباکس فاوا گفت: شورای راهبری طرح‌های متقاضی ورود به سندباکس را می‌پذیرد. کمیته تخصصی نیز به نوعی بررسی اولیه طرح را انجام می‌دهد. دبیرخانه هم هماهنگی‌های کلی در محیط سندباکس فاوا را انجام می‌دهد و در سازمان فناوری اطلاعات مستقر است.
منبع: پیوست
